ستاره صبح، فائزه صدر: روز جمعه روسای جمهور آذربایجان و ارمنستان پس از سال‌ها درگیری سیاسی و نظامی، برای پایان دادن به تنش در کاخ سفید با هم دست دادند. امضای توافق میان دو کشور که با میانجی گری رئیس‌جمهور آمریکا انجام شد، این ایده را تقویت کرد که دستاورد این صلح یعنی گذرگاه زنگزور، می‌تواند از این پس کریدور دونالد ترامپ باشد! اگر چه تحولاتی که پشت مرزهای شمال غربی کشور در جریان است در ظاهر ریسک جدیدی را به اقتصاد ایران تحمیل می‌کند، اما با نگاهی عمیق تر از پروژه‌ای بلند مدت خبر می‌دهد که بخشی از پازل انزوای سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی را تکمیل خواهد کرد.
ستاره صبح در گفت‌وگو با نعمت ایزدی، سفیر پیشین ایران در مسکو به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
نعمت ایزدی در رابطه با نقش آمریکا در توافق آذربایجان و ارمنستان گفت: آنچه در توافق آذربایجان و ارمنستان مهم است، حضور آمریکا در منطقه‌ای است که به طور سنتی حوزه حاکمیت شوروی و پس از فروپاشی آن نظام، حوزه روسیه بوده است. روسیه همواره با حساسیت بالا این مناطق را کنترل می‌کرد تا دیگر قدرت‌ها در حوزه نفوذ سنتی اش فعالیت نداشته باشند.
وی افزود: آنچه روز جمعه شاهد اش بودیم نتیجه گرفتار شدن روسیه در اوکراین است که توجه روسیه از این منطقه را برداشته و به جنگ اوکراین معطوف کرده است. آمریکا از این فرصت برای خاتمه دادن به جنگ استفاده کرده و در منطقه حضور پیدا کرده است.
وی ضمن اشاره به شرایط پیچیده روسیه اضافه کرد: بخش زیادی از این اقدام را باید به رقابت های میان روسیه و آمریکا نسبت داد. روسیه در جنگ اوکراین موضع خوبی ندارد، تحریم‌ها به روسیه فشار آورده و روسیه درگیر مشکلات مالی است. روسیه در محاصره اروپا و آمریکا قرار گرفته است. از این رو تاکنون آن طور که انتظار می‌رفت به این ماجرا واکنش نشان نداده است و آمریکا به خوبی از فرصت پیش آمده بهره برد.
وی در این رابطه افزود: بخشی از این ماجرا را باید به سرخوردگی دو کشور آذربایجان و ارمنستان از حمایت روسیه در جنگ‌ها نسبت داد. این دو کشور سال‌ها درگیر تنش نظامی بودند و مسکو نتوانست برای خاتمه دادن به جنگ کاری کند. به همین دلیل ارمنستان و آذربایجان از روسیه روی گردان شده و به سمت آمریکا روی آورده‌اند و میانجی گری دونالد ترامپ را پذیرفتند.
سفیر پیشین ایران در مسکو ضمن تحلیل موضع ایران در قبال تحولات اخیر اظهار داشت: ایران اعلام کرده که تغییرات ژئوپولتیک در منطقه و تغییر در مرز‌ها را نمی‌پذیرد. طرف مقابل هم در کلیات چیزهایی گفت که این موضع گیری ایران برایش مصداق پیدا نکند. از جمله اینکه گفته شد این منطقه تحت حاکمیت ارمنستان خواهد بود و کنترل منطقه به دست نیرو های خارجی نمی‌افتد. اما جزئیات این ماجرا روشن نیست و اگر در جرئیات این توافق مواردی رخ دهد که مواضع ایران را خدشه دار کند، طبیعی است که جمهوری اسلامی روی موضع خود پافشاری خواهد کرد.
وی در ادامه تاکید کرد: اگر حاکمیت ارمنستان از منطقه کریدور زنگزور برداشته شود، مفهوم این است که همسایگی ارمنستان و ایران از دست می‌رود و تهدید برای جمهوری اسلامی است و بعید است که ارمنستان به چنین حرکت خطرناکی دست بزند، به ویژه که ایران از قبل مواضع خود را نسبت به چنین تغییرات مرزی اعلام کرده است.
دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی ضمن یادآوری شرایط اخیر کشور متذکر شد: مسائل و مشکلات ایران، وقفه‌ای که در مذاکرات ایران و آمریکا رخ داد و ماجرای جنگ 12 روزه تا اندازه‌ای توجهات ایران را از تحولاتی این چنینی منحرف کرد. امروز شاهد این هستیم که دیگر کشور‌ها درباره موضوعات و مسائلی که با امنیت و منافع ایران مرتبط است به طور یک طرفه تصمیم می‌گیرند. متأسفانه ما در این رابطه تحرک جدی نداریم، همین مسئله طرف مقابل را جسور کرده است.
نعمت ایزدی در پایان گفت‌وگو اضافه کرد: روسیه نیز اقبالی به ایران نشان نمی‌دهد ولی باید این وضعیت را رفع و رجوع کنیم. باید با کشور های دوست و همسایه و کشور های منطقه و کشور های جهان روابط دیپلماتیک برقرار کنیم. باید کار‌ها را از این طریق پیش ببریم. راه حل مشکلات ما در گفت‌وگو و شیوه حل مسئله با روش های دیپلماتیک نهفته است. تحرک ایران در این سمت باید بیش از گذشته باشد.