ستاره صبح-الهام ابراهیمی: سال 86 دولت نهم محمود احمدینژاد و مجلس هفتم اصولگرا موضوع پیوستن به FATF و تصویب لوایح آن را به جریان انداختند. در آن زمان با وجود آنکه هم دولت و هم مجلس در اختیار اصولگرایان قرار داشت، لایحه مبارزه با پولشویی به تصویب رسید. نکته قابل تأمل اینجاست که در آن بُرهه هیچیک از اصولگرایان نسبت به لوایح FATF از خود مخالفت نشان ندادند و کسی مدعی نشد که تصویب این لوایح عامل نفوذ بیگانگان خواهد شد!
مجلس دهم روز 15 بهمن 1396 لایحه پالرمو را پس از بحث و تبادل نظر و استماع نظرات موافق و مخالف این لایحه را با 132 رأی موافق، 80 رأی مخالف و 10 رأی ممتنع تصویب و به شورای نگهبان ارسال کرد. این لایحه هشت سال در مجمع تشخیص مصلحت نظام ماند تا اینکه روز 24 اردیبهت سال 1404 این لایحه را تصویب و به قانون تبدیل کرد.
تصویب لایحه سی.اف.تی در مجلس دهم
مجلس دهم روز 15 مهر 1397 لایحه سی.اف.تی () را با 117 رأی موافق، 111 رأی مخالف و 13 رأی ممتنع تصویب و آن را به شورای نگهبان ارسال کرد. این لایحه هشت سال در مجمع تشخیص مصلت بدون تصمیم گیری معطل باقی ماند و خاک میخورد تا اینکه سرانجام روز پنجشنبه 10 مهر این لایحه نیز از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تأیید و به قانون تبدیل شد. با تصویب این لایحه راه ورود ایران به گروه اقدام ویژه مالی و همچنین خروج از فهرست سیاه این گروه هموار خواهد شد. گفتنی است از بین 188 کشور جهان تنها سه کشور ایران، کره شمالی و میانمار در فهرست سیاه اقدام ویژه گروه مالی قرار دارند.
اف.ای.تی.اف در دولت روحانی
لوایح FATF به دولت حسن روحانی رسید. این دولت به دنبال روابط بیشتر اقتصادی و مالی با دنیا بود، پس تصویب لوایح باقی مانده از FATF ضرورت پیدا کرد، اما این بار با سد اصولگرایان و دلواپسان برخورد کرد. با این حال مجلس دهم که ترکیب آن اصولگرا و اصلاحطلب بود دو لایحه باقی مانده را تصویب کردند، اما شورای نگهبان آنها را به مجلس بازگرداند. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی وقت شورای نگهبان روز 13 آبان 97 گفت:
20 ایراد شامل خلاف شرع و خلاف قانون اساسی به این لوایح وارد است. با این وجود مجلس دهم نسبت به رأی خود در جهت تأیید لوایح FATF پافشاری کرد و موجب شد تا این لوایح به مجمع تشخیص مصلحت برود.
مزایای پذیرش CFT و پالرمو
پیوستن کشور به کنوانسیون CFT گامی بلند در دستیابی به مزایایی چون مشروعیت بخشی بینالمللی، کاهش فشارهای سیاسی و تحریمی، تسهیل تعاملات اقتصادی و بانکی با دنیا، ارتقای موقعیت دیپلماتیک و چانهزنی کشور در پیگیری منافع ملی، بهبود اعتبار و ریسک شهرت کشور و افزایش اعتماد سرمایهگذاران خارجی و … است.
۱۸۸ کشور دنیا به گروه اقدام ویژه مالی ملحق شده و آن را پذیرفتهاند. اهمیت کنوانسیونهای سی.اف.تی و پالرمو در این است که عدم پذیرش آنها و عدم الحاق به این دو معاهده فضایی فراهم کرد تا علیه ایران در دنیا فضاسازی شود و این پرسش را طراحی کنند و القا کردند که چرا ایران تعهدات بینالمللی را نمیپذیرند؟
خروج از لیست کشورهای پرخطر
سال ۱۹۹۸ «گروه ویژه اقدام مالی» به ایران اعلام کرد که اگر به کنوانسیون پالرمو و سی.اف.تی ملحق شوید، تعدیل اقدامات تقابلی علیه ایران قابل تصمیمگیری است یعنی میتوانیم با پذیرش این دو کنوانسیون دامنه وسیعی از پیگیریها برای تعدیل اقدامات تقابلی افایتیاف علیه کشور را داشته باشیم. تصویب این دو کنوانسیون کمک میکند تا مسیر خروج از فهرست کشورهای پرخطر تسهیل شود. البته برای اینکه از لیست کشورهای پرخطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم در افایتیاف خارج شویم، شرط لازم آن پذیرش این دو کنوانسیون و شرط کافی آن انجام کامل برنامه اقدام است. چون با پذیرش این دو کنوانسیون، مسیر تعلیق اقدامات تقابلی برای ما هموار میشود و اگر آمریکا و اسرائیل مانع تراشی نکنند ایران به تدریج از فهرست سیاه خارج میشود.
مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از برگزاری 4 جلسه در صحن و نشست های کمیسیون مشترک در جلسه پنجشنبه 10 مهرماه با پیوستن ایران به کنوانسیون سی.اف.تی موافقت کرد. حال که شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از هشت سال هزینه تراشی برای مردم و کشور لوایح پالرمو و سی.اف.تی را پذیرفتهاند باید آن را به فال نیک گرفت و انتظار بهبود تبادل بانکی بین ایران و بانکهای جهان را داشت، بنابراین این اتفاق یک پیروزی برای دولت چهاردهم است.