دیگر نمی‌توان آن را تنها یک بیماری غیرقابل کنترل دانست. سرطان نتیجه رشد خارج از کنترل سلول های بدن است. در حالت طبیعی، سلول‌ها طبق برنامه‌ای مشخص رشد می‌کنند و در زمان مناسب می‌میرند. اما گاهی این نظم برهم می‌خورد و سلول‌ها بی وقفه تقسیم می‌شوند. تجمع سلول‌ها می‌تواند توده یا «تومور» بسازد و در بعضی موارد، سلول های سرطانی به نقاط دیگر بدن گسترش یابند. علت بروز سرطان متنوع است: ژنتیک، مصرف دخانیات، تغذیه ناسالم، کم تحرکی، تماس با برخی مواد شیمیایی، ابتلا به عفونت های خاص و .... بروز سرطان حاصل برهم کنش پیچیده میان ژنتیک فرد و محیط زندگی اوست.
سرطان پایان زندگی نیست
یکی از رایج ترین برداشت های غلط این است که سرطان مساوی است با پایان زندگی. اما خوشبختانه امروز می‌دانیم این باور درست نیست. بسیاری از سرطان‌ها اگر در مراحل اولیه شناسایی شوند، کاملاً قابل درمان هستند. برای نمونه، بخش بزرگی از بیماران مبتلا به سرطان پستان یا روده بزرگ پس از درمان به زندگی طبیعی خود بازمی گردند. حتی در مواردی که بیماری در مراحل پیشرفته کشف می‌شود، درمان های نوین مانند داروهای هدفمند و ایمنی درمانی، این امکان را فراهم کرده‌اند که بیماران سال های طولانی با کیفیت زندگی خوب در کنار خانواده شان زندگی کنند. به زبان ساده، سرطان در بسیاری از مواقع از یک بیماری «کشنده» به یک بیماری «قابل کنترل» تبدیل شده است.
تشخیص زودهنگام
زمان در درمان سرطان، حرف اول را می‌زند. هرچه بیماری زودتر شناسایی شود، احتمال درمان بیشتر خواهد بود. اینجاست که غربالگری معنا پیدا می‌کند. غربالگری یعنی بررسی افراد پیش از بروز علائم آشکار. برای مثال، ماموگرافی می‌تواند سرطان پستان را در مراحل ابتدایی کشف کند؛ یا کولونوسکوپی می‌تواند پولیپ های روده را قبل از سرطانی شدن از بین ببرد. چنین اقداماتی جان هزاران نفر را در دنیا نجات داده است. حتی اگر فرد در برنامه های غربالگری نباشد، باید نسبت به علائم هشداردهنده بدن هوشیار باشد: کاهش وزن بدون دلیل، خونریزی های غیرعادی، توده های جدید، تغییر در عادات روده یا مثانه یا خستگی غیرمعمول. مراجعه سریع به پزشک در چنین مواردی می‌تواند مسیر درمان را تغییر دهد.
علم و امید
نمی توان انکار کرد که شنیدن واژه سرطان برای بیمار و خانوادها سنگین است. اما واقعیت امروز پزشکی امیدی تازه به همراه دارد. بسیاری از بیماران پس از درمان، زندگی عادی خود را ادامه می‌دهند؛ حتی آنهایی که بیماریشان درمان پذیر نیست با کمک روش های جدید می‌توانند سال‌ها با کیفیت زندگی مناسب در کنار عزیزانشان باشند. سرطان تجربه‌ای صرفاً جسمی نیست، بلکه تجربه‌ای انسانی و عاطفی است. بیمار علاوه بر دارو و جراحی به حمایت روانی، امید و همدلی نیاز دارد. اینجاست که نقش پزشکان، خانواده و جامعه اهمیت پیدا می‌کند. امروز دیگر سرطان به معنای یک حکم قطعی نیست. با غربالگری، تشخیص زودهنگام و درمان های نوین، می‌توان شانس زیادی برای کنترل و حتی درمان بیماری داشت. مهم‌تر از همه این که بیماران بدانند هرچند مسیر پیش رو آسان نیست، اما تنها نیستند. علم و امید دو بالی هستند که می‌توانند راه را روشن کنند.