به قلم پپه اسکوبار

23 مه 2023

تارنمای کریدل

برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی

[email protected]

کشورهای صنعتی گروه 7 (G7)  از پیشرفت نظم چندقطبی که توسط کریدور شمال جنوب INSTC به رهبری روسیه و کمربند و جاده  BRI به رهبری چین تجسم یافته است، گیج شده اند. بندر استراتژیک چابهار ایران اکنون آماده ایفای نقشی دگرگون کننده است.پیام گروه 7،  جنگ - ترکیبی – علیه پیمان بریکس BRICS است که 25 کشور را در لیست انتظار و شمارش خود دارد.هدف استراتژیک گروه 7 شکست روسیه و به دنبال آن انقیاد چین است. برای G7 ، بریکس «تهدید جهانی» برای «آزادی و دموکراسی» می باشد.راه‌های ابریشم جدید کلیدی چندقطبی نوظهور، طرح بلندپروازانه و چند تریلیون دلاری کمربند و جاده چین (BRI) و کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی روسیه-ایران-هند (INSTC) هستند. آنها به طور موازی تکامل یافته اند و ممکن است گاهی اوقات همپوشانی داشته باشند. آنچه مشخص است این است که گروه G7 برهبری ایالات متحده دست به هرکاری خواهد زد تا برنامه کریدورها(از جمله بلوای اخیر مرزی بین ایران و افغانستان  بر سر به ظاهر آب هیرمند-مترجم)  را تضعیف کند.

همه چیز درباره چابهار

قرارداد اخیر 1.6 میلیارد دلاری ایران و روسیه برای ساخت راه آهن رشت - آستارا به طول 162 کیلومتر، بازی کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب  INSTC را تغییر داده است.رشت به دریای خزر نزدیک است. آستارا در مرز آذربایجان قرار دارد. اتصال آنها بخشی از توافق روسیه-ایران-آذربایجان در مورد حمل و نقل ریلی و باری خواهد بود – که جاپای کریدور حمل و نقل بین المللی شمال-جنوب  را به عنوان یک کریدور اتصال کلیدی بین آسیای جنوبی و شمال اروپا مستحکم می کند.کریدور حمل و نقل بین المللی شمال- INSTC  یک شبکه چندوجهی است که از طریق سه مسیر اصلی پیشروی می کند: مسیر غربی که روسیه-آذربایجان-ایران-هند را پیوند می دهد. مسیر میانی یا ترانس خزر که روسیه-ایران-هند را به هم متصل می کند. و وجه  شرقی که روسیه - آسیای مرکزی - ایران - هند را به هم پیوند می دهد.مسیر شرقی در بر گیرنده بندر بسیار استراتژیک چابهار در جنوب شرقی ایران، در استان سیستان و بلوچستان است. این تنها بندر ایرانی با دسترسی مستقیم به اقیانوس هند است.در سال1395 ( 2016)، ایران، هند و افغانستانی که هنوز تحت اشغال ایالات متحده می باشد، قرارداد سه جانبه ای را امضا کردند که در آن چابهار به طرز معجزه آسایی از تحریم های یکجانبه «فشار حداکثری» آمریکا رهایی یافت. این پله ای بود که چابهار را به عنوان دروازه ممتاز محصولات هندی برای ورود به افغانستان و سپس ادامه مسیر به سمت آسیای میانه تبدیل می کرد.روسیه، ایران و هند در اردیبهشت 1401 ( ماه می 2022 ) قرارداد رسمی کریدور حمل و نقل بین المللی شمال INSTC را امضا کردند که در آن یک شبکه چندوجهی - کشتی، راه آهن، جاده - که از طریق سه محور ذکر شده قبلی ادامه می‌یابد و وجوه غربی، میانه یا ماوراء خزر، و شرقی را به تفصیل شرح می‌دهد. بندر آستاراخان روسیه، در کنار دریای خزر، برای هر سه مورد حیاتی است.مسیر شرقی، شرق و مرکز روسیه را از طریق قزاقستان و ترکمنستان به بخش جنوبی ایران و همچنین هند و سرزمین های عربی در حاشیه جنوبی خلیج فارس متصل می کند. ده ها قطار هم اکنون در مسیر زمینی روسیه به هند از طریق ترکمنستان و ایران تردد می کنند.مشکل اینجاست که در چند سال گذشته، دهلی نو، به چند دلیل پیچیده، به نظر می رسید که پشت فرمان خوابیده است. و همین امر باعث شد تهران به مشارکت روسیه و چین برای توسعه دو اسکله استراتژیک موسوم به شهید بهشتی و شهید کلانتری در منطقه آزاد تجاری چابهار علاقه مند شود.

 

چین حرکت خود را انجام می دهد

چابهار، تنها راه رسيدن به گنج هاي اقيانوسي است. ایران سرمایه گذاری زیادی کرده است تا آن را به یک مرکز گریزناپذیر ترانزیت منطقه ای تبدیل کند. هند، در تئوری، از ابتدا چابهار را به عنوان یک حلقه کلیدی در استراتژی «گردن بند الماس» خود در نظر گرفته بود که قرار بود  «رشته مروارید» یا بنادر چینی که توسط کمربند و جاده  BRI  در سراسر اقیانوس هند به هم متصل می شدند را متلاشی کند.اما یک بار دیگر، همه چیز متوقف شد زیرا هند به ترتیبات مالی مورد انتظار دست پیدا نکرد. امری که منجر به ایجاد برخی تردیدها در تهران شد - به ویژه وقتی که ایران شاهد سرمایه گذاری های عظیم چین در گوادر پاکستان بود.