بحران مسکن در 18 استان
نرخ محرومیت مسکن به ترتیب در استان‌های سیستان‌وبلوچستان، گیلان، کرمان، گلستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، هرمزگان، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه، زنجان، لرستان، خوزستان، آذربایجان غربی، البرز و فارس زیاد است. ۸ درصد از خانوارهای مستاجر درگیر فقر در روستاها سکونت دارند. فقر مستاجران پدیده‌ای شهری است.
بازار داغ اجاره بها
محمدرضا عبدالهی، کارشناس اقتصادی به خبرآنلاین گفت: «مالکان در تامین هزینه‌های مسکن دو نوع هزینه دارند، یکی هزینه تعمیرات و نگهداری و دیگری هزینه تغییر منزل است. هزینه تعمیرات و نگهداری مستقیما با هزینه مصالح مرتبط است و هزینه خرید خانه جدید هم وابسته است به قیمت خرید و فروش ملک. مستاجر اما هر ماه باید یک هزینه مشخصی را به عنوان اجاره بها بپردازد که این هزینه به طور یک به یک از نرخ مسکن به دست نمی‌آید زیرا افزایش قیمت مسکن به شکل ناگهانی رخ می‌دهد اما نرخ اجاره تدریجی و پلکانی افزایش می‌یابد.»
تورم اجاره بها 40 درصد
این کارشناس حوزه فقر گفت: «ما هم اکنون در ابتدای فصل نقل و انتقالات هستیم و مستاجران به ویژه برای جابجایی‌ها اقدام خواهند کرد و به همین جهت مسئله اجاره بها داغ شده است. در حال حاضر آخرین گزارش قیمت مصرف کننده که مرکز آمار ایران منتشر کرده نشان می‌دهد تورم نقطه به نقطه اجاره مسکن در فروردین امسال ۳۷ درصد بوده و میانگین سالانه تورم اجاره هم حدود ۴۰ درصد برآورد شده است. این مهم در حالی است که تورم کل ۳۳ درصد و تورم خوراکی‌ها ۲۹ درصد محاسبه شده است. به این ترتیب هزینه اجاره بها با شدتی بیش از تورم عمومی رشد می‌کند.» بر اساس گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تعداد خانوارهایی که پس از پرداخت هزینه‌های مسکن به زیر خط فقر می‌روند را ۲۳۳ هزار برآورد کرده است.
فقر مستاجران
او گفت: «اگر درآمد افراد متناسب و به اندازه هزینه‌ها (از جمله هزینه مسکن) بالا برود، نباید تورم مشکلاتی چون گسترش فقر را به دنبال آورد ولی وقتی چنین چیزی رخ نمی‌دهد و درآمد از هزینه عقب می‌ماند، بخش بزرگی از جمعیت با افزایش هزینه اجاره به زیر خط فقر خواهند رفت. انتظار می‌رود وضعیت کشور پس از تحریم، رشد پایین اقتصادی مناسب نباشد و هزینه‌های مسکن به فقر دامن زده باشد.»
چشم انداز مسکن
وی درباره چشم‌انداز تورم اجاره مسکن گفت: «یکی از عوامل مهم بر نرخ اجاره بها، قیمت مسکن است. در این ماه‌ها قیمت مسکن به شکل چشمگیری افزایش نداشته و اگر این رویه ادامه یابد، دلیلی ندارد نرخ اجاره بها هم بخواهد با شتاب جهش یابد. منتها اگر به شواهد بازار بنگریم، تغییر این وضعیت چندان دور از ذهن نخواهد بود. زیرا با ناامید شدن سرمایه‌گذاران از بازارهای دیگر با افزایش تقاضای سفته بازی در بازار مسکن مواجه خواهیم شد.»