اکنون با دلار 100 هزار تومانی خواندن خسارت مشکل و سرگیجه‌آور است. نکته قابل تأمل اینکه هر ایرانی بابت تحریم بیش از یك میلیارد تومان زیان‌دیده است. دراین شرایط پزشکیان روز گذشته وعده داد که عزم دولت بر این است که تحریم‌ها را بردارد. پرسش این است وقتی قطع‌نامه‌ها برگسته‌اند و سطح تنش بین ایران، اسرائیل، آمریکا، اروپا و آژانس بالاست چگونه می‌شود تحریم‌ها را برداشت. مگر اینکه مصالح و سازشی در کار باشد.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور دیروز (سه‌شنبه ۲۹ مهرماه ۱۴۰۴) در بیست و نهمین دوره آیین روز ملی صادرات که با حضور وزیر صمت و معاونان، رئیس اتاق بازرگانی ایران و تهران، رئیس اتاق اصناف و جمعی از فعالان صادرات و تجارت برگزار شد، گفت: «اگر دولت و کشوری هست به برکت وجود صنعت و تجارت است. ما مصممیم که تحریم‌ها را حذف کنیم، تأکید مقام معظم رهبری هم بر همین موضوع بوده است. » فعالان اقتصادی در نشست صمیمانه با مسعود پزشکیان، بر لزوم چابک سازی و کوچک‌سازی، تکیه‌بر ظرفیت‌های بخش خصوصی، توقف تولید مقررات و اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تأکید کردند.
حل مشکلات
پزشکیان بابیان اینکه کار ما رفع موانع است نه اینکه فقط به مشکلات و موانع و صحبت‌های فعالان گوش کنیم، گفت: همه مشکلاتی که در این مسیر ازنظر بروکراسی، مقررات و قوانین، دیپلماسی، ارزی و گمرکی و... وجود دارد را حل خواهیم کرد.
صادرات خوب نیست
رئیس‌جمهور با اشاره به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های صادراتی در کشور، این سال را مطرح کرد که چرا در کشور ما ۵۰ میلیارد دلار صادرات خوب است، درحالی‌که کشورهای همسایه ۵۰۰ میلیارد دلار تجارت دارند؟ قله‌ای که می‌خواهیم به آن برسیم، کجاست؟
مبارزه با خام فروشی
پزشکیان، خطاب به فعالان اقتصادی و حوزه صادرات و تجارت، گفت: شما باید به روندی که می‌توانیم در آن، موانع را برداریم، کمک کنید. چه کسی گفته است که باید مواد خام صادر کنیم؟ چرا مانتوانیم آنچه را که به‌صورت خام صادر می‌کنیم و دیگران به مواد دارای ارزش‌افزوده تبدیل می‌کنند، خودمان آن را تبدیل کنیم؟
وی با تأکید بر اینکه هیچ ایرانی نباید بپذیرد که مواد را خام بفروشد، گفت: هیچ فعال اقتصادی نباید بپذیرد که عقب‌تر از صادرکنندگان در دنیا کار کند. امروز نمایندگان تمام دستگاه‌های اجرایی اعم از سازمان برنامه‌وبودجه، بانک مرکزی و... باید در این جلسه حضور پیدا می‌کردند زیرا وظیفه همه ما آماده کردن بستری برای شماست تا بتوانید باقدرت کارکنید.
تسهیل تجارت
رئیس‌جمهور بابیان اینکه ما و شماییم که تعریف می‌کنیم که آینده چگونه خواهد بود، گفت: ما آینده‌ای را می‌توانیم بسازیم که برازنده ماست. ما تسلیم محدودیت نمی‌شویم.
پزشکیان به اهمیت دیپلماسی و تأثیر آن بر صادرات و تجارت تأکید کرد و گفت: ما به هر کشوری که سفر می‌کنیم، تلاش ما این است که تجارت را تسهیل کنیم. به همین منظور، در هر سفر، یک گروه اقتصادی همراه ما هستند تا تسهیل تجارت انجام گیرد.
تولیدکنندگان ثروت
صمد حسن‌زاده رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در این نشست ضمن تبریک روز ملی صادرات، از صادرکنندگان به‌عنوان افرادی که همواره چراغ اقتصادی ایران را روشن نگه‌داشته‌اند یادکرد و گفت: ملت ایران قدردان فعالیت صادرکنندگان هستند؛ کسانی که برای کشور ثروت تولید می‌کنند و امنیت را به وجود می‌آورند.
وی به مشکلاتی که از سوی تعدادی از کشورها در زمینه شرایط تحریمی و «نه جنگ؛ نه صلح» ایجاد شده است، گفت: امروز می‌بینیم کشورهایی که مانند ایران سابقه فرهنگی و تمدنی ندارند، سعی می‌کنند برای ایران با هزاران سال سابقه فرهنگی و تمدنی، نسخه‌هایی آماده کنند؛ با این عنوان که در ایران توسعه اقتصادی را رقم بزنند. این گستاخی‌ها برای ایران تا کجا ادامه پیدا می‌کند؟ می‌دانیم که تلاش برای کوچک و چابک شدن دولت، کاری مشکل و پرزحمت است؛ اما باید تلاش صورت گیرد تا این اقدام مهم از دوران ریاست جمهوری شما به یادگار بماند.
حسن‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود تغییر نرخ ارز ترجیحی با شیب ملایم به‌نحوی‌که از آسیب به معیشت مردم نیز جلوگیری شود را مورد تأکید قرارداد و گفت: علاوه بر این اقدام مهم، لازم است بر روی اصلاح قیمت حامل‌های انرژی بررسی بیشتری صورت گیرد.
وی افزود: باید شرایط حضور آن‌ها را در ایران تسهیل کنیم تا با امنیت و اطمینان سرمایه خود را وارد کشور کنند. این رویکرد به توسعه سرمایه‌گذاری در ایران کمک خواهد کرد.
بروکراسی، مشکل اقتصاد
پیام باقری، نایب‌رئیس اتاق ایران در ادامه صادرات را پیشران خوزه اقتصاد دانست و تصریح کرد: دولت بزرگ و پرهزینه است و بروکراسی نهفته در بدنه دولت را مهم‌ترین مشکل اقتصاد کشور است. دیگر بودجه سالانه، عامل توسعه نیست و تنها به ابزاری برای پوشش هزینه‌های جاری کشور و دولت تبدیل‌شده است. درواقع دولت مالیات دریافت می‌کند تا به کمک آن، هزینه‌های جاری خود را پوشش دهد و از طرفی به‌جای تلاش برای افزایش و توسعه پایه‌های مالیاتی، می‌بینیم که تنها فشار مالیاتی روی بخش خصوصی شناسنامه‌دار است.
افسران ارزآور
محمد لاهوتی، رئیس کمیسیون توسعه صادرات اتاق ایران به فعالیت و تلاش افسران ارزآور کشور که باوجود تمام مشکلات اقتصادی، خود را با شرایط هماهنگ کردند و ارز را به کشور برگرداندند اشاره و تصریح کرد: از سال ۱۳۹۷ در حوزه تجارت خارجی اتفاقاتی رقم خورد و قفل‌های متعددی بر آن زده شد تا آنجا که امروز بازگشت ارز به کشور با شرایط سخت‌گیرانه‌ای انجام می‌شود. از طرفی در تخصیص و تأمین ارز با صف‌های طولانی‌مدتی مواجه هستیم که روند تولید را مختل و کند کرده است.
فساد
این فعال اقتصادی، هدف تحریم‌ها را قطع درآمدهای دولت عنوان کرد که بهترین جایگزین آن می‌تواند صادرات غیرنفتی باشد که البته استفاده از این ظرفیت شرط دارد. از سال ۱۳۹۷ پیمان‌سپاری ارزی حاکم شد و می‌بینیم که فعال اقتصادی، بانک مرکزی، وزارتخانه‌های مربوطه، همگی از شرایط ناشی از پیمان‌سپاری ارزی، ناراضی هستند که این عدم رضایت نشان می‌دهد سیاست پیمان‌سپاری ارزی، کارآمدی لازم را نداشته و چنانچه طرحی نو ننویسیم و نهضت حذف قوانین زائد را آغاز نکنیم، مشکلات حل نخواهد شد.
لاهوتی، ایجاد موانع و سامانه‌های متعدد را بسترساز فساد در اقتصاد دانست و گفت: در این مدت سامانه برای سامانه ایجاد کردیم، مانع برای حل یک مشکل به وجود آوردیم و مسیر را برای حرکت، تنگ و تنگ‌تر کردیم و تا زمانی که شرایط را بازنگری و اصلاح نکنیم و شاهد تحول در مسیر نباشیم، نمی‌توانیم به درآمدهای صادراتی امید ببخشیم. برای این مهم می‌توان از قدرت سران قوا استفاده کرد و روش‌های نو را طراحی کرد.