هر ۱۰ درصد کاهش وزن، ۲۰ الی ۲۵ درصد کاهش خطر مرگ‌ومیر وابسته به چاقی
دانشیار گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: چاقی زمینه ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را افزایش می‌دهد، در نتیجه با «کاهش دریافت میزان کالری» و «افزایش فعالیت‌های فیزیکی» می‌توان از بروز چاقی و بیماری‌های وابسته به آن پیشگیری کرد. به گزارش ایسنا، دکتر ناهید آریائیان، گفت: در سال‌های اخیر میزان شیوع چاقی افزایش یافته و آمار افراد چاق از سال ۱۹۸۰ در جهان بیش از دو برابر شده است. در ایران تقریباً نیمی از افراد دارای اضافه‌وزن یا چاق هستند.
بیماری‌های مرتبط با چاقی
او با اشاره به افزایش کودکان مبتلابه چاقی، اظهار کرد: چاقی، زمینه‌ساز بروز بسیاری از بیماری‌های شایع همچون بیماری‌های قلبی عروقی، پرفشاری و چربی خون، دیابت، انواع سرطان‌ها، برخی بیماری‌های زنان و ناباروری، کبدی (مانند کبد چرب)، کلیوی، مفاصل و اتوایمیون، تنفسی، اختلالات خواب، روحی و روانی و... است. به علاوه چاقی باعث کاهش قدرت سیستم ایمنی بدن می‌شود و خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی را افزایش می‌دهد.
چاقی زمینه‌ساز کم‌تحرکی
وی ادامه داد: مطالعات نشان می‌دهد به ازای هر ۱۰ درصد کاهش وزن، ۲۰ الی ۲۵ درصد خطر مرگ‌ومیر وابسته به چاقی کاهش می‌یابد؛ درواقع چاقی زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های مزمن به شمار می‌رود و با کاهش حتی ۱۰ درصد از وزن می‌توان به‌اندازه قابل‌توجهی از ابتلا به بیماری‌های متابولیک و غیر واگیر پیشگیری کرد. چاقی، افزایش درصد چربی بدن است و چاقی در کودکی، زمینه بروز بسیاری از بیماری‌های مزمن در دوران بزرگسالی را افزایش می‌دهد. علت چاقی افزایش دریافت انرژی بیشتر نسبت به مصرف آن است؛ بنابراین برای پیشگیری از اضافه‌وزن باید میزان دریافت کالری را کنترل کنیم.
به گفته این متخصص تغذیه، یکی از علل کاهش مصرف انرژی، کاهش فعالیت فیزیکی است و چاقی، خود زمینه‌ساز کم‌تحرکی است.
فواید استفاده از همه گروه‌های غذایی
آریائیان با تأکید بر ضرورت افزایش فعالیت فیزیکی، اظهار کرد: برخی افراد از رژیم غذایی نامناسب پیروی کرده و مواد غذایی خاصی را استفاده و یا برخی از گروه‌های غذایی را حذف می‌کنند؛ ولی باید توجه داشت که لازم است همه گروه‌های غذایی به میزان مورد نیاز استفاده شوند و گروه‌های سبزی‌ها، میوه‌ها، غلات سبوس‌دار، لبنیات کم‌چرب، گروه گوشت‌ها مانند انواع گوشت بدون چربی یا کم‌چرب، حبوبات و تخم‌مرغ در برنامه روزانه گنجانده شوند.
او تأکید کرد: همچنین مصرف غذاهای پرکالری و کم‌ارزش مانند فست فودها، غذاهای سرخ‌کردنی، شیرینی‌ها و چربی‌های اشباع شده کاهش یابد و از روغن‌های مفید مانند روغن‌زیتون و کلزا در مقدار مورد نیاز استفاده و آب کافی مصرف شود. تحرک کم، دریافت کالری بالا، استرس زیاد و خواب ناکافی یا زیاد در افزایش وزن مؤثر هستند؛ بنابراین باید با افزایش فعالیت‌های ورزشی و تکنیک‌های آرام‌سازی، میزان دریافت مواد غذایی را کنترل کرد.
ضرورت کنترل اشتها در فاصله وعده‌های اصلی
وی توصیه کرد: از نشستن‌های طولانی، خوردن غذا هنگام تماشای تلویزیون، خوردن سریع غذا و مصرف غذاهای شیرین و پرچرب خودداری کنید و به‌جای آن، تغییر سبک زندگی، پیاده‌روی مستمر، انجام ورزش‌های هوازی (به‌منظور کاهش چربی) به همراه غیر هوازی (برای افزایش متابولیسم بدن) و استفاده از مواد غذایی در حد نیاز را موردتوجه قرار دهید. همچنین برای کنترل اشتها در فاصله وعده‌های اصلی می‌توانید از میان وعده‌های مغذی مناسب نظیر میوه‌ها، سبزی‌ها و آجیل بدون نمک (در میزان کم) استفاده کنید. به یاد داشته باشید که هیچ وعده غذایی به‌خصوص صبحانه نباید حذف شود.
او در پایان تصریح کرد: منافع فیزیولوژیک وزن مناسب بسیار بالا است و وقتی وزن ایده‌آلی داریم علاوه بر حفظ سلامت بدن، حال و روحیه بهتری هم داریم و سیستم ایمنی بدن هم قوی‌تر است، در نتیجه کمتر به بیماری‌های جسمانی و روانی مبتلا می‌شویم.
شواهد بسیاری وجود دارد که چاقی چندین عملکرد دفاع ایمنی را تغییر می‌دهد و متعاقب آن خطر عفونت، دیابت و پیشرفت سرطان را افزایش می‌دهد. بنابراین تحقیقات بیشتر در این زمینه می‌تواند به پیش بینی افراد مستعد چاقی کمک کند ضمن این که استرتژی‌های پیشگیری کننده و درمان‌های دارویی چاقی را گسترش دهد.