گروه اقتصاد: اقتصاد با تحریم، تنش در روابط بین الملل و کسری بودجه مواجه است. کامران ندری، اقتصاددان هشدار داد و گفت: «در صورت تداوم وضعیت فعلی، رشد اقتصادی کاهش و تاب‌آوری اجتماعی به خطر خواهد افتاد.» از سوی دیگر زمزمه فعال شدن مکانیزم ماشه، بر نااطمینانی در فضای اقتصاد افزوده است. روند جذب سرمایه خارجی کم شده و تورم افزایش و تاب‌آوری خانوارها کاهش یافته است. دولت با یکی از سنگین‌ترین کسری‌های بودجه مواجه است. فشار به منابع بانکی، انتشار اوراق با نرخ بالا و افزایش مالیات، سیاست‌هایی هستند که به تورم رکودی منجر شده و می شود.
مسیرهای پیش روی سیاست و اقتصاد
کامران ندری، اقتصاددان تاکید کرد: در صورت تداوم وضعیت فعلی، رشد اقتصادی آسیب خواهد دید. وقتی فضای اقتصاد با نااطمینانی همراه شود، هم سرمایه‌گذاری داخلی و هم تعاملات خارجی دچار اختلال می‌شود. در نتیجه، روند رشد اقتصادی کند یا منفی خواهد شد. ممکن است مکانیزم ماشه فعال شود یا درگیری نظامی شکل گیرد. از طرف دیگر، ممکن است مذاکرات به نتیجه برسد و فضای تنش کاهش یابد. اما هیچ‌کدام از این مسیرها قطعی نیست.
اقتصاد زیر ضرب تحریم
وی با اشاره به اثرگذاری تحریم‌ها بر متغیرهای کلان اقتصادی گفت: «در صورت تداوم تحریم‌ها، آسیب به اقتصاد قطعی است. سرمایه‌گذاری کاهش، تورم افزایش پیدا می‌کند. ترازهای اقتصادی به هم می‌ریزد و در نهایت، سطح رفاه جامعه افت خواهد کرد. در چنین شرایطی، پیش‌بینی رشد مثبت برای نیمه دوم سال واقع‌بینانه نیست، مگر آنکه توافقی در سطح بین‌المللی حاصل شود و فضای اطمینان بازگردد.»
فشار کسری بودجه
ندری با اشاره به وضعیت مالی دولت تاکید کرد: «دولت در شرایط دشواری قرار دارد. درآمدهایش محدود است و گزینه‌های پیش‌رو، هزینه‌زا هستند. اگر دولت بخواهد درآمد مالیاتی را افزایش دهد، با توجه به ضعف تولید و کاهش قدرت خرید مردم، آسیب بیشتری به وارد کند. اگر هم به سراغ منابع بانکی برود، آثار تورمی به‌دنبال دارد. فروش اوراق هم به دلیل چشم‌انداز منفی اقتصاد با نرخ‌های بالا همراه خواهد بود.
کاهش رفاه اجتماعی
ندری تصریح کرد: «راهکارهایی که دولت برای جبران کسری بودجه در اختیار دارد یا تورم‌زا هستند یا به فشار بیشتر بر مردم منجر می‌شوند. این وضعیت نگران‌کننده است، به‌ویژه آنکه مردم هم‌اکنون نیز تحت فشار اقتصادی هستند. افزایش نارضایتی اجتماعی نتیجه محتمل این روند است. اگر دولت بخواهد صرفاً با فشار بیشتر به مردم، مشکلات اقتصادی را مدیریت کند، حتی در صورت بروز گشایش‌های احتمالی در آینده، سرمایه اجتماعی لازم برای اجرای اصلاحات را از دست خواهد داد.»
چه باید کرد؟
ندری گفت: «مهم‌ترین اقدامی که دولت می‌تواند انجام دهد، کاهش سطح تنش‌های خارجی و تلاش برای گشودن گره تحریم‌هاست. آقای پزشکیان وعده داده بود که با وفاق ملی، مشکلات اقتصادی را حل کند، اما نشانه‌ای از شکل‌گیری وفاق در سطح کلان دیده نمی‌شود. وی با ابراز تعجب از انفعال دولت در شرایط کنونی گفت: نمی‌دانم دولت منتظر چه اتفاقی است؟ اما به نظر می‌رسد خطرهای جدی در کمین اقتصاد است اما اراده لازم برای تغییر مسیر دیده نمی‌شود. تحریم‌ها به مرحله‌ای رسیده‌اند که آثار تخریبی آنها عمیق‌تر از گذشته شده و ممکن است بیشتر هم بشود.» ندری در پایان خاطرنشان کرد: «زیرساخت‌های اقتصادی از آب و برق گرفته تا نظام اداری، تحت فشار هستند. دولت اگر زودتر به فکر راه‌حل‌های جدی و سازنده نیفتد، ممکن است فرصت‌های اصلاح از دست برود و بحران شوند. امروز اقتصاد و تاب‌آوری اجتماعی در معرض تهدید است.»
برگرفته از خبر آنلاین