محمدرضا شالبافان، سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفتوگو با ایلنا گفت: اگر اخذ گواهینامه را به دریافت گواهی صحت و سلامت روان موکول کنیم، اصولاً احراز چنین گواهی دشوار است. به این معنا که با یک مصاحبه چند دقیقهای و حتی طولانی مدت که توسط روانپزشک با یکسری ارزیابیها و تستها انجام شود، نمیتوان صحت سلامت روان را ارزیابی کرد. ضمن اینکه نیازی به این کار نیست.
سلامت روان و رانندگی
شالبافان گفت: در حال حاضر در کشور از هر چهار ایرانی، یک نفر مبتلا به حداقل یک اختلال سلامت روان هستند. اگر قرار باشد که ۲۵ درصد جامعه اجازه گرفتن گواهینامه یا تمدید گواهینامه نداشته باشند، به نظرم این برنامهریزی غیرمنطقی و غیرعقلانی است، زیرا خیلی از افراد ممکن است از اختلالاتی مانند اختلالات اضطرابی، وسواس و افسردگی رنج ببرند و نیاز به درمان هم داشته باشند، اما این اختلالات تأثیری بر توانایی رانندگی آنها نداشته باشد. این افراد ممکن است رانندههای خوبی باشند و مشکل و سابقه رانندگی پرخطر هم نداشته باشند. پس چرا باید این افراد از حقوق خود محروم شوند؟ یا فردی که دچار اختلال سلامت روان بوده و حال تحت درمان دارویی یا غیردارویی قرار گرفته و وضعیتش مناسب است، چرا نباید اجازه رانندگی داشته باشد؟
بیماران تحت درمان، رفتارهای پرخطری
پشت فرمان ندارد
رییس دفتر سلامت روان وزارت بهداشت تصریح کرد: افراد تحت درمان، بهبودی مناسبی دارند و توانایی شناختی آنها دچار افت نشده و رفتارهای پرخطری پشت فرمان ندارد. پس چرا باید آن فرد محدود شود؟ اگر منظور این است که اساسا گواهینامه به افرادی داده شود که به طور کامل سلامت روان داشته باشند، به نظر میرسد که نه نیاز و نه امکانپذیر است. اما لازم است که برای گرفتن گواهینامه دقت نظر داشته باشیم.
کنترل رانندگان باسابقه رانندگی خطرناک
وی خاطرنشان کرد: افراد خاصی که سابقه مکرر رفتارهای خلاف قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی دارند، یا رفتارهای رانندگی پرخطری داشتهاند که منجر به تصادفات یا جلب شده است، باید تحت نظارت بیشتری قرار بگیرند. این رویکرد میتواند کمک کند تا رانندگان باسابقه خطرناک از دریافت گواهینامه یا تمدید آن منع شوند و ایمنی بیشتری برای جامعه ایجاد شود. یا تخلفاتی داشتند که ممکن است به دیگران آسیب برساند. افراد با سابقه تخلفات، حتی تا پایان مهلت گواهینامهشان هم ممکن است پرخطر باشند.
باید افراد پرخطر را شناسایی کنیم
شالبافان در ادامه گفت: برنامهریزی نباید به گونهای انجام شود که افراد بگویند، اگر به روانپزشک و روانشناس مراجعه کنند، ممکن است نتوانند گواهینامه بگیرند. این وضعیت منجر به تردید و عدم مراجعه افراد میشود و در نهایت به وخامت بیشتر اختلالات و افزایش مشکلات در جامعه منجر خواهد شد. بنابراین، به نظر من توجه به سلامت روان افراد برای دریافت مسئولیتهای مختلف، از جمله رانندگی، بسیار مهم است. اما مهمتر از آن، باید بتوانیم افراد پرخطر را شناسایی کنیم و ارزیابیها را بر اساس نیازهای آنها متناسب کنیم تا به هدف اصلی خود برسیم.