هفته سلامت از دیروز (شنبه ۱۷ اردیبهشت) آغاز شد. دراینارتباط در گزارش پیش رو به پیامدهای خطرناک آلودگی هوا -از مرگهای زودرس تا خسارات اقتصادی-پرداخته شده است. در حال حاضر ۹۹ درصد از جمعیت جهان در کشورهایی زندگی میکنند که در آن سطح آلودگی هوا (غلظت ذرات معلق PM ۲.۵) بالاتر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت (۵ میکروگرم در مترمکعب) است. در کشورهای با سطح درآمد متوسط و پایین خطر بیشتری وجود دارد. در کشورهای درحالتوسعه (با درآمد کم و متوسط) آلودگی هوا سومین ریسک فاکتور مرگ است، این در حالی است که در کشورهای با سطح درآمد بالا و در مقیاس جهانی آلودگی هوا چهارمین ریسک فاکتور مرگ در جهان است. به نظر میرسد، خسارات جانی و مالی ناشی از آلودگی هوا بهمراتب سهمگینتر از پاندمی کرونا است.
۷ میلیون مرگ زودرس
جعفر جندقی رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در گفتگو با مهر، گفت: جوامع از طریق کاهش سطح آلایندههای هوا میتوانند بار بیماریهای مربوط به سکته، بیماریهای قلبی، سرطان ریه و بیماریهای تنفسی حاد و مزمن را کاهش دهند. سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۹ تخمین زده است که آلودگی هوای آزاد و داخلی در مناطق شهری و روستایی سالیانه منجر به بیش از ۷ میلیون مرگ زودرس میگردد. مطابق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۹، بهطور میانگین حدود ۵۴ درصد از مرگهای زودرس مربوط به آلودگی هوا در فضای باز به دلیل بیماری ایست قلبی و سکته مغزی، ۷ درصد از مرگومیر ناشی از سرطان ریه و ۱۹ درصد به دلیل بیماری مزمن انسدادی ریوی است.
هزینههای مرگ زودرس به علت آلودگی هوا
وی افزود: بر اساس آخرین گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۶ هزینههای مرگ زودرس به علت آلودگی هوا در سال ۲۰۱۳، ۲۲۵ میلیارد دلار ناشی از درآمد کار ازدسترفته یا حدود ۱۱.۵ تریلیون دلار به علت رفاه ازدسترفته در سرتاسر جهان است که این رقم بهاندازه تولید ناخالص ملی کشورهای هند، کانادا و مکزیک بر روی هم است.
سهم کودکان از مرگومیر براثر آلودگی هوا
او تأکید کرد: احتمال مرگ در کودکان زیر ۵ سال در کشورهای کمدرآمد به علت مواجهه با آلودگی هوا بیش از ۶۰ برابر کشورهای پردرآمد است. تعداد افرادی که سالانه از آلودگی هوا میمیرند، بیش از ۶ برابر تعداد افرادی است که از مالاریا میمیرند و تعداد افرادی که سالانه از آلودگی هوا میمیرند، بیش از ۴ برابر تعداد افرادی است که از ایدز میمیرند.
خسارات اقتصادی آلودگی هوا
جندقی گفت: طبق گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۳ مواجهه با آلودگی هوای آزاد و خانگی هزینهای برابر ۱.۵ تریلیون دلار از طریق از دست دادن آسایش و رفاه داشته است. هزینههای آلودگی هوا از سال ۱۹۹۰ در حال رشد است. از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ هزینههای از بین رفتن آسایش تقریباً ۲ برابر شده و از دست رفتن درآمد حاصل از کار بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است. از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ مرگ زودرس منتسب به ذرات معلق ۳۰ درصد افزایش داشته است و از ۲.۲ میلیون مرگ به ۲.۹ میلیون مرگ در سال رسیده است. در همین بازه زمانی هزینههای از دست رفتن آسایش به علت مواجهه با ذرات معلق PM ۲.۵ هوای آزاد ۶۳ درصد افزایش داشته و این هزینهها به ۵۵.۳ تریلیون دلار رسیده است. این مسئله انعکاسدهنده بدتر شدن مواجهه مردم است. از دست رفتن درآمد حاصل از کار به علت آلودگی هوای آزاد ۲.۵ PM از ۱۰۳ میلیارد دلار به ۱۴۴ میلیارد دلار در هر سال رسیده است.
هزینه آسایش ازدسترفته به دلیل آلودگی هوا
رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: بر اساس گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۱۶، کل هزینه آسایش ازدسترفته در ایران به علت آلودگی ذرات معلق PM ۲.۵ در سال ۲۰۱۳ معادل ۳۰ میلیارد دلار بوده که ۲.۴۸ درصد از تولید ناخالص ملی کشور ایران است. وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۹ در شهر تهران ۲۲۴ روز میانگین غلظت روزانه ذرات معلق PM ۲.۵ بالاتر از رهنمود روزانه سازمان جهانی بهداشت بوده است. تعداد مرگ کل منتسب به مواجهه طولانیمدت با ذرات معلق PM ۲.۵ در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال در سال ۱۳۹۹ در شهرهای موردمطالعه بهطور میانگین ۱۱۱۲۹ نفر، حد پایین آن ۷۳۷۶ و حد بالای آن ۱۴۵۳۱ نفر بوده است. در شهر تهران بهطور میانگین مرگ ۳۷۵۱ نفر با حد پایین ۲۴۸۹ و حد بالای ۴۸۹۲ نفر منتسب به مواجهه طولانیمدت با ذرات معلق PM ۲.۵ در سال ۱۳۹۹ است.