محمدحسین شریف زادگان- استاد دانشگاه
* در هنگامه درگیری بین فلسطینیها و اسرائیل در غزه، موضعگیری بعضی از ایرانیان بهخصوص جوانان نوعی جانبداری از اسرائیل و بیتوجهی به مظلومیت فلسطینیها بدون توجه به سابقه 75 ساله ستم و نقش تجاوز اسرائیل که به گواه مصوبات سازمان ملل متحد، داوری قوانین بینالمللی، مغایرت با اعلامیه حقوق بشر، دیدگاه آزادگان جهان و وجدان بشری است، مشاهده میشود.
این اتفاق خاص در ایران ممکن است ما را ناخواسته و برخلاف فرهنگ حقطلبانه ایرانیان، در سمت تاریخی مقابل راستی و حقیقت قرار دهد. به نظر میرسد بخش مهمی از این موضعگیری به پدیدهای در جامعه ایران برمیگردد به نام شرایط «آپاراتوسی» که مفهومی یونانی است و عمدتاً از رفتار حکومتها ناشی و به جامعه تحمیل میگردد.
*«آپاراتوس حکومتی» سعی دارد مفاهیم را بر اساس آنچه خود میپسندد دوبارهسازی کند و آن را در جامعه رواج دهد که همگان آن را باور کنند و وقایع برعکس آنچه هست جلوه کند. آپاراتوس حکومتی به جامعه آپاراتوسی تسری مییابد. قلب واقعیت مهمترین دستاورد شرایط آپاراتوسی است که بر اساس سوژه زدایی از واقعیت، مفهومسازی جدید، روایت سازی و سوژه پردازی بر فراز جامعه فرومیریزد و جامعه نیز بهنوعی از آن متأثر میگردد.
جامعه آپاراتوسی جامعه سالمی نیست و ناهنجارها بهجای هنجارها در آن رخنه کرده است. البته جامعه ایران آگاه و هوشمند است و بهخوبی میتواند این شرایط را در کوتاهمدت تغییر دهد ولی به هر صورت از این پدیده بیتأثیر نیست و بخشی از جامعه دچار این پدیده شده است.
به نظر میرسد بخشی از جامعه تحت تأثیر شرایط آپاراتوسی و متأثر از شکاف بین دولت و ملت بهطور ناخودآگاه همان کاری را میکنند که خود از حکومت انتقاد دارند. یعنی موضعگیری علیه واقعیت غیرانسانی و متجاوز اسرائیل علیه فلسطینیان.
* سرزمین فلسطین و نوار غزه با اعلام دولت اسراییل در سال ۱۹۴8 و انجام فعالیتهای تروریستی به رهبری افرادی مثل شارون و مناخیم بگین که هر دو بعداً نخست وزیران اسرائیل شدند شهر به شهر و روستا به روستا و خانه به خانه با قتلعام و کشتن زن و فرزند فلسطینیها از ایشان بهزور و کشتار و خلاف همه قوانین بینالمللی و مصوبات سازمان ملل و عدالت و انسانیت تصرف شد. و بعد از جنگ بین اعراب و اسراییل در سال 1967 و تصرف سرزمینهای فلسطین و اعراب، اسراییل علیرغم مصوبه 242 شورای امنیت برای بازگشت به مرزهای 1967 و تشکیل دولت مستقل فلسطین، هیچگاه اقدامی ننمود
* معاهده اسلو (1995) علیرغم تأکید و تأیید سازمان ملل و کشورهای اسلامی تاکنون توسط اسرائیل به انجام نرسید. باریکه غزه با سیصد و شصت کیلومترمربع و دو میلیون و سیصد هزار نفر جمعیت با تراکم ۵۳۲۸ نفر در کیلومترمربع بعد از «ماکائو» و «سنگاپور» سومین منطقه پرتراکم جهان است (تراکم ایران چهلوپنج نفر و تهران ۹۶۹ نفر در کیلومترمربع است.)
* میتوانیم تصور کنیم که اسرائیل با پشتیبانی قدرتهای بزرگ 75 سال بازور و کشتار و خلاف همه موافقتنامهها و قوانین بینالمللی و مصوبات شورای امنیت زورگویانه سرزمین فلسطینیها رو تصرف کرده و تنها چیزی که فلسطینیها میخواهند «زندگی و حیات انسانی در سرزمین مادریشان است» آیا این ستمگری نباید مورد انزجار انسانیت، وجدان و عدالت باشد.