خاورمیانه منطقه پرتنش
ولی نصر در یادداشتی نوشت: مبارزه برای برتری ژئوپلیتیکی بین ایران و کشورهای تحت رهبری اعراب سنی و اخیراً ترکیه‌ی سنی مذهب، در حال دامن زدن به درگیری در سراسر منطقه است. این رقابت‌ها قراردادهای اجتماعی را از بین می‌برد، ناکارآمدی دولت‌ها را بیشتر می‌کند و جنبش‌های افراطی را سرعت می‌بخشد. هر دو طرف، هویت مذهبی را برای اهداف خود مورداستفاده قرار داده‌اند و از آن برای جمع‌آوری نیرو و تقویت نفوذشان در سراسر منطقه استفاده می‌کنند. درنتیجه، خاورمیانه همچنان به عنوان یک منطقه‌ی پرتنش باقی‌مانده است. اگرچه ایران موقعیت برتر خود را حفظ می‌کند، اما چالش‌هایی برای موقعیت آن در سراسر منطقه در حال ایجاد است. سنی‌ها از افراط‌گرایی خشن خسته شده‌اند، اما خشمی که به ظهور داعش دامن زد، همچنان ادامه دارد. شورش‌های جدید در بخش‌هایی از منطقه بدون شک بروز خواهند کرد و این خشم را به نمایش خواهند گذاشت. در حال حاضر، سنی‌ها در عراق، لبنان و سوریه به‌طور فزاینده‌ای تحرکات تهران و متحدانش را برای تحکیم قدرت خود به چالش می‌کشند. تروریسم دوباره در افغانستان ظهور کرده است، زیرا این کشور در پی پیروزی طالبان در هرج‌ومرج فرورفته است؛ بنابراین، بدون وجود هیچ‌گونه روند سیاسی برای کاهش تنش‌ها در منطقه، به‌ناچار امواج جدیدی از آشوب و خونریزی فوران خواهند کرد. مداخله اسرائیل در این درگیری‌های فرقه‌ای در کنار قدرت‌های سنی تنها به مشکلات دامن زده است. به دلیل دخالت اسرائیل، ثبات منطقه‌ای حتی بیشتر در معرض سرنوشت برنامه هسته‌ای ایران قرار دارد. واشنگتن و اورشلیم در حال حاضر در مورد طرح B صحبت می‌کنند که اگر توافق دیپلماتیک حاصل نشود، به اجرا گذاشته خواهد شد. این طرح، ایران و ایالات‌متحده را در مسیر برخورد قرار می‌دهد و همچنین تنش‌های فرقه‌ای را تشدید، شکاف‌های اجتماعی را عمیق‌تر و درگیری‌های جدیدی را از شام تا افغانستان آغاز می‌کند.
ترک خاورمیانه توسط آمریکا به روشی خوب
خروج ایالات‌متحده از خاورمیانه با شرایط خوب نمی‌تواند تمام خطرات موجود در منطقه را کاهش دهد؛ اما باید از بدتر کردن اوضاع جلوگیری کرد. نقش کوچک‌تر آمریکا در منطقه ممکن است اجتناب‌ناپذیر باشد، اما روشی که واشنگتن از طریق آن سهم خود را در منطقه افزایش می‌دهد، مهم خواهد بود. برای بسیاری در خاورمیانه، عقب‌نشینی آمریکا از منطقه به منزله‌ی قصور واشنگتن در مقابل این منطقه است. جایی که واشنگتن قبلاً از آن در برابر تهدیدات اتحاد جماهیر شوروی، عراق و اخیراً داعش دفاع کرده است. حتی اگر ایالات‌متحده به حضور نظامی خود در منطقه ادامه دهد، تعهد آن به استفاده از نیروی نظامی به‌طور فزاینده‌ای مورد سؤال قرار می‌گیرد. این سردرگمی راهبردی گشایشی برای برخی کشورها در منطقه است تا به ایجاد بی‌ثباتی در آن دامن بزنند. همچنین کشورهای جدیدی مانند روسیه و ترکیه نیز به گردونه‌ی رقابت‌ها دعوت خواهند شد. هیچ جایگزین آماده‌ای برای استراتژی مهار ایالات‌متحده وجود ندارد، استراتژی‌ای که برای بیش از چهار دهه به عنوان ساختار امنیتی واقعی منطقه عمل کرده است. بهترین هدف واشنگتن این است که از تشدید رقابت‌های منطقه‌ای جلوگیری کند، به این امید که آرامش نسبی بتواند فرصتی برای توسعه چارچوب‌های منطقه‌ای جدید فراهم کند. به همین دلیل، تلاش‌های ایالات‌متحده برای عقب‌نشینی از منطقه باید همراه با یک موج دیپلماتیک برای کاهش و حل مناقشات بین قدرت‌های منطقه‌ای باشد.
برگرفته از انتخاب