بازار مسکن همسو با دیگر بخشهای اقتصاد ایران، چند سال گذشته را در وضعیت مناسبی به سر نبرده است. این بخش مولد از اقتصاد در چندمین سال رکود خود است و بر اساس آمارها حداقل طی پنج سال گذشته در شیب افزایش قیمت قرار داشته است. بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی و مرکز آمار متوسط قیمت مسکن در تهران نزدیک به 50 میلیون تومان است. بیشتر خانوارهای ایرانی تحت تأثیر این شرایط و کاهش قدرت خرید از خرید خانه ناامید شدهاند؛ این در حالی است که قیمتها در بازار اجاره هم بالا رفته و افراد مجبورند پس از هر بار اتمام قرارداد خانه یا به مناطق پایینتر کوچ کنند یا در خانهای باکیفیت کمتر ساکن شوند.
رکود در ساختوساز
اصلیترین عامل رکود در بخش ساختوساز را میتوان بیعلاقگی انبوهسازان برای ورود به این حوزه دانست. طبق گزارشها سود انبوهسازان تا 28 درصد کاهش پیداکرده است؛ همین امر باعث شده این فعالان حوزه مسکن در چند سال اخیر به اشتغال در حوزه دیگری بروند. البته تقاضا برای خانههای نوساز به دلیل گرانی در بازار مسکن کاهشیافته و بر اساس آمارهای بانک مرکزی حالا مردم تمایل بیشتری برای خرید خانههایی باسن بالا دارند.
افزایش قیمت مصالح ساختمانی
تورم در سالهای اخیر مشکلات زیادی را برای اقتصاد به همراه داشته و دارد. یکی از این مشکلات افزایش قیمت مصالح ساختمانی است که نرخ نهایی مسکن را افزایش داده است. آمارهای مرکز آمار ایران نشان میدهد قیمت نهادههای ساختمانی از تابستان سال گذشته تا تابستان امسال حدود 29 درصد افزایش داشته است. به طوری که در گروه سیمان 21 درصد، گروه تاسیسات برقی 39 درصد، گروه موزائیک، کاشی و سرامیک 36 درصد و در گروه نقاشی ساختمان 56 درصد شاهد افزایش قیمت هستیم. گروه شیشه با 83 درصد افزایش نسبت به دیگر گروهها رشد بیشتری داشته است.
کمبود زمین
کم آبی و مشکل فرونشست زمین در سالهای اخیر، زمین مناسب برای ساختوساز را کاهش داده است؛ حتی دولت نیز برای ساخت واحدهای مربوط به پروژه نهضت ملی مسکن به ویژه در کلانشهرها با این مشکل مواجه است و ساخت آنها را در شهرکهای مجاور شهر وعده داده است. کمبود زمین و گرانی آن در حال حاضر در بافتهای اصلی شهر منجر به افزایش قیمت تمامشده تولید آپارتمان شده است.
نبود نظارت بر قیمتگذاری مسکن
افزایش نرخ تورم، انتظارات تورمی در جامعه را بالا میبرد. حالا مالکان هم تحت تأثیر این عامل و همچنین افزایش قیمت دلار بدون مبنای اقتصادی قیمت املاک خود را بالا میبرند. ازآنجاکه نظارت درستی بر بازار مسکن وجود ندارد، این اتفاق به مرور باعث افزایش قیمت کاذب مسکن میشود.
تا زمانی که تورم، انتظارات تورمی و افزایش قیمت دلار ادامه داشته باشد بازار مسکن همچنان در حالت رکود به سر میبرد و بر قیمت آن افزوده میشود.