ریاض در سال 2016 پس از حمله برخی ایرانیان معترض به دفاتر دیپلماتیک خود در تهران و مشهد که به دنبال اعدام یک روحانی مشهور شیعه در عربستان سعودی صورت گرفته بود، روابط دیپلماتیک خود را با تهران قطع کرد. روزنامه انگلیس فایننشال تایمز (FT) به نقل از منابع ناشناس گفته است مقامات ارشد سعودی و ایران در حال مذاکره مستقیم برای احیای روابط بین ریاض و تهران هستند. به گفته فایننشال تایمز، این گفتگوها به‌عنوان “اولین بحث سیاسی قابل‌توجه بین دو کشور” از زمان قطع روابط دوجانبه در سال 2016 تلقی می‌شود ، و این در حالی است که رئیس‌جمهور آمریکا جو بایدن در تلاش برای احیای توافق هسته‌ای 2015 ایران موسوم به برجام هست. این منابع ادعا کردند که دور اول مذاکرات در 9 آوریل در یک فضای “مثبت” در بغداد برگزار شد و قرار است دور جدید در هفته آینده برگزار شود. نه مقامات سعودی و نه ایران هنوز در این مورد توضیحی نداده‌اند. یکی از منابع با اشاره به مذاکرات عربستان و ایران و گزارش‌های مبنی بر پرتاب ده‌ها موشک و به پرواز درامدن هواپیماهای بدون سرنشین پر از مواد منفجره در عرض چند ماه گذشته توسط حوثی‌ها گفت : “ این مذاکرات به دو جهت 1- سرعت گرفتن مذاکرات برجام و 2- حملات حوثی‌ها ، از شتاب بیشتری برخوردار گردیده است. این ادعاها پس‌ازآن مطرح شد که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در اکتبر 2019 تأکید کرد که تهران همیشه آماده مذاکره مستقیم با عربستان سعودی یا مذاکره از طریق واسطه‌ها هست. ظریف خاطرنشان کرد: “ما همیشه درمورد گفتگو با عربستان سعودی آماده بوده‌ایم. عربستان سعودی همسایه ما است. ما چاره‌ای جز گفتگو با یکدیگر نداریم .” روابط بین ایران و عربستان سعودی ، دو قدرت منطقه‌ای بانفوذ ، همچنان یخ‌زده و قطع هست. ریاض بارها تهران را به تلاش برای نفوذ در سیاست خاورمیانه و حمایت از گروه‌هایی متهم کرده است. با توجه به اینکه ایران از مذهب شیعه یکی از فرق اسلامی پیروی می‌کند و عربستان سعودی پیرو شاخه تسنن هست، خصومت‌های مذهبی نیز برابر اختلافات افزوده است ریاض در سال 2016 روابط دیپلماتیک خود را با تهران پس از حمله معترضین ایرانی به دفاتر دیپلماتیک عربستان سعودی در جمهوری اسلامی قطع کرد. این شکاف در پی حملات نظامی ائتلاف تحت رهبری سعودی در یمن ، که از سال 2015 به این‌سو ، به درخواست منصور هادی ، رئیس‌جمهور این کشور ادامه دارد ، تشدید شد . تهران ریاض را به تلفات غیرنظامیان متهم می‌کند . تا آنجا که به برجام مربوط می‌شود ، عربستان سعودی بارها با این توافقنامه مخالفت کرده است. ریاض و متحدانش از تصمیم دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وقت آمریکا در ماه مه 2018 مبنی بر خروج یک‌جانبه از برجام و بازگرداندن تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی حمایت کرده‌اند. دقیقاً یک سال بعدازآن بود که تهران اعلام کرد که اقدام به کاهش تعهدات برجامی ، ازجمله تعهدات مربوط به غنی‌سازی اورانیوم نموده است.
18 آوریل 2021
تارنمای اسپوتنیک انگلیسی
برگردان علی‌اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com