تغییر قانون ساعت کشور
پیش از این در قانون تغییر ساعت رسمی کشور آمده بود که «ساعت رسمی کشور هر سال در ساعت ۲۴ روز اول فروردین یک ساعت به جلو کشیده می‌شود و در ساعت ۲۴ روز سی‌ام شهریور به حال سابق برگردانده می‌شود»، اما با تصویب طرح نسخ قانون تغییر ساعت رسمی کشور، از آغاز سال ۱۴۰۲ دیگر ساعت رسمی تغییر پیدا نکرد. با این حال، به هیئت‌وزیران اجازه داده شد که ساعت شروع به کار سازمان‌ها، ادارات و مراکز تابعه را متناسب با ماه‌های گرم سال نواحی مختلف کشور از خرداد تا پایان شهریور حداکثر یک ساعت زودتر تعیین کند؛ کاری که از نیمه خرداد رسماً آغاز شد و به جای یک ساعت، دو ساعت تغییر کرد.
صرفه‌جویی معادل مصرف دو روز برق کل کشور
به گزارش تجارت نیوز؛ دولت ساعت کاری ۳.۵ میلیون نفر را تغییر داده تا بتواند طی سه ماه به‌اندازه مصرف دو روز کل کشور، برق ذخیره کند. ساعت کاری ادارات دولتی و نهادهای عمومی از شنبه هفته جاری از ۶ بامداد آغازشده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دولت با طرح جدید خود احتمالاً ۱۳۰ میلیون کیلووات ساعت برق صرفه‌جویی کند که معادل مصرف دو روز برق کل کشور است. مرکز پژوهش‌های مجلس آثار اقتصادی این طرح را در سال ۹۷ بررسی کرد که اجرای طرح تغییر ساعات کاری کارمندان ظرف شش ماه سبب صرفه‌جویی ۳۱۰ میلیون کیلووات ساعت برق در کل کشور شده است. مصرف روزانه برق کل کشور حدود ۶۰ هزار مگاوات ساعت یا ۶۰ میلیون کیلووات ساعت است. یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد اگر تغییر سه‌ماهه ساعت کار ادارات در سال جاری بتواند معادل شش‌ماهه سال ۹۷ در مصرف برق صرفه‌جویی کند، دولت نهایتاً اندازه مصرف دو روز برق کل کشور صرفه‌جویی انرژی داشته است. به عبارتی دولت ۳.۵ میلیون کارمند بخش دولتی و عمومی را مجبور به تغییر ساعت کاری خود کرده تا بتواند معادل مصرف دو روز برق ذخیره کند.
هزینه ۴۵ میلیارد تومانی طرح دولت برای مترو
تغییر ساعات اداری باعث افزایش هزینه‌های دولت و سایر نهادها شده است. مثلاً مترو مجبور شده ساعت کاری خود را یک ساعت افزایش دهد و از ساعت ۵.۳۰ دقیقه بامداد به ۴.۳۰ دقیقه برساند. دنیای اقتصاد در گزارشی اعلام کرده که هزینه نیروی انسانی این شرکت هر ساعت ۵۰۰ میلیون تومان است و شرکت بهره‌برداری مترو طی ۹۰ روز از محل تغییر ساعت کار کارمندان ۴۵ میلیارد تومان افزایش هزینه خواهد داشت. این در حالی است که درآمد سالانه مترو از محل فروش بلیت تنها ۵۰۰ میلیارد تومان است و طرح جدید دولت یک‌دهم این درآمد را می‌بلعد.
مشکلات اجتماعی
اجرای طرح تغییر ساعات کاری ابعاد اجتماعی و روانی هم دارد. مثلاً زنان شاغل که کودک زیر ۷ سال دارند و باید رأس ساعت ۶ صبح سرکار باشند آن هم درحالی‌که بسیاری از مهدهای کودک بعد از ساعت ۷ صبح کار خود را آغاز می‌کنند.
توقف تغییر ساعت کاری ادارات در اروپا
در گزارش سال ۹۷ مرکز پژوهش‌های مجلس آمده: «تغییر ساعت کاری ادارات در کشورهای اروپایی مثل آلمان، انگلستان، فنلاند و سوئد متوقف‌شده و مهم‌ترین دلیل آن، تأثیر سو اجرای تغییر ساعت بر سلامتی افراد است.» حتی در این کشورها مطالعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد میزان تصادفات رانندگی در این بازه زمانی افزایش پیدا می‌کند.
نکته جالب این است که در گزارش سال ۹۷ مرکز پژوهش‌های مجلس هم بر تبعاتی مانند افزایش تصادف تأکید شده اما دولت این گزارش را نادیده گرفته است.
تأثیر تغییر ساعت بر مصرف انرژی
در حال حاضر ۷۰ کشور مانند استرالیا، انگلستان، آمریکا، هلند، افغانستان و ... در طول سال جهت بهره‌مندی بیشتر از نور خورشید، اقدام به اعمال تغییراتی در ساعت رسمی خود می‌کنند و در اصطلاح از «ساعت تابستانه» استفاده می‌کنند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این تغییر ساعت باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود و برخی مخالف این نظر هستند. در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که در سال ۱۴۰۰ منتشرشده، با اشاره به دیدگاه مخالفان تغییر ساعت آمده است: «آمار مصرف انرژی کشورهای مختلف در داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که میزان مصرف انرژی کشور‌هایی نظیر آلمان، جمهوری چک، یونان و شیلی روند افزایشی دارند و اجرای تغییر ساعت را نمی‌توان عاملی برای پایین آوردن میزان مصرف برشمرد. آلمان به عنوان عمده‌ترین تولیدکننده انرژی تجدید پذیر اخیراً در میان کشورهای اروپایی اجراکننده طرح تغییر ساعت، پیشنهاد بازنگری آن را مطرح کرده است. نکته قابل‌توجه در نظام تأمین برق این کشور این است که در آلمان جابه‌جایی بار شبکه بی‌واسطه تغییر ساعت اهمیت چندانی ندارد و در سال ۲۰۱۷، بیش از ۳۸ درصد از منابع تولید برق از انرژی‌های تجدید پذیر بوده است.»
صرفه‌جویی برق 4 درصد
طبق گزارش مرکز پژوهش‌ها، مطالعه‌ای در سال ۱۳۹۷ نشان داده که بررسی‌های انجام‌شده بر روی منحنی بار ۲۴ ساعته کل کشور طی سال‌های ۱۳۹۳ الی ۱۳۹۷، مشخص می‌کند که به‌طور متوسط حدود ۴ درصد از مصرف برق در شش ماه نخست سال از محل اجرای این طرح صرفه‌جویی شده که معادل ۱۳۰ میلیون کیلووات است. این مهم درواقع بیانگر عدم تخصیص معادل ۱/۶ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی است که ارزش آن به‌طور متوسط سالیانه بالغ بر ۳۱۷ میلیون دلار بوده است.
مشکل حمل‌ونقل کارمندان
حمل‌ونقل کارمندانی که باید قبل از ۶ صبح بر سرکار خود حاضر باشند در کلان‌شهر‌هایی مانند تهران با آشفتگی همراه است. اگرچه ساعت کاری مترو از ساعت ۴: ۳۰ آغاز می‌شود، اما رفت‌وآمد در مسیری که دسترسی به مترو نداشته باشد، در ساعات اولیه صبح سخت و خطرناک است. (منبع: اکو ایران)