سینا لطیفپور- پژوهشگر و مدرس موسیقی
طبيعت بشر همواره گرايش به ريتم و هارموني دارد و از نظم و هماهنگي موجود در آن لذت میبرد. ازآنجاییکه اساس هستي و خلقت بر هماهنگي استوار است و انسان نيز جزئی از وحدت و نظام گسترده و يكپارچه هستي محسوب میشود این ميل به ارتباط و هماهنگی پدیدهها همواره در انسان وجود داشته است. موسيقي صمیمیترین، مطبوعترین و زيباترين هنر ارتباط بشري است. با درك موسيقي عواطف زيبا، همدردي و تفاهم قلبی بیشتری در میان انسانها پدیدار خواهد شد، چراکه موسيقي باروح بشر ارتباط دارد و روح به اساس هستی مرتبط است. نژادها و اقوام در این جهان بیشمارند، اما زبان احساس میان انسانها يكي است. موسيقي نوعي زبان احساس است و كاربرد آن براي درك زيبايي و سلامت زندگي به امری اجتنابناپذیر بدل شده است.
از بدو خلقت انسان، نيازهاي متنوعي اعم از جسمي و رواني با انسان همراه بوده كه براي برآورده ساختن این نیازها سازگاري با محيط پیرامونی همواره اهمیتی حیاتی داشته که بشر برای این منظور همواره به ابزارهايي محتاج بوده است. هنر بهعنوان يكي از وسايل و ابزارهای اوليه سازگاري بشر در خدمت نيازهاي کمالجویی و زيبایی طلبي و از طرف ديگر، آرامبخش ناراحتیها و سختیهای زندگي مورداستفاده قرارگرفته است. موسيقي شكلي از هنر است كه احساس، عاطفه، ادراك و شناخت انسان را بدون نياز به تكلم و زبان منتقل میکند.
انسان همواره از موسيقي بهعنوان وسیلهای برای بيان افكار و احساسات خود استفاده کرده، بهطوریکه حتی قبل از تكلم وسیله آرامش و نيايش او بوده است. بشر اوليه از طريق آواها و حركات موزون و مراسم و پاکوبیها ترسها، غمها، شادیها، آرامش و کلیه احساسات خود را بروز میداده است. استفاده بشر از موسيقي، امري آسان و قابلدسترس بوده، زیرا ريتم و ملودي بهعنوان دو ركن اساسي موسيقي در سرشت انسان وجود داشته و آواها نيز نيازي به تكلم نداشتند. ازاینرو موسیقی در مراسم و آیینهای مختلف قبايل ابتدايي بهعنوان وسیلهای براي ابراز همبستگي و از بين بردن ترسها، غمها و ايجاد آرامش و شادي در بين افراد مورداستفاده قرار میگرفته است. اين سير تاريخي قرنها و قرنها مراحل تجربه و تحول خود را طي کرده تا به امروز كه كاربردهاي گوناگون این هنر بینظیر به اثبات رسیده است، بهطوریکه از آن بهصورت نظاممند در بیمارستانها، مراكز توانبخشی و حتي مراكز آموزشی و پزشكي استفاده میشود.
موسيقي با تأثير شگفتآور خود میتواند انسان معاصر را از مشکلات مختلفی مانند افسردگي، انزوا، اضطراب و بسياري مشکلات رواني و حتی جسمی نجات داده و براي تقویت مهارتهای ارتباطي، گفتاري، ذهني و بيولوژيك مورداستفاده واقع شود. امروزه سخن از تأثير و فوايد موسيقي در مراحل مختلف رشد و زندگي از دوره جنيني تا سالمندي است و از تأثير ارتعاشات موزون در رشد گياهان و جانوران سخن به میان میآید. همه این تلاشها و علاقه تاريخي بشر به موسيقي و اثرات جسمی و روحي آن نشاندهنده گرايش باطني آدمی به نظم، هماهنگي و زيبايي ذاتي موجود در این هنر بینظیر است.