آرش نهاوندی: توانایی مغزی در پردازش و عملکرد ذهنی با افزایش سن تغییر می‌کند. زوال عقل رایج است و یکی از ترسناک‌ترین پیامدهای پیری است. اما اختلال شناختی اجتناب‌ناپذیر نیست. پیری مغز سبب می‌شود که مغز عملکرد خودش را از دست داده و کارایی قبل را نداشته باشد. بالا رفتن سن باعث از بین رفتن نورون‌ها و سلول‌های عصبی می‌شود و فعالیت آن‌ها کندتر می‌شوند. به‌این‌ترتیب اطلاعات در روند کندتری پردازش می‌شوند. از رایج‌ترین علائم و نشانه‌های پیری مغز عبارتند از: ضعیف شدن حافظه کوتاه مدت، ضعیف شدن حافظه بلند مدت، چالش در پیدا کردن کلمات، درست انجام ندادن کارها، تنش و چالش در رانندگی، تغییرات در خلق‌وخو و شخصیت، ناتوانی در حفظ تعادل، از دست رفتن حس بویایی و مشکلات شنیداری و تعدادی علائم دیگر. این تصور که نمی‌توان از پیری مغز جلوگیری کرد یا نمی‌توان عملکرد مغز را بهبود بخهشید تصور اشتباهی است. در این مطلب به ۱۲ روش برای کمک به حفظ عملکرد مغز اشاره شده است.
فعالیت ذهنی داشته باشید
دانشمندان از طریق تحقیق روی موش‌ها و انسان‌ها دریافته‌اند که فعالیت‌های مغزی، ارتباطات جدیدی را بین سلول‌های عصبی تحریک می‌کنند و حتی ممکن است به مغز در تولید سلول‌های جدید، ایجاد انعطاف‌پذیری عصبی و ایجاد یک ذخیره عملکردی که مانع از دست دادن سلول‌ها در آینده می‌شود، کمک کنند. هر فعالیت تحریک‌کننده ذهنی باید به تقویت مغز شما کمک کند. برای افزایش فعالیت ذهنی مطالعه کنید، در دوره‌های آموزشی حضور یابید، ژیمناستیک ذهنی مانند جدول کلمات یا مسائل ریاضی را امتحان کنید. چیزهایی که علاوه بر تلاش ذهنی، به مهارت دستی نیز نیاز دارند، مانند نقاشی، طراحی و سایر کارهای دستی را آزمایش کنید.
ورزش بدنی انجام دهید
تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده از عضلات به ذهن شما نیز کمک می‌کند. در حیواناتی که مرتبا ورزش می‌کنند، تعداد رگ‌های کوچکی که خون غنی از اکسیژن را به ناحیه‌ای از مغز که مسئول تفکر است، می‌رسانند، بیشتر می‌شود. ورزش همچنین باعث رشد سلول‌های عصبی جدید و افزایش ارتباط بین سلول‌های مغزی (سیناپس‌ها) می‌شود. این امر منجر به مغزهایی می‌شود که کارآمدتر، انعطاف‌پذیرتر و سازگارتر هستند و این به عملکرد بهتر در حیوانات مسن منجر می‌شود. ورزش همچنین فشار خون را کاهش می‌دهد، سطح کلسترول را بهبود می‌بخشد، به تعادل قند خون کمک می‌کند و استرس روانی را کاهش می‌دهد که همه این‌ها می‌توانند به مغز و همچنین قلب شما کمک کنند.
رژیم غذایی خود را ارتقا دهید
تغذیه خوب می‌تواند به ذهن و همچنین بدن شما کمک کند. به عنوان مثال، افرادی که رژیم غذایی مدیترانه‌ای دارند که بر میوه‌ها، سبزیجات، ماهی، آجیل، روغن‌های اشباع نشده (روغن زیتون) و منابع گیاهی پروتئین تأکید دارد، کمتر احتمال دارد به اختلال شناختی و زوال عقل مبتلا شوند.
فشار خون خود را بهبود بخشید
فشار خون بالا در میانسالی خطر ابتلا به زوال عقل را در سنین پیری افزایش می‌دهد. از اصلاح سبک زندگی برای پایین نگه داشتن فشار خون خود تا حد امکان استفاده کنید. لاغر بمانید، مرتبا ورزش کنید، الکل نخورید، استرس را کاهش دهید و درست غذا بخورید.
قند خون خود را به نقطه مطلوب برسانید
دیابت یک عامل خطر مهم برای زوال عقل است. شما می‌توانید با تغذیه مناسب، ورزش منظم و لاغر ماندن به پیشگیری از دیابت کمک کنید. اما اگر قند خون شما بالا بماند، برای کنترل بهتر قند خون به دارو نیاز خواهید داشت.
کلسترول خود را بهبود بخشید
سطح بالای کلسترول LDL (کلسترول بد) با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل مرتبط است. رژیم غذایی، ورزش، کنترل وزن و اجتناب از دخانیات به بهبود سطح کلسترول شما کمک زیادی می‌کند. اما اگر به کمک بیشتری نیاز دارید، در مورد دارو با پزشک خود مشورت کنید.
سیگار نکشید
از مصرف دخانیات در تمام اشکال آن خودداری کنید.
از مصرف الکل خودداری کنید
مصرف الکل یک عامل خطر عمده برای زوال عقل است. خوردن الکل برای سلامت مغز به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.