چند روزی است تودهای غبار مانند به عراق آمده و درحالیکه برخی کارشناسان هواشناسی این کشور از ماهیت آن اظهار بیاطلاعی کردند، برخی دیگر آن را توده گازی سمی میدانند که از آتشفشان فعال آتنا در سیسیل ایتالیا احتمالاً قصد سفر به ایران کرده است. پیگیری در بغداد به نتایج و پاسخهای ناهمگون منجر شد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
کارشناس عراقی: توده از ایتالیا وارد عراق شده
یک کارشناس هواشناسی در اقلیم کردستان عراق بر اساس آنچه او «نظارت نقشههای زیستمحیطی» خواند گفت: موج عظیمی از دیاکسید گوگرد به سمت سرزمینهای شام و سپس عراق و ترکیه در حال حرکت است که توسط آتشفشان آتنا در جزیره ایتالیا پرتابشده است. البته وی تأکید کرد که گاز دیاکسید گوگرد اکثراً در صورت افزایش غلظت هوا برای انسان خطرساز است.
خبرگزاری فرانسه:
توده غبار مانند مذکور خطری ندارد
خبرگزاری فرانسه از دیگر سو این اخبار را که به گفتهاش سایتها و شبکههای اجتماعی در سوریه، عراق و لبنان منتشر کردهاند «گمراهکننده» خواند. خبرگزاری فرانسه از قول یک استاد دانشگاه و متخصص امور محیطی نوشت: این توده در ارتفاعاتی عبور میکند که بالاتر از سطح تنفس انسان است، بنابراین بر سلامتی ما خطر مستقیم نداشته و خطر ناشی از احتمال باران اسیدی هم منطقه را تهدید نمیکند، چراکه اکنون بارش باران انتظار نمیرود و ابرهای بارشی پراکندهاند.
شبکه اماراتی:
توده به کشورهای عربی رسیده است
همچنین تارنمای اسکای نیوز عربی دراینباره نوشت: عراق در انتظار ورود ابر گاز سمی دیاکسید گوگرد است که از آتشفشان آتنا در جزیره سیسیل ایتالیا ساطع میشود. اسکای نیوز هم از قول مسئولان هواشناسی در بغداد و اربیل نقل کرد که «در تصمیمگیری در مورد این موضوع صلاحیت و تخصص ندارند و این مسئله مربوط به وزارت بهداشت و محیطزیست دولت عراق و سازمان حفاظت از محیطزیست در دولت محلی اقلیم کردستان است.» تارنمای عربی این شبکه انگلیسی - اماراتی برخلاف خبرگزاری فرانسه گزارش داد که «در حال حاضر انبوهی از گاز دیاکسید گوگرد ناشی از فوران آتشفشان ایتالیا به تعدادی از کشورهای عربی رسیده است». خبرگزاری انگلیسی رویترز هم در گزارشی اعلام کرد که خطر احتمالی ممکن است در «ابرها و تودههای خاکستر» باشد که قبلاً نیز برای کشورهای عربی تحت تأثیر بادها اتفاق افتاده است.
ماجرا چیست؟
فوران گسترده آتشفشان ایتالیایی کوه آتنا حدود دو هفته پیش برای هفدهمین بار در چند ماه اخیر آغاز شد که گدازهها را تا ارتفاع ۹۰۰ متری به هوا پرتاب میکرد؛ قله آتنا به گفته شاهدان عینی، شبانه از شهرهای نزدیک به این آتشفشان، مانند فانوسی بر فراز این شهرها میدرخشد.
به گزارش ایرنا، «دیاکسید گوگرد» که این توده را تشکیل میدهد یکی از دو اکسیدهایی است که در اتمسفر زمین وجود دارد. این گاز، غیرقابل اشتعال، غیرقابلانفجار و بیرنگ است که در برخی غلظتهای خاص در هوا ایجاد مزه میکند و در غلظتهای دیگر و بالاتر دارای بوی تند و محرک است. اکسیدهای گوگرد در ترکیب با مواد معلق و رطوبت (مثل قطرات آب) زیانبارترین اثرات مرتبط با آلودگی هوای اتمسفری را ایجاد میکنند. همچنین تخمین زده میشود که بهطور متوسط بین ۲ تا ۴ روز در هوا باقی بماند. باگذشت چهارمین روز از ورود این توده به عراق و بر اساس برخی دادههای ارائهشده احتمال میرود که توده مزبور بهسوی ایران و استانهای مرزی با عراق برود.
خطرات دیاکسید گوگرد برای سلامتی
درمجموع لازم به ذکر است که آنچه خطر گاز دیاکسید گوگرد را محتمل میکند این است که گاز مزبور بوی شدیدی ندارد و انسان نمیتواند آن را با چشم غیرمسلح ببیند و قرار گرفتن در معرض آن منجر به علائمی مانند تحریکات چشم و بینی میشود، بنابراین آگاهی نسبت به وجود آن را برای شهروندان سخت میکند. تنگ شدن راههای تنفس، اسپاسم برونش، سرفه شدید، سوزش چشم و مجاری تنفسی، کاهش کارایی و کم شدن عمق تنفسی و درنهایت تشدید عوارض قلبی و عروقی و تنفسی از اثرات بهداشتی منتسب به دیاکسید گوگرد به شمار میرود. اگرچه دیاکسید گوگرد و دیگر اکسیدهای گوگرد بسیار موردمطالعه قرارگرفتهاند، اما بسیاری از سؤالات در مورد اثرات دیاکسید گوگرد بر سلامت بدون پاسخ ماندهاند.