ماهر مزاحی
تارنمای دی نیو عرب
برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی
[email protected]
با نزدیک شدن به بازی های سال آینده پاریس 2024، ماهر مزاحی می پرسد: آیا فرانسه تلاش خواهد کرد تا به بهانه حفظ سکولاریسم در ورزش، ممنوعیت حجاب در سطح مسابقات بین المللی را اجرا کند؟ اگر چنین شود، آیا المپیک از حقوق زنان مسلمان دفاع خواهد کرد؟فرانسه که قرار است میزبان بازی های المپیک تابستانی 2024 باشد، فوتبالیست های زن را از داشتن حجاب در حین بازی منع کرده است.نسخه افتتاحیه المپیاد تابستانی در سال 1275 (شممسی) یا 1896 (میلادی) در آتن، یونان برگزار شد و 241 ورزشکار از 14 کشور ، که همگی مرد، اروپایی، استرالیایی یا آمریکایی بودند، شرکت داشتند.بیش از یک قرن بعد، کمیته بینالمللی المپیک گامهای مهمی در پذیرش فراگیری برداشته است و نژادها، ملیتها، مذاهب و تواناییهای مختلف در بازیهای المپیک و پارالمپیک را در بر میگیرد.با این حال، با نزدیک شدن به بازیهای تابستانی آینده پاریس 2024 ، این بازیها ناچارند گفتمان پرشوری را در مورد ارزشهای واقعی ورزش در داخل و خارج از زمین دامن بزنند.فرانسه به دلیل دکترین بنیادین خود یعنی لائیسیته laïcité، یا تفسیری تندروانه از سکولاریسم، یکی از معدود کشورهایی است که زنان مسلمان را از پوشیدن حجاب در فضاهای عمومی و در عرصه های ورزشی منع می کند . ماه گذشته، دختران حتی از پوشیدن لباس اسلامی عبائی (مانتو) در مدارس منع شدند و بسیاری از آنها به دلیل پوشیدن لباس مذهبی به خانه فرستاده شدند.اکنون، یک سوال مهم در مورد پاریس 2024 مطرح است: آیا فرانسه در حالی که میزبان این رقابت بین المللی است، به اعمال محدودیت هایی که بر شهروندان خود اعمال می کند ادامه خواهد داد؟ آیا تلاش خواهد کرد تا ممنوعیت خود را به ورزشکاران کشورهای دیگر نیز تعمیم دهد؟
با این حال، در فرانسه، کانالهای تلویزیونی جناح راست و پرهیجان مانند سی نیوز CNEWS و بی اف ام تی وی BFM TV بسترهایی را برای جدلیها فراهم کردند تا فوتبالیست های زن را مورد انتقاد و تحقیر قرار دهند.از زمانی که حجاب در سال 2012 به یکی از لباسهای مجاز فیفا در زمین فوتبال تبدیل شد، هرگز اتفاقی رخ نداده است که باعث درگیری یا بحث شود.در پاسخ به واکنش های جهانی، طرفداران این موضع فرانسه، مانند آنی سوژیر، فیزیکدان و فمینیست مشهور فرانسوی، اغلب به ماده 4 اساسنامه فیفا و ماده 50.2 منشور المپیک به عنوان دلیلی بر این موضوع استناد می کنند که خود نهادهای ورزشی بین المللی توجیهاتی برای ممنوعیت حجاب دارند.
فرانسه: آزادی های فردی برای همه به جز مسلمانان
استدلالی که سوژیر مطرح می کند ، بحثی متزلزل است. به عنوان مثال، دشوار است که ببینیم چگونه ماده 4 اساسنامه فیفا، که هر گونه تبعیض را ممنوع می کند، می تواند به عنوان استدلالی برای ممنوعیت حجاب در زمین بازی تفسیر شود.در واقع، به طور قطع می توان ادعا کرد که ماده 4 استدلال قوی تری برای اجازه دادن به فوتبالیست ها به پوشیدن حجاب به جای ممنوعیت آن دارد.ماده 50.2 منشور المپیک کمی پیچیده تر است.در این بیانیه آمده است : «هیچ نوع تظاهرات یا تبلیغات سیاسی، مذهبی یا نژادی در هیچ مکان، محل برگزاری المپیک یا سایر مناطق مجاز نیست»هر کسی که اطلاعاتی حتی گذرا از تاریخ بازی های المپیک داشته باشد می داند که تظاهرات سیاسی و نژادی همیشه هم در سطح ایالتی و هم در سطح فردی وجود داشته است.حتی جنبشهای مدرنی وجود دارند که به دنبال لغو 50.2 و ترویج فعالیت ورزشکارانی هستند که با آرمانهای منشور المپیک مطابقت دارد.املی اودیا کاسترا، وزیر ورزش فرانسه و مارلن شیاپا، وزیر سابق این کشور، هر دو مدعی شدند که توجیه اصلی ممنوعیت حجاب در فوتبال، خنثی کردن تبلیغات دینی است .من هنوز شخصاً ندیدهام که فوتبالیستهای با حجاب سعی کنند فعالانه هم تیمیها یا حریفان خود را در زمین تغییر دهند.علاوه بر این، هر کسی که دانشی از فوتبال فرانسه داشته باشد میداند که زمین فوتبال مذهبی نیست. فوتبالیست های مرد از همه مذاهب آشکارا قبل، حین و بعد از مسابقات دعا می کنند و هیچ کس ابرویی بالا نمی اندازد.به ندرت دیده می شود که بازیکنان کاتولیک هنگام قدم گذاشتن به زمین، صلیب به سینه بکشند، یا بازیکنان مسلمان پس از به ثمر رساندن گل، سجده شکرگزاری انجام دهند.برای دههها، فوتبالیستهای مرد مسلمان ، همواره ریش داشته و از شلوارهای بلند برای پوشاندن بدن خود استفاده می کرده اند، اما یک روسری همان چیزی است که به نظر میرسد این ماشه را چکانده کرده است. و این اصل موضوع است.طرفداران آن استدلال خواهند کرد که ممنوعیت حجاب از سکولاریسم دفاع و یا از درگیری جلوگیری می کند.اما حقیقت ناخوشایند این است که ممنوعیت حجاب در فرانسه بسیار بیشتر به دنبال وسواس در کنترل بدن زنان و محروم کردن زنان مسلمان از ابراز وجود است تا حفظ بی طرفی در ورزش.پس اگر فرانسه بر ممنوعیت کامل حجاب در پاریس 2024 اصرار کند کمیته بین المللی المپیک چه خواهد کرد؟ تاکنون هیچ پاسخ یا موضع رسمی صادر نشده است.با این حال، هر چه این سؤال طولانیتر بماند، برای زنان مسلمان در فرانسه و سراسر جهان مضرتر خواهد بود، زنانی که در این فکر هستند که آیا جامعه بینالمللی در این حمله به آزادی در کنار آنها خواهد ایستاد یا خیر.