علی صالح‌آبادی – مدیرمسئول
بیش از 4 ماه از شروع به کار رسمی دولت سیزدهم در سوم شهریور 1400 سپری شده است. نویسنده در 100 روزگی این دولت در همین ستون یادداشتی نوشت و در آن با تجزیه‌وتحلیل عملکرد 100 روز اول این دولت نتیجه‌گیری کرد که با توجه به اینکه دولت در این مدت فاقد برنامه و استراتژی مشخص در سیاست، روابط خارجی، اقتصاد و ... بوده است، بنابراین در 1360 روز باقی‌مانده از عمر این دولت نیز در به همان پاشنه‌ای خواهد چرخید که در 100 روز اول چرخیده است. دراین‌ارتباط در این نوشتار به چند نکته اشاره می‌شود.
1-در بودجه سال 1400، 60 میلیون ایرانی از 85 میلیون نفر نیازمند کمک شناخته شدند و ذیل طرح حمایت معیشتی مجلس برای تأمین اقلام اساسی با کارت الکترونیکی ویژه کالا قرار گرفتند، یعنی 72 درصد مردم ایران صدقه بگیر دولت شده اند!
2- در ماه‌های گذشته نخستین گزارش رسمی «خط فقر» در ایران از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتشر شد. بر اساس این گزارش، نرخ فقر در سال 1398 حدود 32 درصد محاسبه شد که این وضعیت در سال 99 بدتر از قبل بوده است. همچنین تعداد افرادی که درآمدی کمتر از خط فقر در سال 98 داشته‌اند، به بیش از 26 میلیون نفر رسیده است. اینکه 26 میلیون ایرانی زیرخط فقر باشند، فاجعه است و یک «تراژدی» به شمار می‌رود.
3-یکی از نمایندگان مجلس گفته طبقه متوسط در کشور از بین رفته است. دراین‌ارتباط یک نماینده مجلس در گفت‌وگو با ستاره صبح گفت: «دولت برای تأمین کسری بودجه دست در جیب مردم می‌کند.»
4-قیمت مسکن از آذر 99 تا آذر سال جاری، 98 درصد افزایش داشته است.
5-آیت‌الله صافی گلپایگانی در تاریخ 30 مهرماه در دیدار با رئیس مجلس توصیه‌هایی درباره وضعیت معیشتی در جامعه و نیز روابط خارجی مطرح کرد و گفت: «باید با تمام کشورهای دنیا باعزت و اقتدار رابطه داشته باشیم و اینکه با بسیاری از کشورها قهر باشیم صحیح نیست و به ضرر مردم عزیزمان است.»
6-آیت‌الله جوادی آملی 18 آذرماه در دیدار با وزیر خارجه گفت: «مذاکره با جهان، یک فکر جهانی لازم دارد، ما از جهان جدا نیستیم، چه بخواهیم و چه نخواهیم باید با آن‌ها مذاکره کنیم و با آن‌ها دست بدهیم.»
7-آیت‌الله جوادی آملی در تاریخ 10 دی‌ماه در دیدار با سید ابراهیم رئیسی گفت: «مسئولان باید همت بلند داشته باشند و بدانند که مدیریت و اقتصاد یک کار علمی است، باید همه تلاش کنند که مردم محترمانه و آبرومندانه زندگی کنند. خداوند مردم را «کریم» آفرید؛ روی این اصل کشور را کمیته امدادی اداره کردن برخلاف فرهنگ خلقت است.»
8-آیت‌الله شبیری زنجانی در تاریخ 10 دی‌ماه در دیدار با رئیس‌جمهور که از او خواسته بود برای مشکلات کشور راه‌حل ارائه کند، گفت: «ما متخصص نیستیم که درباره جرح‌وتعدیل مسائل نظر بدهیم، کاری که از دست بنده ساخته است «دعا» برای رفع مشکلات کشور است.»
9-احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص گفت: «در این ۴۰ سال وضع مملکت این‌قدر بد نبوده است. متأسفانه گرسنگی و فقر در ایران معنادار شده و تعداد کسانی که زیر خط فقر فرضی هستند ۶۰ درصد جمعیت کشور است.»
10-تقریباً اکثر اقتصاددانان، حقوقدانان، نمایندگان ادوار مجلس، وزرای سابق و کنشگران سیاسی بر این عقیده‌اند که اداره کشور در دهه‌های گذشته علمی و با بهره‌گیری از علم مدیریت نبوده است و افراد متخصص از گردونه اداره کشور حذف شده‌اند. متأسفانه شیوه اداره کشور از مجلس هفتم به بعد و روی کار آمدن دولت‌های احمدی‌نژاد و اتخاذ سیاست تهاجمی در روابط خارجی زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داد که آثارش همچنان پابرجاست.
نویسنده پیش از انتخاب سید ابراهیم رئیسی به‌عنوان رئیس‌جمهور چند بار هشدار داد و نوشت که شرایط کشور پیچیده و نامناسب شده و برای برون‌رفت از مشکلات لازم است یک رئیس‌جمهور «دیپلمات» و یک دولت «تکنو کرات» تشکیل شود، ولی در عمل آنچه شاهد هستیم این است که متأسفانه مجلس و دولت به‌ظاهر انقلابی، فاقد تجربه و دانش لازم برای قانون‌گذاری و اداره کشور هستند و شعاری و هیجانی عمل می‌کنند. مصلحان در راستای دفاع از حقوق اساسی ملت که در فصل سوم قانون اساسی آمده هشدار داده و می‌دهند که کشور باید مسائل اختلافی‌اش با غرب به‌ویژه ایالات‌متحده را حل‌وفصل کند تا سایه و هزینه سنگین تحریم از سر مردم برداشته شود. اکنون به دلیل فشاری که مردم به علما می‌آورند آنان به این باور رسیده‌اند که اداره کشور باید به «فن‌سالاران» و «متخصصان» سپرده شود. مهم‌تر اینکه در روابط خارجی به‌جای قهر، روش آشتی با کشورها در پیش‌گرفته شود تا نتیجه‌اش بهبود زندگی مردم شود؛ بنابراین لازم است آقایان اگر نظر مصلحان را قبول ندارند لااقل به نظر علما توجه کنند و بدانند که دشمن ابله و نادان نیست؛ بلکه داناست. دراین‌ارتباط ضرب‌المثلی می‌گوید:
دشمن دانا بلندت می‌کند
بر زمینش می‌زند نادان دوست
انگیزه نوشتن این نوشتار گوشزد به دست‌اندرکاران است. شما که با نظریه «استصوابی» شایستگان را از اداره کشور و با تجربه‌ها را از قوه مجریه و مقننه حذف کردید و به توصیه‌های مصلحان نیز گوش نداده و نمی‌دهید و به افرادی که عقیده به مصالحه با غرب دارند انواع اتهامات را زده و می‌زنید، اگر توصیه خیرخواهانه این گروه‌ها را قبول ندارید، لااقل به توصیه علما در خصوص سپردن کار به متخصصان و همچنین بهبود روابط خارجی و دست کشیدن از قهر و دست دادن با همه کشورها روی آورید. اکنون مردم می‌پندارند که هزینه سیاست‌های نسنجیده را می‌دهند، بنابراین تیم مذاکره‌کننده نباید فرصت دور هشتم مذاکره را از دست بدهد. دراین‌ارتباط دستیابی به توافق با خواسته‌های حداقلی ممکن می‌شود نه خواسته‌های حداکثری. اگر حرف متخصصان و نظر علما را قبول ندارید، به همه‌پرسی رجوع کنید تا ببینید نظر مردم درباره سیاست‌های اتخاذی چیست.