دکتر سیروس سلیمیان
تغذیه نقش بســیار مهمی در سلامت ایفا می‌کند تا به این حدکه می‌گویند: «ما آن چیزی هستیم که می‌خوریم .» به‌طورکلی تغذیه از دو جهت قابل بررسی است . ا-رسیدن مواد لازم به بدن شامل پروتئین وکربوهیدرات و چربــی و ویتامین هــا و املاح. ۲- میزان کافی تغذیه، نه کم که دچار فقر غذایی شــویم و نه زیادکه دچار اضافه وزن شــویم. برای اینکه نقش تغذیه را در سـلامت ســتون فقرات بدانیم، نگاهی به آناتومی دیســک بین مهره‌ای می‌اندازیم: هر دیسک از دو لایه اصلی تشکیل شده: لایه میانی که حالت ژله‌ای دارد و لایه خارجی‌تر که سفت‌تر و محکم‌تر است که حالت غضروفی دارد و بیشتر ازکلاژن ساخته شده است. هنگامی‌که دیسک بین مهره‌ای دچار فتق می‌شود، در حقیقت این لایه خارجی دیسـک اسـت که دچار پارگی‌های حلقوی و طولی می‌شود و به تدریج اجازه می دهدکه مایع ژله‌ای به ســمت کانال نخاعی خارج شــود. این مایع ژله‌ای داخل دیسک وقتی به کانال نخاعی می‌رسد باعث ایجاد فشار عصبی و همینطور تحریک شیمیایی شده و ایجاد ضعف عضلات، درد در ناحیه، درد و بی حسی در اندام‌ها می‌شود. از آن جا که بیشتر دیسک از آب تشکیل شده است، کمبود آب و دی هیدراته شدن، مشــکلات دیســک، از جمله پاره شــدن و ایجاد فتق را بالا میبرد. بنابر این نوشیدن آب به میزان کافی، یکی از راه‌های پیشــگیری از ایجاداین مشــکل است. از سوی دیگر لایه خارجی که حالت غضروفی دارد، و محافظ لایه ژله‌ای داخلی اســت، هر چه قوی‌تر باشد احتمال ایجاد فتق کاهش می‌یابد. اســتفاده از مواد غذائیـی غنی از ویتامین C و E و D در تقویت ایــن لایه غضروفی نقش دارد، همینطورگلوکو زامین و به‌خصوص Chondroitin باعث عملکرد بهتر این لایه غضروفی می‌شود. این ترکیبات علاوه بر تقویت لایه غضروفی دیسک، باعث تقویت غضروف مفاصل در همه جای بدن است که عامل مهمی در پیشگیری همینطور احتمال بروز بیماری‌های قلبی عروقی، نقرس، زوال مغزی، دیابت، سرطان‌ها و... در افرادی که دچار التهاب مزمن هســتند بالاتر است. عکس این قضیه نیز صادق است. یعنی اگر به دلایل دیگری دچار التهاب مزمن شده باشیم، با تغذیه‌ای مناسب می‌توانیم، از پیشرفت آن جلوگیری کرده و با ادامه تغذیه خوب التهاب را درمان کنیم. بارها و بارها در مــورد چگونگــی تغذیه خوب مطالعه کــرده ایم و همگی اطلاعات زیــادی داریم و دوباره یادآوری می‌شودکه موادی چون سبزیجات و میوه‌های تازه جزء اصلی تغذیه سالم هستند که معمولا التهاب مزمن را از بین می‌برند. همینطور استفاده از گردو، بادام، بادام هندی، فندق و،... روغن زیتون، ماهی غنی از امگا ۳ (تونا، سالمون) چند بار در هفته، تخم مرغ (دو تا سه بار در هفته) نقش مهمی ایفا می‌کنند. محدودیت در مصرف موادی چون گوشــت قرمز، شـرینی جات و شکر، برنج سفید و آرد سفید، لبنیات پر چرب و ...از نکات مهمی اســت که باید رعایت شود. مصرف کافی کلسیم، منیزیم و پتاسیم و مکمل‌های آن (زیر نظر پزشــک) توصیه می‌شود. اثر معجزه آســای ضد التهابی زردچوبه ثابت شده است، بنابراین مصرف آن به عنوان ادویه در بیشتر غذاها توصیه می‌شود. مصــرف ویتامـین A و همینطــورBcomplex و بخصــوص10 Co enzyme نقش مهمی درپیشگیری و ترمیم عضلات و اعصاب نخاعی و مغزی دارند. سـلامت روده‌ها، نقش بســزائی در افزایش قدرت سیســتم ایمنی وکاهــش التهاب دارد. مصــرف Probiotics (باکتری‌های ســالم روده) به سـلامت روده‌ها و عملکرد صحیح روده بســیارکمک می‌کند و از این طریق به‌طورغیر مســتقیم باعث ارتقاء سلامتی دیسک‌ها و مفاصل بدن می‌شود. استفاده صحیح و به‌جا و به اندازه از ویتامین ها و مکمل‌های غذایی مسئله مهمی است که باید تحت نظر دکترانجام شود و با برنامه ریزی و با توجه به نیاز بدن تعیین شــود. بدنی که با تغذیه تازه و سالم قوی و دور از التهاب باشد، کمتر دچار مشکلات ستون فقرات و مفاصل و ... می‌شود، پس اهمیت تغذیه خوب را از یاد نبریم.
فردی که دارای تغذیه ناسالمی است اگر مورد آزمایــش دقیق قرارگیرد، التهابی که به‌طور مزمن همیشــه در بدنش وجود دارد دیده می‌شود. غذاهای آماده، سرخ شده و یا زیاد پخته شــده، همینطور شکر و نمک زیاد، نوشابه های گازدار، غذاهای مانده یا پروسس شده و دارای مواد نگهدارنده، همگی می‌توانند در بدن التهاب مزمن ایجاد کنند که پیش زمینه مناســبی برای ایجاد بیماری های ســتون فقرات و ســایر مفاصل بدن است.
تهیه و تنظیم: پرستو شاهپیری