ستاره صبح، فائزه صدر: طرح صلح پیشنهادی دونالد ترامپ برای غزه که روز ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۵ در قالب بسته‌ای 20 ماده‌ای معرفی شد، به عنوان نقطه عطفی در حل بحران غزه و تحولی در معادلات منطقه‌ای شناخته شده است، زیرا مطابق این طرح، غزه باید توسط تکنوکرات‌ها اداره شود و بازسازی اقتصادی آن در چارچوب ابتکار اقتصادی کاخ سفید و با مشارکت کارشناسان بین المللی آغاز گردد. به نظر می‌رسد خاورمیانه در آستانه تغییراتی بنیادین است. ستاره صبح در گفت‌وگو با رحمان قهرمانپور، کارشناس و تحلیلگر سیاسی به جست و جوی پاسخ این پرسش‌ها برآمده که در ادامه می‌خوانید:
رحمان قهرمانپور در رابطه با مراحل اولیه اجرای آتش بس در غزه گفت: پایدار بودن یا نبودن آتش بس به اجرای طرح صلح بستگی دارد. دوشنبه مرحله اول طرح اجرا می‌شود. مرحله اول شامل عقب نشینی اسرائیل از غزه و مبادله زندانیان زنده و اجساد گروگانهایی است که حماس در اختیار دارد.
قهرمانپور افزود: اسرائیل در مقابل این اقدام 1950 نفر از زندانیان فلسطینی را آزاد خواهد کرد. اگر این مرحله با موفقیت انجام شود به مرحله دوم طرح می‌رسند که تشکیل دولتی تکنوکرات در غزه و واگذاری اداره امور این باریکه به این دولت است. این مرحله اقدام مهمی است و این دولت انتقالی باید مطابق با ماده 13 طرح ترامپ، پروژه خلع سلاح حماس و از بین بردن تونل‌ها را عهده دار شود.
وی در ادامه اضافه کرد: پس از اجرای این مراحل می‌توانیم اعلام کنیم طرح صلح ترامپ با موفقیت انجام شد ولی تا این لحظه در مرحله اول متوقف هستیم و اجرای موفق این طرح با ابهاماتی همراه است. به نظر می‌آید دو ماده طرح صلح که ناظر بر عقب نشینی کامل اسرائیل از غزه و فراهم کردن زمینه‌های تشکیل دولت فلسطینی در منطقه به نتانیاهو تحمیل شده که اجرای آن مهم است. این کارشناس مسائل منطقه ضمن اشاره به فشار حاکمان خاورمیانه بر آمریکا برای تشکیل دولت مستقل فلسطینی یادآور شد: ترامپ به این نتیجه رسیده که باید به جای حضور در محور آمریکا و اسرائیل، کمی از اسرائیل و روحیه جنگ طلبی‌اش فاصله بگیرد و در نقش میانجی، ناجی صلح و مخالف جنگ فشارهای خود را بر اسرائیل و نتانیاهو افزایش دهد. به همین دلیل با فشار کشورهای عربی و دیگر کشورهای منطقه و در رأس آنها به دلیل فشار امارات و عربستان دو بند خروج کامل اسرائیل از غزه و عدم اشغال آن و پذیرش امکان تشکیل یک دولت فلسطینی را در طرح صلح گنجاند. این تحلیلگر سیاسی موانع اجرای طرح صلح ترامپ در داخل اسرائیل را اینطور تشریح کرد: جناح‌های دست راستی در اسرائیل تهدید کرده‌اند که اگر نتانیاهو این طرح را اجرا کند از دولت خارج خواهند شد. این فشارها می‌تواند نتانیاهو را در اجرای کامل طرح صلح دچار تردید کند. اسرائیل سابقه خوبی در پایبندی به آتش بس ندارد و بارها اثبات کرده به توافقات صلح اهمیت نمی‌دهد. اما این بار آمریکا که بزرگترین حامی اسرائیل است وارد صحنه شده و عدم پایبندی اسرائیلی‌ها به طرح صلح ترامپ برای آمریکا هزینه خواهد داشت.
وی در این رابطه اظهار داشت: می‌بینیم کشورهای منطقه که دوست فلسطین محسوب می‌شوند و با اسرائیل هم رابطه خوبی دارند پای کار آمده‌اند. عمده کار میانجی گری در این میانه توسط قطر انجام شده است. همین نقش‌ها و فشارهایی که از طرف کشورهای مختلف بر ترامپ و نتانیاهو وجود دارد، نشان می‌دهد اسرائیل مجبور به اجرای توافق صلح خواهد شد و دست کم در کوتاه مدت به اقدامی دست نخواهد زد که منجر به شکست این طرح شود.
این کارشناس سیاسی با اشاره به تبعات اجرای طرح صلح ترامپ برای ایران گفت: در صورت اجرای کامل طرح صلح دو سناریو مطرح است. اول اینکه اسرائیل و آمریکا پس از پشت سر گذاشتن این مرحله حساس، و سخت برای اعمال فشار بیشتر بر ایران آماده می‌شوند. سناریوی دوم می‌گوید طرح صلح غزه زمینه ساز توافق بزرگی با ایران خواهد بود. به عبارتی گروهی از تحلیلگران عقیده دارند اسرائیل بعد از برخورد با محور مقاومت به سراغ ایران می‌آید و گروهی دیگر می‌گویند صلح غزه زمینه را برای توافقی با ایران فراهم می‌کند.
وی در این رابطه افزود: در مورد احتمال وقوع مجدد جنگ میان ایران و اسرائیل، رفتار هر دو طرف ماجرا مهم است. نقش آمریکا نیز در این میان بسیار مهم است، اسرائیل برای حمله به ایران به مجوز و حمایت آمریکا نیاز دارد.
رحمان قهرمانپور در پایان سخنان خود تاکید کرد: رفتار ایران نیز در آغاز درگیری نظامی تأثیر خواهد داشت چرا که ترامپ اعلام کرد اگر ایران غنی سازی را آغاز کند باز به ایران حمله می‌شود. اگر محاسبات اسرائیل مثل روزهای پیش از جنگ 12 روزه باشد و از جانب تهران احساس تهدید کند، به ایران حمله خواهد کرد. حرکت به سمت سناریوی درگیری نظامی در این مباحث تعیین خواهد شد. توافق یا جنگ با ایران گزینه‌ها روی میز است.