گروه اقتصاد: بند یک ماده ۴۱ قانون کار شورای عالی کار می گوید: «تطابق افزایش دستمزد با نرخ تورم باید اجرا شود.» این در حالی است که تورم در دوسال 1401 و 1402 حدود 90 درصد بوده ولی افزایش حقوق سال گذشته و امسال حدود 40 درصد بوده است. همچنین سبد معیشت حداقلی حدود 20 میلیون تومان محاسبه شده است. یک کارگر برای خرید دو کیلو گوشت (400 تا 700 هزار تومان) ۱۳ درصد حداقل دستمزد ( 8 میلیون تومان) را باید بپردازد. بازنشستگان و دیگر حقوق بگیران نگران گرانی سال آینده و دستمزد کم هستند.
فشار گرانی بر دستمزد
مروتی، بازنشسته کارگری با بیان اینکه چطور می‌توانیم یک‌سوم مستمری ماهانه را بپردازیم که دو کیلو گوشت بخریم، می‌گوید: فکر نکرده‌اند که اجاره خانه و خرج درمان را چه کنیم، صحبت بر این است که کف مستمری به ۹ میلیون تومان برسد؛ در شهری مثل تهران، اجاره‌ی ماهانه‌ی یک آپارتمان نقلیِ ۶۰ متری از ۹ میلیون تومان هم بیشتر است!
این در حالی است که نرخ دلار به بیش از ۵۶ هزار تومان رسیده و دستمزد روزانه کارگران به حدود ۳ دلار تنزل یافته و افزایش مزد 20 درصدی در سال آینده نگران کننده است.
حقوق شاغلان و بازنشستگان زیر خط فقر
احسان سهرابی، فعال کارگری در این رابطه می‌گوید: به نظر نمی‌رسد که برای افزایش حقوق کارگران به دنبال رقمی متفاوت از کارمندان باشند؛ نگاه دولت بر همان ۲۰ درصد دوخته شده. البته باید افزایش دستمزد منطبق با الزامات قانون یعنی برابر با نرخ تورم واقعی باشد. سبد معیشت، اقتصاد را از بحران رکود نجات خواهد داد. نرخ تورم بالا در سال‌های اخیر، قدرت خرید کارگران را به میزان قابل توجهی کاهش داده؛ کارگران نمی‌توانند هزینه‌های معمول زندگی یک خانواده ۳ یا حتی ۲ نفره را این دستمزدها تامین کنند؛ در این اوضاع، خریداری برای اجناس و خدمات بازار باقی نمانده و باید خطاب به وزیر کار گفت؛ در شرایط فعلی ۱۰۰ درصد افزایش دستمزد هم کافی نیست و دریافتی کارگران شاغل و بازنشسته را به خط فقر نمی‌رساند!
سبد معیشت حداقلی، 20 میلیون تومان
۲۰ درصد افزایش مزد در سال آینده کف دریافتی کارگران شاغل و بازنشسته را به ۹ میلیون تومان می‌رساند؛ حتی ۴۰ درصد افزایش، مزد ۸ میلیون تومانی فعلی را ۳ میلیون تومان افزایش می‌دهد و به ۱۱ میلیون تومان می‌رساند. سبد معیشت حداقلی در مذاکرات مزدی ۱۴۰۲ در کمیته دستمزد شورایعالی کار، حدود ۱۴ میلیون تومان نرخ گذاری شد. بنابراین ۴۰ درصد افزایش مزد و مستمری، حداقل دریافتی را به کمی بیش از ۱۱ میلیون تومان می‌رساند یعنی بازهم ۳ میلیون تومان کمتر از سبد معیشت حداقلی سال قبل خواهد بود. تاثیر تورم ۴۳.۷ درصدیِ دی‌ماه سال جاری روی همان سبدِ ۱۴ میلیون تومانی، ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است؛ به عبارتی سبد سال قبل براثر تورم رسمی اعلامی، ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان گران شده و به ۲۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده؛ این سبد ۲۰ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی که مبنای آن سبد حداقلی سال قبل است، کم‌ترین و پایین‌ترین رقم برای هزینه‌های زندگی در سال جاری‌ست.
حال فرض کنیم، حداقل مزد و مستمری ۱۰۰ درصد افزایش یابد؛ در این صورت حداقل حقوق ۸ میلیون تومانی به ۱۶ میلیون تومان می‌رسد که بازهم ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان از سبد معیشت حداقلی دی‌ماه امسال کمتر است.
افزایش دستمز قانونی 63 درصد
براساس بند دوم ماده ۴۱ قانون کار فقط نرخ تورم را ملاک افزایش حقوق قرار می‌دهیم:
تورم رسمی سال ۱۴۰۲ که مرکز آمار منتشر کرده ۴۶.۵ درصد بوده است؛ امسال هم تورم دی‌ماه۴۳.۷ درصد اعلام شده است. با این حساب، تورم تجمیعی و انباشته‌ی این دو سال با احتساب تورم رسمی اعلامی- ۹۰.۲ درصد بوده است؛ در واقع در دو سال اخیر، همه کالاها و خدمات به زعم مرکز آمار ایران، ۹۰.۲ درصد گران شده‌اند؛ براساس بند یک ماده ۴۱ قانون کار، باید افزایش تجمیعی دستمزد در این دو سال مطابق با این تورم انباشته یعنی مجموعاً ۹۰.۲ درصد انجام شود؛ سال قبل حداقل دستمزد و حداقل مستمری فقط ۲۷ درصد افزایش یافت؛ پس امسال باید حداقل مزد و مستمری ۶۳.۲ درصد افزایش یابد. برگرفته از ایلنا