سال 1402 برای گروه مپنا همزمان با سیامین سال تاسیس، همراه با تحولات ساختاری و دستیابی به دستاوردهای بسیاری در حوزههای کسب و کار مختلف بوده است.
با تغییر ساختار مدیریتی مپنا در تیر ماه امسال، مدیرعامل گروه مپنا از میان مپناییها برگزیده شد و «محمد اولیاء» سکان مدیریت این گروه صنعتی را به دست گرفت.
در سال 1402 گروه مپنا با جایگزینی «حوزه برق» به جای «بخش برق»، متشکل از سه بخش توسعه نیروگاهی، مالکیت نیروگاهی و سرویس نیروگاهی، تغییراتی بنیادین را در ساختار برق این گروه ایجاد کرد.
همچنین با ترکیب دو کسب و کار «حمل و نقل ریلی» و «برقیسازی» و افزودن کسب و کار جدید تولید باتری در یک تحول ساختاری دیگر، بخش جدیدی با عنوان «حمل و نقل» ایجاد شد تا کلیه اقدامات و مطالعاتی که به نحوی به حمل و نقل مرتبط است یکپارچه شود.
در این گزارش نگاهی گذرا و مختصر کردهایم به آنچه در سال 1402 در گروه مپنا گذشته است. ناگفته پیداست که اینجا امکان پرداختن به همه دستاوردها و فعالیتهای صنعتی انجام گرفته در طول یک سال فراهم نبوده است.
توسعه 50 هزار مگاواتی
در حوزه برق
با تلاش گروه مپنا از ابتدای سال 1402 تا کنون، در داخل و خارج از کشور مجموعا هزار و 735 مگاوات برق وارد مدار شده و این در حالی است که مپنا در تولید برق از مرز 50 هزار مگاوات نیز عبور کرده است.
گروه مپنا در مجموع با تولید ظرفیت 50 هزار و 402 مگاوات در داخل و خارج کشور که از این میزان 45 هزار و 727 مگاوات مربوط به داخل کشور است، سهم قابل توجهی از نیاز شبکه برق کشور را تامین کرده است.
مپنا علاوه بر افزودن به توان شبکه برق کشور در سال 1402، موفق به توسعه عملیات و پروژههای حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، توجه بیشتر به کاهش مصرف سوخت فسیلی و کاهش مصرف آب در نیروگاهها با بهکارگیری تکنولوژیهای نوین شده است.
همچنین واحد دوم گاز نیروگاه سمنان، واحد سوم بخار نیروگاه سبلان، چهار واحد نیروگاه بادی خواف، دو واحد گاز نیروگاه لاذقیه، واحد دوم بخار رمیله طی نیم سال اول 1402 و در نیم سال دوم، واحد اول گاز نیروگاه جنوب دو، واحد اول گاز نیروگاه المهدی و نیز بویلر بازیاب سوم دماوند تا امروز به بهرهبرداری رسیده است.
دستاوردهای مپنا در راهاندازی واحدهای نیروگاهی
گروه مپنا تا کنون بیش از 150 پروژه مشتمل بر 520 واحد نیروگاهی به ظرفیت کل 66 هزار و 852 مگاوات قرارداد در داخل و خارج کشور منعقد کرده است. از این میزان 391 واحد به ظرفیت 50 هزار و 402 مگاوات به بهرهبرداری رسیده و 60 واحد به ظرفیت 10 هزار و 341 مگاوات در حال احداث است.
مپنا در کشورهای همسایه نیز حضور فعالی داشته و از ابتدا تا کنون نزدیک به 4 هزار و 675 مگاوات برق خارج از کشور راهاندازی کرده و 993 مگاوات نیز در دست اجرا دارد که در نیروگاه لاذقیه یک واحد بخار به ظرفیت 170 مگاوات و نیروگاه رمیله شامل یک واحد گازی و چهار واحد بخار به ظرفیت 823 مگاوات باقیمانده است.
دستاوردهای مپنا در حوزه آب
شرکت مپنا تا کنون بیش از دو دهه، اجرای چندین پروژه در حوزه تولید و فرآوری آب اعم از واحدهای نمکزدایی آب دریا به روش غشایی و حرارتی، تصفیه پساب فاضلاب شهری و صنعتی، تولید آب فوق خالص (دمین) برای صنایع و نیروگاهها و بازچرخانی آب را جمعا با ظرفیت تولید 158 هزار و 970 مترمکعب در شبانه روز بر عهده داشته است.
در این راستا 17 هزار متر مکعب آب فوق خالص (دمین) در شبانه روز در پروژه آب نیروی مکران، 48 هزار متر مکعب در شبانه روز شیرینسازی آب دریا با کیفیت قابل شرب و صنعتی در پروژه آب نیروی مکران، 35 هزار متر مکعب در شبانه روز شیرینسازی آب دریا با کیفیت قابل شرب در لیان بوشهر، 8 هزار متر مکعب آب در شبانه روز در پروژه شیرینسازی آب دریا با مصرف شرب در چارک استان هرمزگان، 3 هزار و 750 متر مکعب آب در شبانه روز در پروژه شیرینسازی آب دریا با مصرف شرب در دیر استان بوشهر، دو پروژه شیرینسازی آب دریا به روش حرارتی به ظرفیت 26 هزار متر مکعب در شبانهروز در جزیره قشم و بیش از 100 پروژه تامین آب فوق خالص از منابع چاه و دریا برای مصارف نیروگاه و صنعت و دو پروژه بازیافت پساب صنعتی و بهداشتی به ظرفیت 19 هزار متر مکعب در شبانه روز از دیگر پروژههای حوزه آب در گروه مپناست.
دستاوردهای مپنا در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر
گروه مپنا از دهه 1380 و با توجه به روندهای جهانی، نیاز ورود به حوزه تجدیدپذیر را درک کرد. در همین راستا و با بومیسازی توربینهای بادی 5/2 مگاواتی در گروه مپنا، سه مزرعه بادی مجموعا به ظرفیت 155 مگاوات احداث شد و هماکنون در حال بهرهبرداری و 10 مگاوات مزرعه بادی دیگر نیز در حال احداث است.
همچنین با هدف ایجاد یک مجموعه یکپارچه تجدیدپذیر، مزرعه خورشیدی دو مگاواتی نیز در کنار مزرعه بادی 55 مگاواتی کهک احداث شده است.
در ادامه فعالیتهای این حوزه، بومیسازی و تامین توربینهای بادی با ظرفیت بالاتر و راهاندازی خط تولیدی با ظرفیت نامی سالانه حدود 40 مگاوات در حوزه انرژی خورشیدی در گروه مپنا ایجاد شده است.
در سال 1402 گروه مپنا در مناقصه مربوط به نیروگاه 600 مگاواتی فولاد مبارکه برنده شد و به عنوان مجری بزرگترین نیروگاه متمرکز خورشیدی کشور در حال فعالیت است.
علاوه بر این، با توجه به گسترش انرژیهای تجدیدپذیر، بومیسازی اینورترهای استرینگ و سنترال و نیز سامانههای ذخیرهسازی انرژی BESS توسط گروه مپنا در حال انجام است.
دستاوردها و اقدامات توسعهای در زمینه حمل و نقل ریلی
شرکت واگنپارس مپنا در سال 1402 و طی سومین سال متوالی در حوزه تولید واگنهای باری و مسافری، با تولید انواع وسایل نقلیه ریلی نظیر واگنهای باری لبه بلند، لبه کوتاه چندمنظوره، حمل بالاست، حمل غله و کفی 26 متری و نیز انواع واگنهای مسافری پنج ستاره و ویژه، مترو و لوکوموتیو، رکورد بیسابقهای در میزان فروش رقم زد.
علاوه بر این شرکت واگنپارس مپنا با اجرای پروژههای تحقیقاتی در سال 1402 موفق به تولید واگن باری سبک شد. با بهرهبرداری از این نوع واگن، به جهت محدودیت بار محوری خطوط راه آهن، امکان جابجایی بار بیشتری میسر میشود.
همچنین با توجه به برنامههای توسعهای راهآهن جمهوری اسلامی ایران جهت افزایش بار محوری به میزان 25 تن، این شرکت اولین نمونه واگن باری لبه بلند با بار محوری 25 تن را تولید و به بازار عرضه کرد.
در حوزه تولید لوکوموتیو، در سال 1402 حدود 14 لوکوموتیو باری MAP24 دیگر در قالب قرارداد با بخش خصوصی تولید و حدود چهار لوکوموتیو باری آلستوم نیز با سرمایهگذاری مپنا، بازسازی و تحویل شبکه شد.
در حوزه بهرهبرداری باری ریلی، شرکت حمل و نقل چندوجهی مپنا موفق به عقد قرارداد 300 دستگاه واگن لبهبلند باری و ثبت بهرهوری و سرعت سیر بالاتر از میانگین صنعت شد.
همچنین این شرکت بالاترین آمار آماده به کاری لوکوموتیو در بین شرکتهای مالک لوکوموتیو را ثبت کرده و موفق به حمل 43 هزار تن بار بینالملل به کشور ترکیه شده است.
شرکت احداث و توسعه ریلی مپنا در ادامه فعالیتها و ارائه خدمات تخصصی خود در حوزه احداث زیرساختهای ریلی درون و برونشهری طی سالیان گذشته امسال نیز موفق به تجهیز شش کیلومتر و همچنین راهاندازی شش ایستگاه به همراه یک پست توزیع 20/63 کیلوولت از خط شش مترو تهران شد. انجام خدمات مهندسی و امور ساختمانی به طول 4.7 کیلومتر از خط دو مترو اصفهان نیز آغاز شده است. این شرکت در مردادماه 1402 موفق به اخذ گواهینامه ذیارزش دانشبنیان شد.
دستاوردهای مپنا
در زمینه برقیسازی
طی سال 1402 شرکت اتوبوس برقی شتاب با سهامداری مشترک شرکت مکو از زیرمجموعههای گروه مپنا و گروه عقابافشان قرارداد 500 دستگاه اتوبوس برقی را با شهرداری تهران منعقد کرد.
در این محصول که با نام زیما ارائه میشود، کلیه تجهیزات پروپالشن و باتریپک و سامانههای کنترلی توسط شرکت مکو تامین میشود؛ همچنین اولین شرکت تولیدکننده خودرو برقی در ایران با نام تجاری «نبکا» با همکاری مشترک شرکت مکو - مپنا و گروه خودروسازی کرمان، محصول اسکای ول ET5 را به صورت مونتاژ داخلی عرضه کرده است.
پروژه توسعه محصول ایگل برقی نیز که دو سال پیش با همکاری مشترک شرکت مکو و کرمان موتور شروع شده بود وارد مراحل نهایی طراحی، قالبسازی و تستهای صحتسنجی شده است.
در حوزه زیرساختهای شارژ نیز شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو) موفق به عقد قرارداد فروش با شرکتهای ایران خودرو دیزل، بهمن، فردا موتورز، مدیران خودرو و شرکتهای دیگر خودروسازی برای فروش شارژر از انواع شارژرهای پرتابل، دیواری و انواع شارژرهای DC سریع و فوق سریع شده و در همین راستا قراردادی را با شهرداری تهران برای احداث 15 ایستگاه شارژر در هفته دولت امضا کرد. همچنین شرکت مکو اخیرا تفاهمنامهای شش جانبه با بازیگران اصلی حوزه خودرو برقی در خصوص شبکه شارژ به امضا رسانده است.
بخش نفت و گاز گروه مپنا در سال 1402
بخش نفت و گاز گروه مپنا در سال 1402 پیشرفت چشمگیری در اجرای پروژه استراتژی ذخیرهسازی گاز طبیعی در میدان خانگیران - شوریجه D داشته و با تکیه بر توان داخلی و مشارکتی از شرکتهای زیرمجموعه خود در بخش تحتالارض (مانند مطالعات و حفاری چاهها) و سطحالارض (مانند ایستگاه تقویت فشار و تزریق گاز، واحدهای نمزدایی، تأسیسات جمعآوری، یوتیلیتیهای مربوطه، تصفیه و تزریق آبِ همراه و نیز ایجاد تأسیسات اندازهگیری گاز ورودی و خروجی) به فعالیت پرداخته است.
مپنا در حوزه پالایشگاههای گازی کشور نیز با تحویل پروژههای متعدد مانند پروژه توسعه فاز 13 و 14 پارس جنوبی, حضوری موثر داشته و در پتروشیمی نیز با هدف راهاندازی واحد GTPO (تبدیل گاز به متانول و سپس تبدیل متانول به زنجیره الفینها) در راستای حمایت از زنجیره پلیمری کشور شروع به اجرای طرح MTO تبدیل متانول (با خرید متانول) و تبدیل به زنجیره پایین دستی الفینی نموده و همزمان به عنوان طرحهای کوتاه مدت دو طرح «تولید بایو اتانول سوختی از خوراک ذرت به ظرفیت ۳۰۰هزار تن اتانول در سال» و «تولید متیل آمین و زنجیره DMF(دی متیل فرم آمید) به ظرفیت ۱۰۰ هزار تن در سال» را در دستور کار قرار داده است.
با امضای قرارداد کاهش مشعلسوزی و کاهش آلایندگی SO2 پالایشگاه هفتم پارس جنوبی و ساخت و نصب واحد دانهبندی گوگرد پالایشگاه سوم پارس جنوبی و انعقاد قرارداد سه ساله نگهداری، تعمیرات و بهرهبرداری از سه پالایشگاه پارس جنوبی, حضور گروه مپنا در زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز کشور در سال 1402 بیشتر محقق شد.
در سال 1402، گروه مپنا سیامین سال تاسیس خود را جشن گرفت. با نگاهی به گذشته و درسآموزی و تجربهاندوزی سه دههای، حالا این بنگاه صنعتی و تجاری نگاه خود را معطوف به آینده کرده است تا نقش موثرتری در توسعه پایدار کشور در حوزههای حیاتی و مهم صنعتی مانند انرژی و حمل و نقل و در جهت رفاه عمومی ایفا نماید.