مذاکرات زنده است
قاسم محبعلی در تشریح وضعیت مذاکرات پس از اتفاقت اخیر گفت: نمیتوان انتظار داشت مذاکرات بهسرعت به نتیجه برسد به دلیل اینکه هم اختلافات زیادی وجود دارد و هم مسائل فنی مربوط به چگونگی برداشتن تحریمها و اینکه چه تحریمهایی در چارچوب برجام باید برداشته شود بسیار پیچیده است. پس از حادثهای که در نطنز اتفاق افتاد و به نظر میرسد که حاصل عملیات تروریستی اسرائیل باشد، در کوتاهمدت واکنشهایی از دو طرف دیده شد. مثلاً ایران اعلام کرد که میخواهد غنیسازی را به شصت درصد برساند احتمالاً به دلیل اینکه میخواست قدرت چانه سازی خود را حفظ کند تا طرف مقابل بهاندازه این قدرت به ایران امتیاز بدهد. بااینکه در سایه این اتفاقات، وقفه یکی دوروزهای در مذاکرات افتاد اما باز طرفین به میز مذاکره برگشتند. باوجوداینکه هنوز نتیجه مذاکرات روشن نیست اما اهتمام طرفین نشان میدهد که هر دو طرف مایل هستند ایران و آمریکا به تعامل برسند. و البته که در روزهای اخیر بهطور واضح و از تریبونهای رسمی مقامات بلندمرتبه اعلام شد که سیاست رسمی ایران، میل به مذاکره و تعامل است و خود این موضوع تأثیر مثبتی درروند مذاکرات خواهد گذاشت.
عجله برای نتیجه
او با اشاره به اینکه این اتفاقات و حوادث اخیر آنطور که بعضیها پیشبینی و تحلیل میکردند، مذاکرات را از ریل خارج نکرد گفت: دلیل آن است که هم ایران و هم آمریکا تمایل دارند که مذاکرات ادامه پیدا کند و به یک نتیجهای برسد. اروپاییها هم که به یک نوعی میانجی هستند از مدتها پیش خواستار این مذاکرات و ملاقات بودند و حالا هم پیگیر ادامه پیدا کردن آن هستند. برعکس طرف اسرائیلی، بعضی اعراب خلیجفارس و بعضیها در داخل که تمایل ندارند مذاکرات ادامه پیداکرده، دو طرف به نتیجه رسیده و به تعامل بپردازند. ایران اساساً تمایل ندارد مذاکرات شکست بخورد، چراکه منافع کشور در موفقیت مذاکرات و احیای برجام است. طرف آمریکایی هم با توجه به روی کار آمدن دولت بایدن و تحولات اخیر آمریکا در سیاست خارجی و کاهش تمرکز در خاورمیانه و توجه بیشتر به مسئله چین و طرف اروپایی هم با تمایل بیشتر به پرداختن به موضوع روسیه بهجای تحولات ایران، تمایل دارند که مذاکرات سریعتر به سرانجام برسد و با آسودگی خیال بتوانند محور شرقی را کنترل کنند. خاورمیانه آرام به سود همه طرفهاست که بتوانند به اشتغالات دیگر خود برسند.
انتخابات و مذاکره
دیپلمات پیشین در تشریح تأثیر انتخابات ریاست جمهوری بر مذاکره گفت: انتخابات ایران و تغییر دولت میتواند درروند مذاکرات تأثیر داشته باشد اما فعلاً مشخص نیست که چه کسی قرار است کاندیدا شود و سیاستهای او در رابطه با مسئله هستهای و آمریکا چه خواهد بود. البته غربیها هم میدانند که در ایران دولت، در روابط خارجی، تصمیمگیرنده نهایی نیست و سیاستهای دولت تأثیر چندانی درنتیجه مذاکرات ندارد و سیاست خارجی ایران کمابیش ثابت است. اگر قرار به مذاکره باشد چه این دولت، چه یک دولت باسیاستها و شعارهای مشابه و چه یک دولت باسیاستهای متضاد، همه مذاکره خواهند کرد و این روند با مشکل مواجه نخواهد شد. ممکن است وقفه کوتاهی ایجاد شود اما ابران بازهم به مذاکرات بازخواهد گشت چراکه تعلل و توقف بیشتر از آنکه برای طرف غربی ضرر داشته باشد برای ابران هزینه دارد. دولت مخالف مذاکره در صورت روی کار آمدن با توجه به شرایط اقتصادی فعلی، بیماری کرونا و مشکلات داخلی بازهم نمیتواند مذاکرات را متوقف یا طولانی کند. چراکه معیشت و سلامتی مردم درخطر خواهد بود.
نقص نگاه به شرق
قاسم محبعلی در پایان بابیان اینکه سیاست نگاه به شرق بدون یک نوع تعامل با آمریکا به نتیجه نمیرسد توضیح داد: نمیدانم شما سخنرانی و گفتوگو جناب ظریف در اپلیکیشن کلابهوس را گوشدادهاید یا نه. ایشان در آنجا گفتند که خود این توافق با چین نتیجه برجام است و چین بدون FATF با ایران همکاری نخواهد کرد. چین و روسیه، هیچکدام بدون یک روابط آرام با آمریکا تمایلی به افزایش روابط با ایران نخواهند داشت. چین و روسیه عضو برجام و پنج بعلاوه یکاند و منافع همه آنها در به نتیجه رسیدن مذاکرات و احیای برجام است چراکه خود آنها در صورت روشن شدن شعلههای جنگ هزینه خواهند داد. درهرصورت باید گفت که انتهای نگاه به شرق همین توافق با چین است و بیشتر از آن حاصل نخواهد شد.
آخرین وضعیت هستهای ایران
علیاکبر صالحی روز جمعه در گفتوگوی تلویزیونی گفت: اقدام بزرگی انجامشده؛ ما در چارچوب قانون اقدام راهبردی عمل کردیم و سیر تحولات فعالیتهای هستهای در چارچوب قانون را به استحضار رئیس مجلس میرسانیم. صالحی افزود: امروز (جمعه) نزدیک سحر به اطلاع ایشان این دستاورد بزرگ را رساندم و ایشان هم اعلام کردند. از وی و از رئیس کمیسیون امنیت ملی قدردانی میکنم که به لحاظ مسائل مالی و دیگر موارد کمک میکنند که قانون مجلس را بهپیش ببریم. رئیس سازمان انرژی اتمی اظهار داشت: دوستانی که این مورد را در قانون وارد کرده بودند به ما گفته بودند بااحتیاط جلو بروید و میخواستند در مذاکرات با حسن نیت جلو برویم، ولی با اتفاقی که رخ داد دستور دادند این کار را سریعتر انجام بدهیم. صالحی خاطرنشان کرد: چهارشنبه دستور راهاندازی ۶۰ درصد را دادیم و ۴۰ دقیقه بامداد امروز (جمعه) محصول ۶۰ درصد را گرفتیم. محصولی که الان میگیریم حدود ۹ گرم در ساعت است. دارند روی چیدمان زنجیرهها کار میکنند که تولید ۶۰ درصد ما کمتر میشود و ممکن است به ۵ تا ۶ گرم برسد. اما با این دوزنجیره همزمان ۲۰ درصد تولید میکنیم. وی تأکید کرد: هم ۶۰ درصد و هم با یک تزریق همزمان، ۲۰ درصد تولید میکنیم که دریکی دو روز آینده بهینهسازیها به پایان میرسد. رئیس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: این نشان از آمادگی سازمان انرژی اتمی دارد که وقتی دستوری از سوی مقامات مسئول میرسد این آمادگی را دارد که آن دستور را بهفوریت انجام دهد. صالحی ادامه داد: اکنون هر غنائی را اراده کنیم، امکانپذیر است و هرلحظه قادر به این کار هستیم. وی بابیان اینکه بعد از خرابکاری نطنز هیچ آلودگی در آن محل نیست، گفت: اگر آلودگی بود نمیگذاشتیم عزیزانمان در آن محیط کار کنند و اگر آلودگی بود بازرسان از محل بازرسی نمیکردند.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: هیچ لحظهای غنیسازی در نطنز قطع نشد و غنیسازی باقوت ادامه مییابد؛ دریکی از سالنها مشکل پیدا کردیم ولی سالنهای متعددی داریم و غنیسازی باقوت همچنان جلو میرود.
صالحی اظهار داشت: بهطور مثال در یک سالنی زنجیره ۳۰ تایی IR۵ با سوی ۱۰ داریم، زنجیره ۳۰ تایی IR۶s داریم با سوی ۶ و دوزنجیره IR۶ و IR۴ کامل داریم که ۶۰ درصد را تولید میکنند.