حسین آخانی، استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست
بعد از سال ها هشدار کارشناسان، ایران به فصلی رسیده که مشکلات آب در کشور نمایان شده است. خشکسالی های مکرر که غیرمسئولانه با برداشت بیش از حد از آب های سطحی و زیرزمینی، حفر چاه های عمیق، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان زایی و طوفان های گرد و غبار همراه بود کشور را به سطح بحرانی رسانده است.
فصل پاییز گذشت. کم بارش ترین پاییز ده سال گذشته را تجربه کردیم. تداوم کم بارشی بحران کم آبی و خشکسالی را بیشتر می کند. پیش از این درباره تغییران اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی هشدار داده شده بود. بارها از زبان کارشناسان گفته شد که تغییرات اقلیمی مرز های سیاسی را به رسمیت نمی شناسند و جهان بیرحمانه در حال گرم شدن است.
در چنین شرایطی برخی به جای بهره گرفتن از نظرات کارشناسی، فرضیه توطئه را مطرح کردند. درحالی که حوزه محیط زیست، حوزه ای علمی است و برای تحلیل پدیده های مربوط به این حوزه باید به علم مجهز باشیم. کشور به مدیریت علمی آب نیاز دارد.
ایران سرزمینی خشک و کم بارش است. تاریخ طبیعی ما پر از تجربه دوره های خشکسالی است. ما می دانیم چه آب و هوایی داریم و به خوبی می دانیم با چه تهدیدهایی روبه‌رو هستیم، با این معلومات باید داشته هایمان را مدیریت کنیم نه اینکه به سرمایه ها و ذخایرمان چوب حراج بزنیم.
افزایش دمای کره زمین تاثیر خود را در خاورمیانه شدیدتر و زودتر از سایر نقاط جهان نشان داده است. خاورمیانه به طور متوسط دو برابر اروپا تحت تاثیر گرمایش کره زمین قرار گرفته است. بسیاری از مشکلات محیط زیست ایران، تبعات گرمایش زمین است.
کاهش جمعیت جهان، علمی ترین روش مقابله با پدیده گرمایش زمین است. وابستگی بشر به منابع آب و انرژی باید کم شود. زیرا کره زمین بیش از این تحمل مصرف ندارد و باید مصرف کاهش پیدا کند.
در صورت داشتن جمعیتی کم، می توان کم هزینه تر و آسان تر از بحران گرمایش زمین و تبعاتش عبور کرد. اصرار به افزایش جمعیت با الزامی شدن توسعه کشاورزی، سد سازی، تامین انرژی و... منجر به فروپاشی زیست محیطی ایران خواهد شد.
استرالیا که بخش زیادی از خاک آن بیابانی است، گرفتار آتش سوزی وسیعی شد. بخش های بزرگی از آمریکا بیابانی و خشک است. اگر آمریکا به تکنولوژی هارپ دست پیدا کرده و قادر به مداخله در طبیعت و افزایش یا کاهش بارش است، چرا بیابان های آمریکای شمالی سبز نشده است؟! چرا غرب استرالیا را با هدایت ابرهای باران زا نجات نداد؟!
دو گروه شایعه مربوط به هارپ را پخش می کنند. یک گروه افراد عادی جامعه هستند که اطلاعات خود را از منابع نامعتبر می گیرند و به گفت و گو در مورد موضوعات ناشناخته علاقه دارند.
گروه دوم برخی مسئولین بودند که می خواستند مشکلات و ناکارآمدی های مدیریتی را به مداخله دشمن نسبت بدهند.
زمانی که سرزمینی دچار خشکسالی شود به سمت بحران زیستی می رود، نزاع بین اقوام بر سر آب یکی از تبعات بحران حشکسالی است. حاکمیت اگر به زیست محیطی توجه نکند و به هشدارهایی که دریافت می کند، بی توجه بماند، دچار بحران امنیتی آب خواهد شد.