23 نوامبر 2023

اسکات ریتر افسر اطلاعلاتی سابق آمریکا

تارنمای اسپوتنیک

برگردان وکوتاه سازی علی اصغر شهدی

[email protected]

 

آتش بس اخیراً اعلام شده برای فلسطینی ها و اسرائیلی ها یک موهبت است – فرصتی برای تبادل اسرا، توزیع کمک های بشردوستانه بین نیازمندان و برای فرونشاندن احساسات در هر دو طرف درگیری.

در حالی که آتش بسی که بین اسرائیل و حماس توسط قطر مورد مذاکره قرار گرفت، نباید کسی را فریب دهد که فکر کند این چیزی کمتر از یک پیروزی برای حماس است. اسرائیل موضعی بسیار تهاجمی اتخاذ کرده بود که با توجه به هدف اعلام شده اش از نابودی حماس به عنوان یک سازمان، تحت هیچ شرایطی با آتش بس موافقت نمی کرد.

از سوی دیگر، حماس یکی از اهداف اصلی خود را در آغاز دور کنونی نبرد با اسرائیل، آزادی اسرای فلسطینی و به ویژه زنان و کودکان در اختیار اسرائیل قرار داده بود. از این منظر، آتش بس یک پیروزی مهم برای حماس و یک شکست تحقیرآمیز برای اسرائیل است.

یکی از دلایلی که اسرائیل از آتش بس اجتناب می کرد این بود که مطمئن بود عملیات تهاجمی که به شمال غزه آغاز کرده است، حماس را به عنوان یک تهدید نظامی خنثی می کند و هر گونه آتش بس، صرف نظر از توجیه انسان دوستانه، فقط زمان می برد. امضای آتش‌بس توسط اسرائیل مطمئن‌ترین نشانه است که نشان می‌دهد با حمله اسرائیل به حماس همه چیز خوب نیست.

این نتیجه نباید برای کسی تعجب آور باشد. هنگامی که حماس حمله خود را در 7 اکتبر به اسرائیل آغاز کرد، طرحی را که سالها در حال ساخت بود، آغاز کرد. این یک شاهکار در مفهوم سازی استراتژیک نیز بود.

یکی از دلایل اصلی شکست اسرائیل در 7 اکتبر این واقعیت بود که دولت اسرائیل متقاعد شده بود که حماس هرگز حمله نخواهد کرد.

حمله 7 اکتبر توسط حماس یک عملیات مستقل نبود، بلکه بخشی از یک برنامه راهبردی بود که دارای سه هدف اصلی بود: بازگرداندن موضوع تشکیل کشور فلسطین در کانون گفتمان بین المللی، آزادی هزاران اسیر فلسطینی. وادار كردن اسرائيل به خودداری از هتك حرمت به مسجد الاقصي، سومين مكان مقدس مسلمانان.

حماس شبکه ای از تونل ها را در زیر نوار غزه آماده کرده است که در مجموع بیش از 500 کیلومتر امتداد دارند. این تونل‌ها که «مترو غزه» نامیده می‌شوند، از سنگرهای زیرزمینی عمیق به‌هم‌پیوسته تشکیل شده‌اند که برای فرماندهی و کنترل، پشتیبانی لجستیکی، درمان پزشکی و سایر شبکه‌های تونلی که برای عملیات‌های دفاعی و تهاجمی اختصاص داده شده‌اند، استفاده می‌شوند. تونل‌ها به اندازه‌ای عمیق حفر شده‌اند که از تخریب بمب‌های در اختیار اسرائیل جلوگیری می‌کنند و برای مقاومت در محاصره‌ای تا سه ماه (۹۰ روز) آماده شده‌اند.

حماس می داند که نمی تواند اسرائیل را در یک رویارویی کلاسیک درگیر کند. در عوض، هدف این بود که نیروهای اسرائیلی را به داخل غزه بکشانند و سپس این نیروها را در معرض یک سری حملات بی‌پایان از سوی تیم‌های کوچک جنگجویان حماس قرار دهند که از لانه‌های زیرزمینی خود بیرون می‌آمدند، به یک نیروی آسیب‌پذیر اسرائیلی حمله می‌کردند و سپس به سنگر قبلی خود بر گشته در زیر زمین ناپدید می شوند. به طور خلاصه، حماس ارتش اسراییل را در معرض چیزی قرار می داد که معادل هزاران مرگ بود.

اما دلیل اصلی شکست اسرائیل تا به امروز، خود اسرائیل است. اسراییل پس از گرفتن طعمه و افتادن در دام حماس، دکترین ضاحیه ( دکترین ضاحیه، راهبردی نظامی است که توسط گادی آیزنکوت، ژنرال اسرائیلی ایجاد شد. این دکترین اشاره می‌کند که در یک جنگ نامتقارن شهری، ارتش عمداً زیرساختهای غیرنظامی را هدف قرار دهد تا با افزایش رنج و عذاب غیرنظامیان، بازدارندگی افزایش یابد. نام این دکترین از اسم ضاحیه، یک محله جنوبی بیروت گرفته شده که طی جنگ لبنان 1385 ( 2006) در آن ساختمان‌های بزرگی وجود داشت و ارتش دفاعی اسرائیل آن‌ها را با خاک یکسان کرد. اسرائیل متهم شده که این دکترین را در جنگ غزه نیز بکار می برد.)  خود را علیه فلسطینی‌های غزه اجرا کرد و با بی‌توجهی آشکار به قانون جنگ، حملات بی‌رویه ای را علیه هدف های غیرنظامی انجام داد. حدود 13000 غیرنظامی فلسطینی از جمله بیش از 5000 کودک در این حملات کشته شده اند. هزاران قربانی دیگر همچنان در زیر آوار خانه های ویران شده خود مدفون هستند.

امروز، اسرائیل به طور فزاینده ای منزوی شده است و نه تنها در به اصطلاح جنوب جهانی، بلکه در سنگرهای سنتی طرفدار اسرائیل در ایالات متحده، بریتانیا و اروپا نیز حمایت خود را از دست می دهد. این انزوا، همراه با نوع فشار سیاسی که اسرائیل به آن عادت ندارد، به رضایت دولت نتانیاهو در مورد آتش بس و متعاقب آن تبادل اسرا کمک کرد.

این که آیا آتش بس برقرار می شود یا خیر، باید دید. بنابراین، مسئله تبدیل آتش‌بس به توقف دائمی خصومت‌ها نیز یک سوال باز باقی می‌ماند. اما یک چیز مسلم است - اسرائیلی ها با اعلام اینکه پیروزی با شکست کامل حماس تعریف می شود ، زمینه را برای پیروزی حماس فراهم کرده اند، چیزی که حماس به سادگی با زنده ماندن به آن دست می یابد.

اما حماس بیشتر از زنده ماندن انجام می دهد - در حال پیروزی است. حماس پس از جنگیدن با نیروهای دفاعی اسرائیل در میدان نبرد، شاهد به ثمر نشستن اهداف استراتژیک خود در این درگیری بوده است. جهان به طور فعال ضرورت مطلق راه حل دو دولتی را به عنوان پیش نیاز صلح پایدار در منطقه بیان می کند. فلسطینیان اسیر اسراییل با اسراییلی که حماس به گروگان گرفته بود مبادله می شود. و جهان اسلام در محکومیت هتک حرمت اسرائیل به مسجد الاقصی متحد می شود.

هیچ یک از این موضوعات در 6 اکتبر روی میز نبود. اینکه اکنون به آنها پرداخته می شود، گواهی بر موفقیتی است که حماس در 5 مهر ( 7 اکتبر) و در روزها و هفته های بعد از آن داشت، زیرا نیروهای اسرائیلی با تمایل خود به خشونت بی رویه علیه غیر نظامیان، بهمراه  ترکیبی از سرسختی حماس شکست خوردند. حماس به دور از حذف شدن به عنوان یک نیروی نظامی و سیاسی، شاید به عنوان مرتبط ترین صدا و مرجع در دفاع از منافع مردم فلسطین ظاهر شده است.