تورم خرداد
بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران، شاخص کل قیمت تولیدکننده بخش خدمات در خرداد ۱۴۰۴ به عدد ۱۶۰۵.۵ رسید که بر مبنای سال پایه ۱۳۹۵ محاسبه شده است. این شاخص نسبت به ماه قبل ۴.۳ درصد رشد داشته که نشان‌دهنده فشار مستمر بر هزینه تولید خدمات در کشور است. به‌عبارتی، ارائه‌دهندگان خدمات در خردادماه برای همان خدماتی که در اردیبهشت عرضه می‌کردند، به‌طور میانگین ۴.۳ درصد بیشتر دریافت کرده‌اند. افزایش ماهانه ۴.۳ درصدی اگرچه نسبت به برخی ماه‌های پرنوسان گذشته کمتر است، اما همچنان از سطح قابل‌قبول برای ثبات اقتصادی فاصله دارد. این عدد به‌ویژه زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که در کنار تورم نقطه‌به‌نقطه ۴۰.۷ درصد و تورم سالانه ۳۶.۸ درصد قرار می‌گیرد.
افزایش قیمت خدمات
در میان زیربخش‌های خدمات، فعالیت‌های حرفه‌ای، علمی و فنی با رشد ماهانه ۷.۲ درصدی، بالاترین نرخ تورم را در خردادماه ثبت کرده‌اند. این گروه شامل مشاغلی نظیر خدمات مهندسی، مشاوره‌های تخصصی و فعالیت‌های علمی خصوصی است که عمدتاً با هزینه‌های نیروی انسانی و مواد وارداتی درگیر هستند.
پس از آن، گروه سلامت و مددکاری اجتماعی با تورم ماهانه ۶.۴ درصد و سایر فعالیت‌های خدماتی با ۵.۵ درصد، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین گروه حمل‌ونقل و انبارداری نیز با رشد ۵ درصدی ماهانه، از دیگر بخش‌هایی است که تورم بالایی را تجربه کرده‌اند.
رشد نقطه‌به‌نقطه تورم
تورم نقطه‌به‌نقطه، یعنی مقایسه قیمت‌ها در خرداد ۱۴۰۴ با خرداد ۱۴۰۳، عدد قابل‌توجه ۴۰.۷ درصد را نشان می‌دهد. به‌عبارت دیگر، هزینه ارائه خدمات در کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به‌طور میانگین ۴۰ درصد افزایش یافته است.
افزایش خدمات پشتیبانی
فعالیت‌های اداری و خدمات پشتیبانی با نرخ حیرت‌انگیز ۵۳.۵ درصد، بالاترین تورم نقطه‌به‌نقطه را در بین همه بخش‌ها داشته‌اند. پس از آن، خدمات مربوط به آب رسانی، فاضلاب و مدیریت پسماند با ۴۹.۱ درصد و سلامت و مددکاری با ۴۸.۸ درصد قرار دارند.
در مقابل، گروه اطلاعات و ارتباطات با نرخ ۲۴.۹ درصد، کمترین رشد سالانه نقطه‌به‌نقطه را تجربه کرده است که می‌تواند نشانه‌ای از ثبات نسبی در این حوزه باشد.
رکورد تورم در بخش خدمات شهری
شاخص کل بخش خدمات در خرداد 1400 رشد ۳۶.۸ درصدی را تجربه کرده، اما برخی بخش‌ها فراتر از میانگین حرکت کرده‌اند.
بالاترین تورم سالانه متعلق به گروه آب‌رسانی، فاضلاب و مدیریت پسماند است که با رشد ۵۷ درصدی رکورد زده است. تورم در این بخش بیش از ۲۰ واحد درصد بالاتر از میانگین خدمات بوده است.
پس از آن، فعالیت‌های اداری و خدمات پشتیبانی با ۴۹.۵ درصد در رتبه بعدی قرار دارد. فعالیت‌های هنری و تفریحی نیز با رشد ۴۳.۳ درصدی، نسبت به سال قبل تورم بالایی داشته‌اند.
دلایل افزایش تورم
تورم بالا در بخش خدمات را می‌توان به چند عامل نسبت داد. نخست، افزایش هزینه‌های نیروی انسانی به‌ویژه در فعالیت‌هایی که مبتنی بر تخصص، دانش یا مهارت هستند مانند مشاغل علمی و فنی. دوم، فشار تورمی از سمت نهاده‌های وارداتی، به‌ویژه در گروه‌هایی که از مواد مصرفی، تجهیزات و فناوری‌های وارداتی استفاده می‌کنند مانند حمل‌ونقل، سلامت یا خدمات تعمیراتی. همچنین افزایش هزینه اجاره فضا‌های کاری، انرژی، بیمه و مالیات‌های صنفی نیز از جمله متغیر‌هایی هستند که ساختار هزینه‌ای خدمات را در یک سال گذشته سنگین‌تر کرده‌اند.
افت رفاه
افزایش قیمت خدمات به‌ویژه در شرایطی که درآمد‌ها رشد چندانی نداشته‌اند، به معنای کاهش قدرت خرید، عقب‌نشینی مصرف خانوار و افت رفاه عمومی است. این مسئله به‌طور خاص برای دهک‌های پایین درآمدی که وابستگی بیشتری به خدمات عمومی دارند، بیشتر احساس می‌شود. ادامه روند صعودی تورم در بخش خدمات، زنگ خطری برای سیاست‌گذاران اقتصادی کشور است. با توجه به سهم بالای خدمات در تولید ناخالص داخلی و اشتغال کشور، بی‌ثباتی در این بخش می‌تواند به نارضایتی عمومی و اختلال در سایر حوزه‌های اقتصادی منجر شود.