اردیبهشت را باید ماه شاعران بنامیم؛ نه‌فقط از آن روی که هوای دل‌انگیز و خرم این ماه، حس شاعرانگی را در آدمی برمی‌انگیزد، بلکه بیش از هرماه دیگری در تقویم با شاعران و سخن‌سرایان پارسی گره‌خورده است؛ از فردوسی و خیام گرفته تا ملک‌الشعرای بهار و سهراب سپهری. اما سرآغاز این ماه به نام شاعری است که او را استاد سخن و افصح‌المتکلمین می‌نامند و علت نام‌گذاری روز یکم اردیبهشت به نام او بدين خاطر است تصنيف معروف‌ترین اثرش «گلستان» را در این روز آغاز كرده است. سخن از شیخ مصلح‌الدین سعدی شیرازی، شاعر و نویسنده بزرگ قرن هفتم هجری است که او را شاید حتی بتوان بزرگ‌ترین و پرآوازه‌ترین شاعر تاریخ ادبیات ایران نامید. شاعری که تمامی آثارش عالمانه و حکیمانه، پند و اندرزهایش راه‌نما و راه‌گشا و عاشقانه‌هایش دل‌نواز و روح‌نواز است. او در تک‌تک کلماتش شیوه درست‌زیستن را می‌نمایاند و راه سعادت و نیک‌بختی را نشان می‌دهد؛ از گلستان و بوستان و مواعظ گرفته تا مجالس خمسه و نصیحت‌الملوک، همه سرشار از درس زندگی در جهانی است که لحظه‌به‌لحظه در حال تغییر است، اما درس‌های او گویی محدود به جغرافیا و زمان مخصوصی نیست و در همه دوره‌ها حرف‌های بسیار برای گفتن دارد. سعدی دانشمندی روشنفکر، خردگرا و سرد و گرم چشیده روزگار است و به جهت تجربه‌های فراوانی که از سفر به اقصی نقاط عالم اندوخته، انسانی مصلح، دردآشنا و جامعه‌شناس است. او به‌ویژه با «گلستان»اش درس حکمت و اخلاق و دین و عرفان و سیاست به آدمیان می‌آموزد. نکته مهم درباره این اثر سعدی آن است که او از همان آغاز پا در وادی سیاست می‌گذارد و در باب اول کتابش «در سیرت پادشاهان» سخن می‌گوید. سعدی همچنین اثری به نثر به نام «نصیحت‌الملوک» دارد که در آن به قول خودش، در نصیحت ارباب مملکت سخن می‌گوید. او به پادشاهان وصیت می‌کند «که با خصم قوی در نپیچد و بر ضعیف جور نکند که پنجه با غالب افکندن نه مصلحت است و دست ضعیفان بر پیچیدن نه مروت.» و همچنین در باب ارتباط میان دولت و ملت یا سلطنت و رعیت که می‌گوید «پادشاهان به رعیت پادشاه‌اند پس چون رعیت بیازارند دشمن ملک خویش‌اند.» سعدی درباره شایسته‌سالاری به پادشاهان توصیه می‌کند «تفویض کارهای بزرگ به مردم ناآزموده نکند که پشیمانی آرد.» و نصایحی ازاین‌دست که سعدی را در زمره یکی از والاترین اصلاح‌طلبان تاریخ ایران قرار می‌دهد. از آن مهم‌تر این‌که تک‌تک پند و اندرزها و سخنان سعدی در روزگار امروزین هم کارساز است و بر این مبنا می‌توان گفت سعدی همچنان زنده است و با ما سخن می‌گوید.