رضا رمضانی خورشیددوست - پژوهشگر
بخش ششم
پیش از پرداختن به پژوهش جانبدارانه اجتماعی، لازم است پرسشی بنیادین مطرح شود. آیا تفاوتی بین پژوهش جانبدارانه، به مثابه ابزار مبارزه اجتماعی، با پژوهش علمی ناب (بدون جانبداری) برای کشف واقعیت وجود دارد؟ تفاوت بارز پژوهش جانبدارانه از نوع "کوچک زیباست" توجه به "ارزش" انسان در فرآیند پژوهش است. آیا با دخالت "ارزش" در پژوهش، خدشه ای برعلمی بودن پژوهش وارد نمی شود؟ اگر باب دخالت ارزش در پژوهش گشوده شود، جواز و توجیه ضدارزش در پژوهش صادر نمی شود؟ در این صورت، پژوهش عرصه ی حبّ و بغض ها نخواهد بود؟
کنترل شهروندان به تبدیل افرادی مطیع یکی از خواسته های برخی از حکومت ها بوده است. در این میان، سازمان سیا تلاش نمود که به تحقق این خواسته نزدیک شود. برای این منظور سیا هزینه ایجاد یک سازمان پوششی به نام "جامعه برای بررسی بوم شناختی انسانی" (Society for the Investigation of Human Ecology) را تأمین کرد و هارولد ولف (Harold Wolff) یکی از استادان مغز و اعصاب دانشگاه کورنل آن را در نیویورک ایجاد کرد. این طرح معروف به «پروژه کنترل ذهن» حدود ۲۰ سال طول کشید و در سال ۱۹۷۳ پایان یافت. هشت دانشگاه و تعدادی پژوهشگران از این پروژه، حمایت مالی گرفتند. هدف پروژه این بود که به کمک دارو و شکنجه و سایر تمهیدات، مقاومت انسان شکسته شود و ذهن وی زیر کنترل قرار گیرد. البته این برای جاسوسان در دوران جنگ سرد مطرح می شد.
در مورد بررسی مطیع سازی و کنترل شهروندان، سیا از پژوهش های اسکینر (B. F. Skinner) استاد دانشگاه هاروارد، حمایت عدیده نمود. در این موارد سیا از کاربرد "اتاق شرطی سازی" (operant conditioning chamber) معروف به "جعبه اسکینر" حمایت مالی کرد. این پروژه بر اساس پاردایم داروینی بود (Collins & Collins, 2004) و وی در صدد بود که کنترل جامعه را با آزمون بر تعدادی از بچه های همزیست انجام دهد. اسکینر بسیار به این پروژه برای کنترل جامعه اطمینان داشت بدان میزان که کودک دختر وی دو سال در این پروژه با سایر کودکان آزموده می شد (Channels, p. 31, 1998).
همکاری متخصصان در پروژه های پژوهشی یادشده مورد اعتراض بسیاری بوده است (Marks & Greenfield, 1984; Greenfield, 1977; Chalquist, 2013 ). البته بسیاری از پژوهشگران دیگر در پروژه های سیا همکاری می کنند به طوری که یکی از مدیران سیا مدعی شد که به اندازه یک دانشگاه کامل، همکار دانشگاهی دارند.
پی نوشت ها:
Phillip D. Collins & Paul D. Collins, The Ascendancy of the Scientific Dictatorship: An Examination of Epistemic Autocracy, From the 19th to the 21st Century, 2004.
Mag Channels, Mind Control, World Control - The Encyclopedia of Mind Control, U.S., Army, D8T-03447/82/018, 1998.
Craig Chalquist, Why I Am Not a Member of the American Psychological Association, Excerpted from Engaged Psychology: Past, Present, Prospects," Journal of Holistic Psychology”, Fall 2013 .
Greenfield, P. M., CIA's behavior caper. APA Monitor, 8(2), December 1977.
John Marks & Greenfield, P. M., The CIA inside the mind. Part 1: Psychology News, no. 35., pp. 8-11. & Part 2: Psychology News, no. 36, pp. 7, 10-12, 1984.
@Roshangari