به قلم ام. ک. بهادراکومار
7 مه 2022
تارنمای دی کاردل
برگردان و کوتاه‌سازی علی‌اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com
روابط ایالات‌متحده و عربستان در مقطع حساسی قرار دارد. ایالات‌متحده نمی‌تواند تولید و قیمت نفت را با صف مسدودکننده ژئوپلیتیکی که ایجاد کرده است تغییر دهد؛ بنابراین واشنگتن ممکن است به ضعیف‌ترین حلقه ارتباطی - ریاض – ضربه بزند.
حدود سه هفته پس از نشست گزارش شده ویلیام برنز، رئیس سیا با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، وزیران اوپک پلاس روز پنجشنبه یک نشست ویدئویی برگزار کردند. در بیانیه مطبوعاتی منتشرشده در وین آمده است که این وزرا «به اثرات مستمر عوامل ژئوپلیتیکی و مسائل مربوط به بیماری همه‌گیر کرونا اشاره کرده» و تصمیم گرفتند که اوپک پلاس باید به مکانیسم تعدیل تولید ماهانه توافق شده در تیرماه (ژوئیه) سال گذشته به میزان افزایش 0.432 میلیون بشکه در روز تا خرداد 1401 (ژوئن 2022) پای بند باشد.
کارن الیوت هاوس، ناشر سابق وال‌استریت ژورنال می‌گوید: «عربستان سعودی باید در استراتژی جدید نفت در برابر امنیت برای افزایش تولید جهت نجات کشورهای اروپایی از کمبود انرژی همکاری کند.»
سفر برنز به پادشاهی سعودی در آستانه پنجمین دور مذاکرات عادی‌سازی روابط عربستان و ایران در بغداد بین رئیس اطلاعات سعودی و معاون شورای عالی امنیت ملی ایران انجام شد. مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق که به‌عنوان میانجی در مذاکرات حضور داشت، هفته گذشته به رسانه‌های دولتی گفت: «برادران ما در عربستان سعودی و ایران با مسئولیت بزرگی، همان‌طور که شرایط کنونی منطقه‌ای می‌طلبد به گفتگو می‌پردازند. ما متقاعد شده‌ایم که آشتی نزدیک است.»
علاوه بر این، شبکه ایرانی نورنیوز در 4 اردیبهشت (24 آوریل) گزارش داد که دور پنجم مذاکرات درباره تنش‌زدایی احتمالی «سازنده» بود و مذاکره‌کنندگان موفق شدند «تصویر روشن‌تری» از چگونگی ازسرگیری روابط را ترسیم کنند؛ و اینکه احتمال دیدار دیپلمات‌های ارشد ایران و عربستان در آینده نزدیک وجود دارد. ... آمریکا کماکان امیدوار است که عربستان سعودی به توافقات ابراهیم بپیوندد.
افزایش قیمت انرژی
در همین حال، موضوع قیمت‌گذاری انرژی به کانون توجه بازگشته است. درواقع، قیمت بالای نفت به معنای افزایش درآمد برای روسیه است. فروش نفت و گاز طبیعی روسیه درنتیجه افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها فراتر از پیش‌بینی‌های اولیه برای سال 2021 بوده و 36 درصد از کل بودجه این کشور را تشکیل می‌دهد. درآمدها 51.3 درصد از برنامه‌های اولیه فراتر و به مجموع 119 میلیارد دلار رسید. برنامه‌های دولت بایدن برای فلج کردن اقتصاد روسیه به نتیجه نرسیده است. به همین ترتیب، قیمت بالای انرژی یک مسئله داخلی برای بایدن نیز هست. مهم‌تر از همه، اگر اروپا منابع نفتی دیگری پیدا نکند، به خرید نفت روسیه ادامه خواهد داد.
اما قیمت برای ولیعهد سعودی دستور کار متفاوتی دارد. ... امتناع محمد بن سلمان از مجازات روسیه و ژست 2 میلیارد دلاری او در قبال یک صندوق سرمایه‌گذاری جدید و آزمایش نشده توسط جارد کوشنر، داماد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا هر یک گویای خیلی از صحبت‌هاست. محمد بن سلمان دلایل خاص خود را برای این اقدامات دارد که با اشاره تحقیرآمیز بایدن نسبت به عربستان سعودی و امتناع او از ملاقات شخصی با ولیعهد شروع می‌شود. ...
تناقض این است که هم عربستان سعودی و هم روسیه از ذینفعان اوپک پلاس هستند، زیرا این خود از هشدار صریح محمد بارکیندو دبیر کل اوپک در ماه گذشته به اتحادیه اروپا مبنی بر غیرممکن بودن جایگزینی صادرات بیش از 7 میلیون بشکه در روز نفت و یا دیگر مایعات و میعانات روسیه به‌واسطه تحریم‌های فعلی و یا آینده مشهود است.
با توجه به جریان‌های متقابل ژئوپلیتیک و اقتصادی، آنچه احتمالاً دولت بایدن را نگران می‌کند صحبت از سفر آتی رئیس‌جمهور چین به عربستان سعودی است. گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ریاض و پکن در حال مذاکره برای قیمت‌گذاری برخی از اقلام نفت پادشاهی به یوان به‌جای دلار هستند که درواقع تغییری عمیق برای بازارهای جهانی نفت خواهد بود و به پیشرفت تلاش‌های چین برای متقاعد کردن بیشتر کشورها و سرمایه‌گذاران بین‌المللی برای معامله با ارزهای خود کمک می‌کند. ... برای واشنگتن، این بدان معناست که برخی از تراکنش‌های حساس عربستان و چین به یوان در پیام‌رسان سوئیفت که تحت کنترل غرب است ظاهر نمی‌شود و نظارت بر تراکنش را غیرممکن می‌سازد.
گزارش‌های مستمر ایالات‌متحده مبنی بر اینکه عربستان سعودی با حمایت چین ممکن است در حال ساخت تأسیسات جدید فرآوری اورانیوم در نزدیکی شهر العلا باشد، وجود دارد. طبق گزارش ردیاب سرمایه‌گذاری جهانی چین، عربستان سعودی ستون مرکزی طرح کمربند و جاده چین (BRI) است و در پروژه‌های ساخت‌وساز چینی به لحاظ رتبه‌بندی در بالای سه کشور برتر جهان قرار می‌گیرد. کافی است بگوییم که دیدار رئیس سازمان سیا نمی‌توانسته است برای گفتگوی دوستانه با ولیعهد سعودی صورت گرفته باشد.