گروه بین المللی بحران در صدد ارائه اطلاعات معتبر و تحلیل وضعیتی است که از دیدگاه خود، جامعه بین الملل باید به آن توجه کند، لذا این موسسه کارکرد و ماموریت دیپلماتیک جمع آوری اطلاعات را انجام می دهد.
اتاق های فکر به مثابه موسسه های عمومی دارای شبکه های گسترده برای جمع آوری و ارائه اطلاعات از جایگاه خوبی برخوردارند که ممکن است اطلاعات بموقع و مهم تر از اطلاعات در دسترس مقامات باشند. وقتی اتاق های فکر بخاطر دقت خود به شهرت می رسند، می توانند منبع بسیار مطمئنی از اطلاعات باشند که گاهی مطمئن تر از دولت های ملی محسوب می شوند.یکی از زمینه هایی که اتاق های فکر می توانند کمک ویژه ای کنند ارائه شواهد است.
یادداشت حاضر در خصوص گروه بین المللی بحران است که این تشکیلات را از منظر غیرمستقل و یا سازمانی غیرانتفاعی بررسی می کند که در زمینه بروز منازعات تحقیق نموده و گزارش ارائه می نماید و به جلوگیری و حل و فصل درگیری های مرگبار کمک می کند. هر چند گروه بین المللی بحران معمولا از اصطلاح اتاق فکر استفاده نمی کند و خود را سازمانی مستقل، غیرانتفاعی و غیردولتی می نامد، اما با توجه به اینکه این گروه تحقیقات و پژوهش میدانی برای تاثیرگذاری بر سیاست عمومی انجام می دهد، بنا به تعریف بکار رفته در نوشتار حاضر می توان آن را در زمره اتاق فکر دسته بندی کرد.
گروه بین المللی بحران در سال 1995 بصورت سازمان غیردولتی در واکنش به ناتوانی جامعه بین المللی در پیش بینی و واکنش موثر به فجایع سومالی، رواندا و بوسنی تاسیس شد. در واکنش به این فجایع، گروه بین المللی بحران از طریق جمع آوری شواهد با هدف اطلاع رسانی به سیاست گذاران و تاثیرگذاری بر آن ها، بدنبال پیش گیری از منازعات، افزایش آگاهی و کمک به حل و فصل دگیری ها بود. گروه بین المللی بحران با بیش از 15 سال تجربه ((منبع غیردولتی پیش رو در جهان در زمینه هشدار دهی، تحلیل و مشاوره زودهنگام به دولت ها و سازمان های بین دولتی در رابطه با پیش گیری از منازعات مرگبار و خشونت جمعی)) محسوب می شود.
تعهد به شواهد
گروه بین المللی بحران طبق اظهارات خود در انجام وظایف ((فارغ از ایدئولوژی، منافع ملی متعارض و منافع شخصی، در وهله اول به شواهد متعهد است)). این موسسه در صدد ارائه اطلاعات معتبر و تحلیل وضعیتی است که از دیدگاه خود، جامعه بین الملل باید به آن توجه کند، لذا این موسسه کارکرد و ماموریت دیپلماتیک جمع آوری اطلاعات را انجام می دهد. هدف اصلی اعضای آن در این زمینه ((دریافتن رویدادهای جاری و علل آن و تحقیق درباره بهترین سیاست های ممکن برای رسیدگی به این رویدادها)) می باشد. بدین منظور کارشناسان این موسسه بدنبال ((برقراری و ترویج کانال های ارتباطی بین طرف های مناقشه و یا ذی نفعان خارجی)) هستند و نقش ها و منافع همه طرف ها را در نظر می گیرند.
اعضای گروه بین المللی بحران
تحلیلگران گروه بین المللی بحران عمدتا از دیپلمات های پیشین مجرب، کارکنان سازمان های غیردولتی، روزنامه نگاران و دانشگاهیان تشکیل شده اند. بیشتر کارشناسان آن مستقیما حضور میدانی دارند و برخی در دفتر مرکزی در بروکسل مستقر می باشند. تیم میدانی آن((کاملا اشراف بر زبان و فرهنگ محلی است)) و تعامل بی پایانی با جامعه محلی و بین المللی در صحنه دارد. این موضوع حاکی از تاثیر و اعتبار گروه بین المللی بحران در مقام اتاق فکری است که از طریق جمع آوری مستقیم اطلاعات و ارائه گزارش خود در راستای اثرگذاری بر سیاست فعالیت دارد.
کارکرد مثبت در 3 حوزه
گرت ایوانز، موسس گروه بین المللی بحران معتقد است که این گروه در سه حوزه کلیدی موفق بود است: تحقیقات میدانی سطح بالا برای جمع آوری اطلاعات و تحلیل و درک وضعیت؛ تبدیل حقایق به توصیه های سیاسی و حمایت سطح بالا از سیاست گذاران و مقامات ارشد در سازمان های بین دولتی.
شناسایی بحران ها
چالش گروه بین المللی بحران ایجاد اراده بین المللی برای پاسخ به بحران های نوظهوری است که گروه بین المللی بحران شناسایی می کند. این موسسه از قابلیت ارائه ساز و کار ((هشدار زود هنگام)) برخوردار است؛ با این حال سازمان های بین المللی و دولت ها باید برای جلوگیری از بحران هایی که این موسسه نسبت به بروز آن ها هشدار داده است، واکنش نشان دهند. همانطور که یادداشت حاضر نشان می دهد، اتاق های فکر می توانند نقشی کلیدی در جمع آوری مستقیم شواهد و اطلاعات مربوط به مسائل مختلف و گزارش دهی به جامعه بین الملل ایفا کنند. در چارچوب این فعالیت ها، اتاق های فکر مستقیما وظایف دیپلماتیک جمع آوری اطلاعات و گزارش دهی را انجام می دهند که در آن ها اغلب با توجه به موقعیت منحصر به فرد خود به عنوان بازیگران جامعه مدنی در سراسر جهان موفق تر از دیپلمات های رسمی هستند.
گزیده ای از منابع:
* برگرفته از کتاب دیپلماسی اندیشکده ای؛ نوشته ملیسا کانلی تیلور، ری متیوز و اما براکهرست و ترجمه؛ حسین طالشی صالحانی و محمود جوادی؛ انتشارات وزارت امورخارجه ج.ا.ا
* با سپاس از همکاری پژوهشی سرکار خانم ندا سیفی پور مدیر کتابخانه و مرکز اسناد کمیسیون ملی یونسکو