بیماریهای روانی
امیرحسین جعفری، رئیس بیمارستان روانپزشکی روزبه میگوید: «درصد قابلتوجهی از افرادی که به بیمارستان روزبه مراجعه میکنند، جوانانی هستند که به دلیل خودکشی وارد این مرکز میشوند. افرادی که به بیمارستان روزبه مراجعه میکنند، بهنوعی نمایانگر شیوع بیماریها در سطح جامعه هستند.»
بیماریهای روانپزشکی کمابیش تحت تأثیر عوامل ژنتیکی قرار دارند. برای برخی بیماریها این تأثیر پررنگتر است، بهعنوانمثال در مورد بیماری دوقطبی، درحالیکه عامل ژنتیکی برای برخی دیگر از بیماریها تأثیر کمتری دارد. آن دسته از افرادی که با بیماریهایی مواجه هستند که بار ژنتیکی در آنها اهمیت و نقش پررنگتری دارد، معمولاً شاهد این هستند که در خانواده یا فامیل خود نیز افراد دیگری وجود دارند که آن بیماری رادارند. اما از این نظر ما تفاوتی با آمار جهانی نداریم و شرایط ما برابر با آمار جهانی است.
فرهنگ بر تابآوری افراد و نحوه تعامل آنان با اطرافیان در مواجهه با استرس و تنش تأثیر میگذارد. برخی از بیماران به درمان مقاوم هستند. بیماریهای شدید روانپزشکی کمتر از ۵ درصد کل بیماران هستند، یعنی ۹۵ درصد از بیماران به درمان پاسخ میدهند. ۵ درصد بیماران، ممکن است مقاوم به درمان باشند و بیماری مزمن شود. بهعنوانمثال، افسردگی یا خشم شدید امکان دارد که بیمار به خود آسیب برساند. افراد میتوانند به بیمارستانهای روانپزشکی مراجعه کنند و درمانهای لازم برای آنها انجام میشود.
افسردگی و خودکشی
مسئله خودکشی مهم است و باید به آن توجه کنیم. شیوع افکار و اقدامات خودکشی در جوانان بیشتر است، بهخصوص مواردی که بهصورت ناگهانی و تکانشی انجام میشود. درصد زیادی از افراد که به خود آسیب میزنند، دارای بیماری روانپزشکی هستند و شایعترین این بیماری افسردگی است. افسردگی بهعنوان شایعترین بیماری، منجر به بروز افکار آسیب به خود میشود. اما بیماریهای دیگری نیز وجود دارند که میتوانند عامل شروع افکار یا رفتار خودکشی باشند. پدیده خودکشی به عوامل اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد و تحت تأثیر بیماریهای روانپزشکی قرار دارد. ازاینرو، اگر به هر دلیلی دچار افکار خودکشی شدیم، لازم است به پزشک مراجعه کنیم. نباید از این موضوع غفلت کنیم. اگر درمان مناسب را انجام دهیم، اکثریت این افراد میتوانند این افکار و خطرات خودکشی را برطرف کنند و شرایط مناسبی را برای ادامه زندگیشان فراهم آورند. افسردگی در خانمها، شیوع بیشتری دارد و توجه به آن ضروری است.
آغاز بیماریهای روانی از ۱۴ سالگی
همانطور که بزرگسالان ممکن است با شرایط حاد در روانپزشکی مواجه شوند، کودکان و نوجوانان نیز این مشکلات را تجربه میکنند. همچنین بخش سالمندان داریم که مختص به آن شرایط است. برخی از بیماریهای روان شروعشان از دوره نوجوانی است. بیماری «اختلال نقص توجه و بیش فعالی» شناخته میشود. نقص توجه که مشخصه اصلی این اختلال است، باعث میشود که فرد نتواند بر روی کارهای خود تمرکز کند و در کلاس درس حواسش پرت شود. این مسئله بر عملکرد او تأثیر منفی میگذارد و تشخیص آن باید توسط روانپزشک انجام شود.
بیماری روانی سختتر از بیماریهای دیگر
بیماری روانپزشکی، اغلب درد فیزیکی ندارد. برای نمونه، فردی که بیماری قلبی دارد، معمولاً ابایی از این ندارد که به دیگران بگوید که دچار این بیماری است، اما فردی که با شرایطی چون وسواس، افسردگی یا بیماری دوقطبی مواجه است، ممکن است نگران باشد که دیگران دربارهاش قضاوتهای نادرست کنند و برداشت ناصحیحی از توانمندیهایش داشته باشند. این تحریفات فرهنگی، نشانههایی هستند که در جامعه بهطور مکرر مشاهده میشوند.درنهایت، انگ بیماری روانپزشکی یکبار مضاعف منفی ایجاد میکند و چالشهای خاصی به وجود میآورد. به نظر من، سختیهای بیماریهای روانپزشکی بیشتر از بیماریهای دیگر است. سازمان بهداشت جهانی بیماریهای حاد روانی نظیر افسردگیهای عمیق و اسکیزوفرنی را بهعنوان چالشهای جدی در حوزه سلامت روان شناخته است.