به نظر شما طرح آشتی ملی چیست و ضرورت آن برای شرایط فعلی چگونه ارزیابی می شود؟
الفت و مهربانی بین آحاد جامعه و مردم با حاکمان و مسئولان کشور از ضروری ترین موضوعاتی است که برای تحکیم جامعه لازم است. بعد از اتفاقاتی که سال گذشته رخ داد احساس می شد که مردم در حال فاصله گرفتن از حاکمیت هستند و از برخی رفتارها رنج می‌برند. به نظر می‌رسد محبتی که در اول انقلاب در بین مردم و مسئولین بود کم رنگ شده است. به همین دلیل خاتمی پیشنهاد کرد تا در رفتارها بازنگری صورت گیرد و پشتوانه اصلی کشور که مردم هستند با حاکمیت از در آشتی و دوستی تعامل کنند. این مطلب را برخی از بزرگان نقد کردند،در صورتی که منظور آشتی ملت با ملت نبود بلکه با کسانی بود که تصمیم ساز و تصمیم‌گیر هستند
و برای مردم سیاستگذاری می‌کنند، با آنها باید مهربانی و الفت بیشتری به وجود بیاید. در ابتدای انقلاب مردم با مسئولان و حاکمیت ارتباط معنوی داشتند به طوری که می توان آن را به زخامت یک طناب تشبیه کرد اما با رفتارهای نامناسب و با خودی و غیر خودی کردن مردم این طناب به مرور زمان استحکام خود را از دست داد. متاسفانه خاصیت قدرت این است که برای مسئولان باور کردنی نیست که یک روزی باید این قدرت را تحویل نفر بعد بدهند، مانند انسان ها که به مرگ علم دارند اما باور ندارند. سعدی می گوید بهترین پشتوانه حاکمیت مردم است.البته او از لقب پادشاه به جای حاکمیت استفاده می کند و می گوید برای پادشاه جمهور مردم لشگر است.اگر مردم حاکمیت را قبول داشته باشند بهترین پشتوانه است. علی الخصوص برای کشوری که هر دو سال انتخابات برگزار می کند.امروز برخی از نظر سنجی ها درباره انتخابات اواخر امسال، میزان مشارکت را کم ارزیابی می کنند.بنابراین علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد.قبل از اینکه مشارکت مردم در انتخابات کم شود و قدرت حاکمیت به چالش کشیده شود باید فکری کرد و برنامه ریزی کرد.
توصیه ای که خاتمی دلسوزانه مطرح کرد و آن زمان گوش شنوایی نبود، باید در دستور کار قرار گیرد.لازم است قهر ملی به آشتی ملی تبدیل شود و مخالفت ها را به دوستی ها و اختلافات را به وحدت تبدیل کرد.
مطلبی که امام می‌فرمودند این بود که ید واحد باشید. من از آمریکا و شوروی نمی‌ترسم بلکه از اختلاف بین مسئولان و مردم می‌ترسم.بنابراین اگر یک کشوری بخواهد پله های ترقی و توسعه را بپیماید باید ابتدا با مردم خودش روابط محکم داشته باشد.
مردم پشتوانه این حاکمیت هستند و باید از در آشتی ملی با آنها وارد شد.
به نظر شما رویکرد تنش‌زدایی در خارج چگونه ارزیابی می شود؟
یک تقسیم بندی در سیاست خارجی وجود دارد که کشورها را به مسلمانان و غیرمسلمانان تقسیم بندی می کند.در دنیا بیش از 50 کشور مسلمان وجود دارد. حدود 20 سال پیش بنده تاکید داشتم اگر مثلث تهران-قاهره-ریاض به وجود بیاید باعث می شود اسلام در دنیا تقویت شود و مسلمان‌ها در دنیا به سرفرازی برسند. هماهنگی این سه کشور باعث خواهد شد سایر کشورهای اسلامی هم به این صف اتحاد بپیوندند.این اقدام می تواند قدم های موثری در توسعه در کشورهای اسلامی بردارد. متاسفانه حدود 7سال پیش عده‌ای افراد نامناسب به سفارت و کنسولگری عربستان حمله کردند و گرفتاری و اختلاف را بین این دو کشور بزرگ به وجود آورد.از این واقعه بیشترین سوء استفاده را استکبار جهانی کرد و این دو کشور را مقابل یکدیگر قرار داد. متاسفانه در داخل کشور کسانی که به سفارتخانه ها حمله کرده بودند از طرف برخی مسئولان حمایت شدند و برخی مسئولیت ها به آنها داده شد.این رفتارها باعث شد در داخل کشور باعث شد کسانی که به روابط خارجی امید بسته بودند رنج ببرند.
اما امروز بعد از 7سال کوبیدن بر طبل اختلاف بین دو کشور ایران و عربستان وحدت به وجود آمده که باید خوشحال بود و انتظار داشت تا با مصر هم همین اتفاق تکرار شود و سفارتخانه‌های دو کشور بازگشایی شود.
سه کشور ایران،مصر و عربستان به معنای واقعی باید احساس کنند که وحدت عامل توسعه است.بنابراین کشورهای اسلامی می توانند با یکدیگر به دلیل پتانسیل قوی که درون آنها است عمل کنند.
شرط این مهم آن است که حکومت‌ها به ملت خود اعتماد کنند و از سیاست های اختلاف افکنانه بپرهیزند و در سیاست خارجی خودشان مثل دولت خاتمی تنش‌زدایی را مبنای خود قرار دهند.
بنابراین برای توسعه، هم نیاز به مردم کشور و هم نیاز به همسایگان و سایر کشورها دنیا داریم.
با وحدت و آشتی ملی در داخل و با تنش‌زدایی در خارج می‌شود ظرفیت‌های کشور را افزایش داد و شرایط را به حالت مطلوب تغییر داد.