تامین آب صنایع
بر اساس اسناد بالادستی در زمینه تامین حقابه، ابتدا، شرب، سپس به ترتیب محیطزیست، کشاورزی و در آخر صنایع در اولویت هستند. در نتیجه در صورت کمبود آب، از انتهای این فهرست جیرهبندی و مدیریت منابع آب صورت خواهد گرفت.
آب خاکستری در پایین دست شهرهای بزرگ به وفور به دست میآید؛ این آبی است که قابلیت تصفیه شدن و بازچرخانی بی شمار دارد و در دنیا صنایع برای به دست آوردن آن رقابت میکنند. صنایع استانهای خوزستان، کرمان و اصفهان و تهران قیمت آب پایین است.
سید مجید امین، مدیر دفتر تجهیز منابع مالی و مشارکت شرکت فاضلاب استان تهران با اشاره به اینکه صنایع استان تهران در شرایط کنونی از آب سد ماملو برداشت میکنند، میگوید: سه تصفیهخانه مهم استان تهران شامل تصفیه خانه تهران، فیروزبهرام و شهرک غرب است. چند تصفیهخانه کوچک هم با حجم کم در شهر تهران فعال است. مجموع پساب تولیدی در استان تهران به حدود ۳۸۰ میلیون مترمکعب در سال میرسد. این ظرفیت، در صورت تکمیل تصفیهخانهها و پروژههای توسعهای، قابل افزایش است.
صنایع آب بر
به گفته او، تاکنون ۱۰۱ واحد صنعتی در استان تهران شناسایی شدهاند. بر اساس برآوردها، این صنایع حدود ۹۳ میلیون مترمکعب در سال آب مصرف میکنند. براساس قانون برنامه هفتم توسعه، صنایع ملزم به استفاده از آبهای نامتعارف بهویژه پساب تصفیهشده شدهاند. وزارت نیرو ملزم به مدیریت منابع آب شده است.
در استانهایی مانند خوزستان و اصفهان، محدودیتهای سختگیرانهای اعمال شده و حتی صنایع اقدام به خرید آب خاکستری از کشاورزان کردهاند. سید مجید امین درباره اجباری بودن تبدیل آب صنایع میگوید: در تهران هنوز این اجبار اجرایی نشده، ولی اخطارهای «قطعی آب» در دو مرحله داده شده است.
مجید امین توضیح میدهد: در استان تهران و کشور قراردادهایی در قالب بیع متقابل امضا شده است. برخی از صنایع بزرگ در استانهای یزد و اصفهان چندین سال پیش به سراغ استفاده از پساب رفتند و حتی در شهرها، تأسیسات فاضلاب احداث کردهاند. در تهران نیز برای آبیاری فضای سبز، تفاهمنامهای بین وزارت نیرو و شهرداری امضا شد که در چشمانداز سال ۱۴۱۰، ۱۴۵ میلیون مترمکعب در سال پساب به شهرداری اختصاص یابد. فاز اول این پروژه که شامل ۴۵ میلیون مترمکعب است، در حال عملیاتی شدن است.
راهکار
مدیر دفتر مشارکتهای بخش خصوصی گفت: در محدوده شرکت فاضلاب استان تهران، تصفیهخانه جنوب با ظرفیت ۲۴۰ میلیون مترمکعب، شهرک غرب ۶ میلیون متر مکعب و فیروز بهرام ۲۰۰ میلیون متر مکعب و چند تصفیهخانه محلی (زرگنده، اکباتان، قیطریه،، محلاتی هماکنون فعالاند. در تصفیهخانه جنوب و فیروزبهرام، کانالی وجود دارد که کشاورزان هماکنون از آن استفاده میکنند. به موازات آن، سامانه دومی وجود دارد که امکان طراحی خطوط مشترک برای صنایع نیز فراهم شده است و صنایع باید برای بهرهبرداری از آن خودشان خط لوله مجرا بکشند.