علت ورشکستگی انرژی
هاشم اورعی گفت: ما با ورشکستگی انرژی مواجهایم. قطع برق ناشی از رشد اقتصادی کم و علت آن به اقتصاد برق برمیگردد. قیمتگذاری غلط دستوری یکی از دلایل مهم کمبود برق است. تحریمها و محدودیتهای مالی و عدم دسترسی به فناوری روز هم تأثیرگذار است. سبد برق وابسته به گاز و آب است.
اکنون با کمبود گاز و آب مواجهایم. مدیرعامل توانیر اعلام کرده ما امسال نمیتوانیم انتظار تولید برقابی داشته باشیم چون محدودیت آبداریم . برق دولتی یعنی بخش خصوصی فعالیت ندارد. از برق دولتی چیزی جز خاموشی بیرون همیاید. مدیرعامل توانیر اعلام کرد در روزهای آغازین سال جاری میزان رشد تقاضا نسبت به تولید در دوره مشابه سال قبل ۶.۹ درصد افزایش پیدا کرد. طبق آخرین آمار در سال ۱۴۰۲ ما چهار هزار و شش مگاوات افزایش تقاضا داشتیم و در همان سال ظرفیت تولید ما ۱۲۲۱ مگاوات بالا رفت. تولید کمتر از یکسوم تقاضا محقق شده و شیب منفی بحران کم نشده است.
دکان تجدید پذیرها
اورعی گفت: مشکل برق کشور باانرژی خورشیدی نمیتوان حل کرد. کشوری که طبق آمار وزارت نیرو در سال ۱۴۰۳ تنها ۷ دهم درصد از برق مصرفیاش از انرژیهای تجدیدپذیر تأمینشده، چطور میتواند تا پایان دولت 30 هزار مگاوات تجدیدپذیر را به مدار بیاورد؟ ۳۴ هزار مگاوات پروانه برای انرژی تجدیدپذیر صادرشده، اما باکمال تأسف در هفت ماه اول عمر دولت چهاردهم، متوسط ظرفیت منصوبه در ماه فقط ۵۷ مگاوات بوده است! ارزش این مجوزها به اندازه همان کاغذهایی است که روی آنها نوشتهشده، چون عملاً اتفاقی نیفتاده است.
کشور ظرفیت قابلتوجهی در بخش انرژی بادی و خورشیدی دارد. این شرایط تبدیل به دکان تجدیدپذیرها میشود. نباید روشی را اجرا کرد که منافع شخصی بر منافع ملی ارجحیت داشته باشد.
دو ضربه مجلس و دولت
به ساختار انرژی
عرب صادق گفت: نا ترازی انرژی به مرحله بحران رسیده است. ریشهی نا ترازی در سال ۱۳۸۳ بود که طرحی مصوب شد با عنوان عیدی مجلس به مردم ایران! مجلس هفتم توسط احمد توکلی طرحی را با عنوان تثبیت قیمتها به مجلس بردند و این طرح به تصویب رسید. این طرح باهدف سرکوب دستوری قیمتهای انرژی به تصویب رسید و بهنوعی نخستین ضربه به ساختار انرژی کشور وارد شد. ضربه دوم سال ۱۳۸۹ توسط دولت احمدینژاد با اجرای طرح هدفمندی یارانهها به بخش انرژی وارد شد؛ جایی که بخشی قابلتوجه از درآمدهای حاصل از فروش انرژی بهحساب هدفمندی واریز شد. دو ضربه اساسی از سوی مجلس و دولت، وضعیت انرژی را به بحران کشاند. وزیر نیرو مدیریت خاموشی را به نام مدیریت مصرف پیش میبرد. وزیر نیرو سالهاست وظیفهاش مدیریت خاموشی شده است. تولید برق ۱۲۰۰ مگاوات طی سال ۱۴۰۲ اضافه شد و در سال ۱۴۰۳ هم ۲۱۸۶ مگاوات به ظرفیت برق کشور افزودهشده است. کل ظرفیت نیروگاهها ۹۴ هزار و 500 مگاوات است. قدرت عملی ظرفیت مصوبهی ما کفایت میکند اما ناکارآمدی سیستم نیروگاه باعث ایجاد وضعیت بحرانی شده است.
خاموشی در بهار و تابستان
عرب صادق گفت: دولت رئیسی تیر خلاص را به صنعت و انرژی کشور شلیک کرد. خاموشی صنایع از سال ۹۸ تا ۱۴۰۲ خسارت هنگفتی به اقتصاد وارد کرد. نکته دردناک اینکه وزارت نیروی دولت فعلی هم مسیر تخریب دولت پیشین را دنبال میکند. 30هزار مگاوات نا ترازی برقداریم. بهار خاموشی صنایع آغازشده و خاموشی عظیم در تابستان درراه است.
دخالت خصولتی های بدون تخصص
به گفته عرب صادق؛ ۷۰ درصد سرمایهگذاری نیروگاهی کشور در اختیار بخش خصوصی است. مشکل دولتی بودن نیست، بلکه حضور خصولتیها و بنیادهایی است که تخصصی در این حوزه ندارند. امروز نهادهایی مانند بنیاد شهید و ... نیروگاههای بزرگ را در اختیاردارند بدون آنکه تخصص یا کارآمدی داشته باشند. این مسئله باعث شده از ۹۵ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه، تنها ۶۲ هزار مگاوات تولید واقعی برق داشته باشیم که فاجعه است چراکه خصولتیها در بخش تولید انرژی تخصص ندارند. رشد اقتصادی منفی ناشی از چرخه معیوبی است که خصولتی ها ایجاد کردهاند. صنایع باراندمان زیر 10 درصد یعنی مالک کارخانه به علت اینکه انرژی رانتی و رایگان دارد، فعالیت میکند. صنعت سیمان، پلیمر و فولاد و ... تولید نمیکند بلکه انرژی رانتی را صادر میکند و کمبود انرژی ایجادشده است.
پشتصحنه انرژی تجدید پذیر
عرب صادق گفت: انرژی تجدید پذیر بحرانی بالاتر از چای دبش ایجاد میکند زیرا افرادی که اهلیت و تخصص ندارند با ولع زمینخواری و ارز خواری وارد گرفتن مجوز شدهاند و یک مگاوات هم وارد مدار نشده است. توسعه بیضابطه نیروگاههای خورشیدی بدون هماهنگی با نیاز شبکه، ظرفیت انتقال برق را از بین میبرد و کشور را با مشکل روبهرو خواهد کرد.