گروه اقتصاد: نمایندگان مجلس به‌رغم موافقت دولت با کلیات لایحه کاهش ۹ درصدی مالیات بر ارزش‌افزوده از کالاهای اساسی مثل دارو،نهاده‌های دامی،کشاورزی و ... روز یکشنبه با آن مخالفت کردند. این لایحه با ۹۰ رأی موافق، ۱۵۴ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از ۲۵۲ نماینده حاضر رد شد. این مخالفت باعث می‌وشد تا مالیات بر ارزش‌افزوده کالاهای اساسی با همان نرخ ۱۰ درصد به جای یک درصد پیشنهادی دولت ادامه پیدا کند و این کالاها گران و گرانتر شوند. نکته قابل تأمل اینکه مهدی موحدی، سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور گفت: حدود ۴۰ تا ۴۵ درصدِ تولید ناخالص داخلی مشمول مالیات نیست و از مالیات معاف است. گفتنی است که پیش از این عرب مازار، معاون پیشیم وزارت اقتصاد گفته بود بررسی‌ها نشان می‌دهد که 30 تا 40 درصد اقتصاد کشور زیرزمینی است. اقتصاد زیرزمینی غیر شفاف است و باعث تورم می‌شود. معافیت مالیاتی در کشورهای دیگر کمتر از ۱۰ درصد است.گزارش پیش رو به این موضوع و نهادهایی که از مالیات معاف هستند می‌پردازد .
معافیت مالیاتی
مهدی موحدی درباره اقدامات این سازمان برای ساماندهی معافیت‌های مالیاتی به ایلنا گفت: در ایران حداقل ۳ برابر برخی از کشورهای پیشرو این بخش از تولید ناخالص داخلی معاف از مالیات است که رقم بالایی محسوب می‌شود. البته اگر فقط معافیتها را در نظر بگیریم و نه عدم مشمولیت‌های قانونی؛ این عدد قابل‌توجه‌تر خواهد بود، در سال ۱۴۰۰ پژوهش‌هایی انجام‌شده که بر اساس نتایج آن، به‌اندازه ۳۰۰ همت صرفاً درآمد مالیاتی ازدست‌رفته داشته‌ایم که البته معافیت مالیاتی از این عدد بیشتر است.
موحدی با اشاره به موارد معافیت‌های مالیاتی که نیاز به ساماندهی دارد، افزود: معافیت‌های مالیاتی مناطق کم برخوردار و کمتر توسعه‌یافته، معافیت‌های مالیاتی مناطق آزاد، شهرک‌های صنعتی و… مواردی ازاین‌دست معافیت‌های مالیاتی هستند که سهم قابل‌توجهی در معافیتها دارند و در نوع فعالیت‌های کسب‌وکار هم مواردی وجود دارد که برابر حکم قانون مشمول مالیات می‌شود مانند فعالیت‌های نهادهای فرهنگی. همچنین در نوع درآمدی کسب می‌شود مانند سود سپرده بانکی، معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی وجود دارد.
وی با اشاره به امکان شناسایی میزان معافیت‌های مالیاتی اظهار داشت: اینکه یک فرد حقیقی و حقوقی از چه میزان معافیت مالیاتی برخوردار شده و چه میزان درآمد کسب کرده در اظهارنامه مالیاتی آن ثبت می‌شود و این اعداد از هم کسر می‌شوند بنابراین به‌نوعی قابلیت مشخص کردن معافیت‌های مالیاتی و خروجی گرفتن از آن وجود دارد و از همین خروجی گیری در سال ۱۴۰۰ به عدد ۳۰۰ همت رسیدیم.
ساماندهی معافیتها
سخنگوی سازمان امور مالیاتی گفت: برای ساماندهی معافیت‌های مالیاتی لایحه‌ای تحت عنوان ساماندهی معافیتها و مشوق‌ها را تهیه‌کرده‌ایم که این لایحه در کنار سایر موارد مانند قانون مالیات جمع درآمدها به اصلاحاتی نیاز داشت. این لایحه در دولت گذشته به مجلس رفت و دوباره در دولت جدید دوباره به دولت برگشت تا برخی از اصلاحات انجام شود و در دولت چهاردهم متناسب به اصلاحات، لایحه جدید شکل گرفت.
موحدی درباره پیگیری‌ها درباره وضعیت این لایحه در مجلس ادامه داد: کمیسیون اقتصادی مجلس باید برای بررسی لایحه وقت بگذارد و لایحه در کمیسیون اقتصادی در حال رسیدگی است.
فهرست نهادهای معاف از مالیات
بر اساس بند 4 الحاقی به ماده 2 قانون مالیات‌های مستقیم به‌موجب بند (1) قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/4/31 بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از طرف حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری از شمول پرداخت مالیات‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم، خارج گردیده‌اند. اسامی این بنیادها و نهادها و تکالیف آن‌ها در مورد پرداخت مالیات‌های تکلیفی و مالیات بر ارزش‌افزوده معاف هستند عبارت‌اند از:
1- بنیاد شهید و امور ایثارگران انقلاب اسلامی 2- کمیته امداد امام خمینی (ره) 3- سازمان تبلیغات اسلامی 4- دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
5- بنیاد مسکن انقلاب اسلامی 6- بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی 7- ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) 8- مرکز خدمات حوزه‌های علمیه 9- مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی 10- جامعه المصطفی (ص) العالمیه و ...